Trình Quốc hội xem xét tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Tờ trình của Chính phủ nêu rõ, tổng công suất trên hệ thống điện hiện nay khoảng 80GW và cần thêm khoảng 70GW đến năm 2030 và 400-500GW vào năm 2050. Phát triển nguồn điện hạt nhân ở Việt Nam sẽ đa dạng hóa nguồn cung cấp điện, đảm bảo an ninh năng lượng, đáp ứng nhiệm vụ kép vừa cung cấp điện nền vừa bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, chi phí sản xuất điện trung bình của điện hạt nhân có thể cạnh tranh được với các nguồn điện truyền thống khác. Phát triển nhân lực chất lượng cao, nâng cao tiềm lực khoa học công nghệ quốc gia, tham gia vào chuỗi cung ứng công nghệ điện hạt nhân.

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình trình bày Tờ trình của Chính phủ về chủ trương tái khởi động lại dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Ảnh: Media Quốc hội

Theo Tờ trình, năm 2009, Chính phủ đã giao EVN làm chủ đầu tư dự án và hợp tác phía Nga, Nhật Bản để triển khai công tác chuẩn bị đầu tư. Các địa điểm được lựa chọn đã được tư vấn kỹ càng, đáp ứng các tiêu chí khắt khe của quốc tế.

Do đó, việc sử dụng các địa điểm đã dược nghiên cứu trước đây để phát triển, xây dựng điện hạt nhân trong thời gian tới là thuận lợi, tiết kiệm thời gian và chi phí.

Trình bày tờ trình, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết, việc tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận là cần thiết, có cơ sở, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.

Theo Quy hoạch điện VIII, tổng công suất đặt hệ thống điện sẽ tăng từ 80.000MW hiện nay lên 150.000MW vào năm 2030 và đạt khoảng 490.000 - 573.000MW vào năm 2050. Trong quy hoạch này, nhiều nguồn điện than và khí LNG bị khuyến cáo hạn chế và gặp khó khăn trong triển khai. Do đó, phát triển nguồn điện cần đáp ứng mục tiêu kép là có nguồn điện mới để đủ điện, chuyển dịch năng lượng xanh và đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào 2050 theo cam kết tại COP26.

Theo Tờ trình của Chính phủ, tính đến cuối tháng 8/2024, thế giới có 415 lò hạt nhân năng lượng đang vận hành, với tổng công suất lắp đặt 373.735MWe, và 62 lò đang được xây dựng với tổng công suất khoảng 64.971MWe. Điện hạt nhân cung cấp khoảng 10% điện năng sản xuất trên toàn thế giới và giữ vai trò quan trọng trong cơ cấu nguồn điện của nhiều nước. Bên cạnh 32 nước đang sở hữu và vận hành các nhà máy, 20 quốc gia khác đang xem xét phát triển để đáp ứng nhu cầu năng lượng, hiện thực hóa các cam kết khí hậu.

Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết, sau khi được phê duyệt chủ trương khởi động lại dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, sẽ giao các cơ quan, bộ, ngành rà soát, cập nhật định hướng phát triển điện hạt nhân trong các chiến lược phát triển có liên quan như chiến lược phát triển năng lượng, ngành điện...

Nhà chức trách sẽ lập Quy hoạch phát triển điện hạt nhân, trong đó làm rõ tiềm năng phát triển các loại hình, gồm quy mô lớn, nhỏ hay siêu nhỏ.

Thẩm tra tờ trình của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học và Công nghệ và Môi trường ông Lê Quang Huy cho hay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất cần tiếp tục chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ nghiên cứu đề xuất chương trình phát triển điện hạt nhân tại Việt Nam gắn với nhiệm vụ tăng cường tiềm lực khoa học, công nghệ của đất nước, từng bước làm chủ công nghệ điện hạt nhân.

Để tái khởi động dự án này, Ủy ban Khoa học, công nghệ và môi trường đề nghị Chính phủ nghiên cứu, chuẩn bị hồ sơ điều chỉnh quyết định chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận phù hợp thực tế. Chính phủ cũng cần đề xuất chương trình phát triển điện hạt nhân tại Việt Nam gắn với tăng tiềm lực khoa học, công nghệ của đất nước. Việc này nhằm từng bước làm chủ công nghệ điện hạt nhân.

"Chính phủ nghiên cứu, đề xuất mô hình quản lý, rà soát, hoàn thiện pháp luật về điện hạt nhân và nâng cao năng lực trong nước, nội địa hóa thiết bị hạt nhân", ông Huy nhấn mạnh.

Lê Hoàng/VOV.VN