Triệt phá vụ án chôn, lấp chất thải công nghiệp với số lượng đặc biệt lớn, gây ô nhiễm môi trường

Theo đó, thực hiện tổng rà soát, xử lý vi phạm pháp luật tại các cơ sở gây ô nhiễm, khu vực, địa điểm ô nhiễm môi trường nghiêm trọng trên địa bàn Thành phố, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP.Hà Nội đã phát hiện cơ sở sản xuất tái chế kim loại chì tại thôn Đông, xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn có dấu hiệu gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Ngày 12/6/2025, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP phối hợp với Cục Cảnh sát môi trường, Bộ Công an và các đơn vị liên quan tiến hành kiểm tra cơ sở trên đồng thời tiến hành khám xét khẩn cấp 9 địa điểm, trong đó khám xét mở rộng 2 địa điểm tại xã Lạc Đạo, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.

Đây là các điểm được cấp phép tái chế ắc quy nhưng chất thải phát sinh từ sản xuất là nguyên liệu đầu vào sản xuất của xưởng tái chế, thu giữ nhiều tài liệu, điện thoại di động, máy tính cá nhân… Tiến hành khám nghiệm hiện trường đến nay xác định các đối tượng đã chôn lấp 1.623 tấn xỉ chì thải ra môi trường.

Toàn cảnh bên trong xưởng sản xuất kim loại không phép, nơi phát sinh chất thải nguy hại được các đối tượng chôn lấp ra môi trường.

Khu vực hiện trường nơi các đối tượng chôn lấp hàng trăm tấn chất thải công nghiệp (xỉ chì) trái phép tại xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, TP.Hà Nội.

Căn cứ vào tài liệu điều tra, Công an TP.Hà Nội xác định cơ sở tái chế kim loại nêu trên hoạt động chui từ tháng 7/2024, diện tích nhà xưởng khoảng 6.000 m2 và không được các cơ quan chức năng cấp phép theo quy định.

Quá trình hoạt động, cơ sở có phát sinh các loại chất thải: xỉ, bùn thải... được tập kết trong khu vực xưởng sản xuất; sau đó, toàn bộ chất thải trên đã được các đối tượng liên quan tự ý chôn, lấp tại các khu vực trũng ngay phía trước và phía sau xưởng trái quy định.

Toàn bộ khu xưởng sản xuất và các điểm chôn lấp chất thải do đối tượng Nguyễn Phương Hưng (tức Hưng "beo"; SN 1969, HKTT: Phù Lỗ, Sóc Sơn, Hà Nội) quản lý.

Từ tháng 5/2019, Vũ Xuân Đồng (SN 1987; HKTT: Tân Phong, Bình Xuyên, Vĩnh Phúc) được Hưng giao quản lý việc thuê nhà xưởng với tổng diện tích khoảng 15.000 m2 (gồm 06 xưởng, trong đó có xưởng tái chế kim loại nêu trên).

Lực lượng chức năng phối hợp với chuyên gia Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ môi trường Việt Nam lấy mẫu chất thải để giám định tại hiện trường.

Từ tháng 1/2025 đến nay, Vũ Xuân Đồng cho nhóm đối tượng A Mao (Mao Xin Song; SN 1976; quốc tịch Trung Quốc) thuê xưởng để lắp đặt dây chuyền sản xuất trái phép kim loại (thép, chì) sau đó xuất bán phôi thành phẩm sang Trung Quốc.

Vũ Xuân Đồng là thông dịch viên kiêm người quản lý xưởng sản xuất, tiền mua nguyên liệu đầu vào cho đối tượng người Trung Quốc, tuyển công nhân, lao động tự do, trả lương…với mức lương là 35 triệu đồng/1tháng.

Để phục vụ hoạt động sản xuất, Đồng đã thuê khoảng 40 công nhân (chủ yếu là người dân tộc tại các tỉnh Hà Giang, Sơn La) phối hợp cùng nhóm kỹ sư người Trung Quốc để vận hành máy móc.

Ngoài ra, Đồng là người liên hệ với một số đối tượng tại Hưng Yên, Thái Nguyên để thu mua nguyên liệu; tùy vào hàm lượng, giá xỉ chì dao động từ 1.500 đồng/kg đến 6.300 đồng/kg.

Khi nguyên liệu mua về xưởng, các đối tượng người Trung Quốc trực tiếp kiểm tra chất lượng và rồi đưa Đồng để thanh toán tiền.

Tại xưởng, nhóm đối tượng người Trung Quốc cùng các công nhân thực hiện việc vận hành lò đốt tạo ra thành phẩm chì, chất thải rắn (trung bình 1 tấn nguyên liệu sẽ sản xuất được khoảng 300 kg thành phẩm và phát sinh 700 kg chất thải).

Khu vực chôn lấp chất thải được lực lượng Công an phát hiện và đưa vào khám nghiệm tại hiện trường.

Đến khoảng tháng 3/2025, khi lượng phế thải chì phát sinh lớn không có chỗ chứa, Đồng liên hệ với Nguyễn Phương Hoan (SN 1989; là con trai Nguyễn Phương Hưng) để tìm người vận chuyển, đổ chất thải. Hoan đã liên hệ người thu gom, vận chuyển cho Đồng với giá 1.000.000 đồng/1 xe (loại xe 4 tấn).

Đồng thống nhất với A Mao chi phí xử lý chất thải chì với giá 90 tệ/1 tấn (tương đương 320.000 đồng).

Toàn bộ số chất thải phát sinh từ xưởng sản xuất chì được đổ vào khu vực trũng và ao nước phía trước nhà xưởng, có diện tích khoảng 1.000 m2; sau khi đổ thải xong Đồng thuê người đổ đất lấp lên trên để che dấu việc kiểm tra của cơ quan chức năng.

Các đối tượng Vũ Xuân Đồng (bên trái) và Nguyễn Phương Hưng (bên phải).

Ngày 20/6, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự Gây ô nhiễm môi trường xảy ra tại xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, TP.Hà Nội. Đến ngày 26/6/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã ra quyết định khởi tố bị can đối với Vũ Xuân Đồng, Mao Xin Song, Nguyễn Phương Hoan, Nguyễn Phương Hưng về tội Gây ô nhiễm môi trường.

Hiện Công an Thành phố đang tiếp tục mở rộng điều tra vụ án, xử lý nghiêm các đối tượng theo quy định pháp luật.

Hoàng Mai