Trợ cấp xã hội cho người không có lương hưu: Cần điều kiện gì để nhận?

Theo quy định mới ban hành, người từ 75 tuổi không có lương hưu được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Ảnh minh họa: IT

Người từ 75 tuổi không có lương hưu được hưởng trợ cấp

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực thi hành. Trong đó, trợ cấp hưu trí xã hội là một trong những chính sách mới tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024.

Cụ thể, theo quy định mới, chế độ trợ cấp hưu trí xã hội được áp dụng cho những người từ đủ 75 tuổi trở lên không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, người từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng.

Đây được xem là bước tiến quan trọng trong chính sách an sinh, nhằm bảo đảm thu nhập tối thiểu cho nhóm người dễ bị tổn thương khi Việt Nam bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh.

Những ai được nhận trợ cấp?

Chính phủ đã ban hành Nghị định 176/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về trợ cấp hưu trí xã hội.

Nghị định này quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành về đối tượng và điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội; mức trợ cấp hưu trí xã hội; trình tự thực hiện trợ cấp hưu trí xã hội; hỗ trợ chi phí mai táng; kinh phí và thực hiện chi trả trợ cấp hưu trí xã hội.

Theo quy định, người từ 75 tuổi trở lên, không có lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng, sẽ được nhận trợ cấp xã hội là 500.000 đồng/tháng. Người từ 70 đến dưới 75 tuổi thuộc diện hộ nghèo hoặc cận nghèo cũng được đưa vào danh sách hưởng hỗ trợ.

Ngoài ra, trường hợp người lao động đã từng tham gia đóng bảo hiểm xã hội nhưng không đủ 20 năm đóng để nhận lương hưu, từ 1/7/2025 cũng được nhận khoản trợ cấp hàng tháng từ quỹ bảo hiểm xã hội – cơ chế mới nhằm thay thế việc rút BHXH một lần.

Mức hưởng trợ cấp hưu trí xã hội 500.000 đồng/tháng

Theo Nghị định, công dân Việt Nam được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Từ đủ 75 tuổi trở lên;

b) Không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, hoặc đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng thấp hơn mức trợ cấp hưu trí quy định tại Nghị định này;

c) Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Trường hợp thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo thì chỉ cần đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi và đáp ứng điều kiện tại điểm b, c nêu trên.

Mức hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng là 500.000 đồng/tháng.

Trường hợp đồng thời thuộc đối tượng hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng thì được hưởng chế độ trợ cấp cao hơn.

Tùy theo điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách, huy động các nguồn lực xã hội, UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm cho người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Theo tổ chức An sinh xã hội quốc tế (ISSA), Việt Nam là một trong những quốc gia có nỗ lực mở rộng hệ thống trợ cấp tuổi già không dựa trên đóng góp, nhằm không để người cao tuổi rơi vào cảnh không có thu nhập.

Tuy nhiên, các chuyên gia quốc tế nhận định mức trợ cấp hiện còn thấp so với nhu cầu sống tối thiểu, và phạm vi bao phủ chưa rộng bằng một số nước trong khu vực.

Báo cáo của OECD cảnh báo Việt Nam đang đối mặt áp lực già hóa dân số nhanh, khiến việc mở rộng hệ thống an sinh là yêu cầu cấp bách. Dù vậy, chính sách mới được kỳ vọng sẽ là "tấm lưới an sinh cuối cùng", giúp người không có lương hưu duy trì cuộc sống cơ bản, giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Theo thông tin từ Bộ Y tế, tính đến ngày 15/4/2025, cả nước có 2,06 triệu người cao tuổi hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng; 1,2 triệu người cao tuổi hưởng trợ cấp người có công với cách mạng; 2,7 triệu người người cao tuổi đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội (trong đó số người cao tuổi từ đủ 80 tuổi trở lên đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm hằng tháng là 464 nghìn người).

Đến nay, 5 tỉnh, thành phố nâng mức chuẩn trợ giúp xã hội cao hơn mức quy định của Chính phủ. 32 tỉnh, thành phố mở rộng đối tượng là người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn, sống cô đơn được hưởng chính sách trợ giúp xã hội theo đối tượng đặc thù của địa phương.

Quang Minh