Triển vọng sáng lợi nhuận ngân hàng quý II

Tín dụng vẫn là mảng đóng góp chủ đạo trong cơ cấu lợi nhuận của các nhà băng

Tín dụng tăng tốc

Trao đổi với Báo Đầu tư Chứng khoán, bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu, Công ty Chứng khoán MB (MBS) cho biết, tín dụng toàn hệ thống bắt đầu tăng mạnh từ tháng 2/2025 nhờ tâm lý tích cực, hỗ trợ bởi mục tiêu tăng trưởng GDP 8% cùng với những chỉ tiêu chính sách tiền tệ được nới thêm. Số liệu của Ngân hàng Nhà nước cho biết, tính đến ngày 16/6/2025, dư nợ tín dụng toàn ngành đạt 16.708.814 tỷ đồng, tăng 6,99% so với đầu năm (cùng kỳ năm trước tăng 3,75% so với đầu năm); trong đó, VND tăng 6,98%, ngoại tệ tăng 7,18% so với đầu năm.

Theo bà Hiền, tín dụng các ngân hàng thương mại niêm yết không có nhiều biến động so với quý trước. Nhóm ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân có mức tăng tốt hơn so với nhóm ngân hàng thương mại có phần vốn Nhà nước chi phối. Những ngân hàng có mức tăng tín dụng tốt trong quý đầu năm như MSB, Eximbank, VPBank, SHB, VietinBank vẫn tiếp tục đà tăng tốt trong quý II/2025. Cho vay khách hàng doanh nghiệp vẫn tiếp tục là động lực chính cho tăng trưởng tín dụng trong quý II/2025.

Với tốc độ tăng trưởng tín dụng mạnh, bà Hiền dự báo, chênh lệch huy động cho vay (NIM) quý II sẽ không giảm thêm, với kỳ vọng lãi suất cho vay sẽ không giảm thêm trong khi lãi suất huy động có thể giảm nhẹ nhờ tăng trưởng huy động cải thiện. Cụ thể, số liệu của Ngân hàng Nhà nước cho biết, tính đến ngày 16/6/2025, huy động vốn đạt 16.084.596 tỷ đồng, tăng 5,09% so với đầu năm (cùng kỳ năm trước tăng 0,92% so với đầu năm); trong đó huy động vốn bằng VND tăng 5,29%, huy động vốn bằng ngoại tệ tăng 2,53% so với đầu năm.

Báo cáo tài chính các ngân hàng cho biết, NIM trong quý I/2025 giảm mạnh chủ yếu do tỷ suất sinh lợi tài sản giảm mạnh, trong khi chi phí vốn của các ngân hàng niêm yết vẫn duy trì tương đương so với năm 2024.

Đồng quan điểm, chuyên gia phân tích Công ty Chứng khoán Vietcap nhận định, NIM có thể đã chạm đáy trong quý I/2025 và có khả năng ổn định hoặc cải thiện dần trong phần còn lại của năm. Dự báo trong năm 2025, lợi suất cho vay tiếp tục chịu áp lực do cạnh tranh gay gắt, bên cạnh đó, chi phí vốn tăng nhẹ.

Tuy nhiên, Vietcap cũng cho rằng, những yếu tố này sẽ phần nào được bù đắp bởi nhu cầu tín dụng từ khối bán lẻ tăng mạnh và giải ngân tín dụng nhiều hơn cho các dự án trung và dài hạn. Do đó, dự báo NIM tổng hợp của các ngân hàng niêm yết trong phạm vi phân tích sẽ giảm 17 điểm cơ bản so với cùng kỳ, xuống còn 3,25% trong năm 2025.

Cụ thể, NIM của nhóm ngân hàng có vốn Nhà nước chi phối dự kiến giảm 8 điểm cơ bản, trong khi NIM của các ngân hàng tư nhân dự kiến giảm tới 29 điểm cơ bản trong năm 2025.

Ông Lê Hoài Ân, CFA, Founder IFSS, chuyên gia đào tạo và tư vấn hoạt động ngân hàng, Công ty cổ phần Giải pháp tài chính tích hợp nhận định, ngành ngân hàng là một trong số ít lĩnh vực tại Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững suốt một thập kỷ. Tổng tài sản hệ thống ngân hàng đã tăng từ mức 6 triệu tỷ đồng năm 2013 lên gần 20 triệu tỷ đồng vào năm 2043, tức gấp hơn 3 lần. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng nhanh không đồng nghĩa với ít rủi ro. NIM đang có xu hướng suy giảm liên tục trong hai năm qua khi cạnh tranh lãi suất gay gắt, trong khi khả năng mở rộng tín dụng bị giới hạn bởi sức hấp thụ của nền kinh tế.

“Trong hai năm 2023 và 2024, tăng trưởng tín dụng dù đạt mục tiêu nhưng chất lượng tăng trưởng thấp hơn những năm trước khi tín dụng tiêu dùng tăng trưởng thấp. Điều này cho thấy dư địa tăng trưởng bắt đầu thu hẹp, buộc các ngân hàng phải tìm đến sự khác biệt về cấu trúc tài chính và công nghệ để duy trì vị thế”, ông Ân nói.

Triển vọng lợi nhuận khả quan

Theo bà Hiền, lợi nhuận sau thuế quý II/2025 của các ngân hàng niêm yết trong danh sách theo dõi của MBS sẽ tăng khoảng 14,7% so với cùng kỳ năm trước, khả quan hơn mức tăng trưởng 11% ghi nhận trong quý đầu năm. Những ngân hàng như VPBank, VietinBank, Eximbank được dự báo sẽ có mức tăng trưởng lợi nhuận tích cực nhờ tín dụng tăng khả quan hơn so với toàn ngành.

Cụ thể, bà Hiền ước tính, tăng trưởng tín dụng của VPBank có thể đạt khoảng 12% đến cuối quý II/2025, NIM ước khoảng 5,9%, đi ngang so với quý trước và giảm so với cùng kỳ do nền cao năm trước. Cho vay nhóm khách hàng doanh nghiệp dự báo vẫn sẽ dẫn dắt tín dụng và chủ yếu liên quan đến hoạt động thương mại và xây dựng. Cho vay khách hàng cá nhân chủ yếu vẫn đến từ cho vay mua nhà, trong khi cho vay margin và tín dụng tiêu dùng vẫn sẽ chậm. Chi phí trích lập dự phòng rủi ro dự kiến đạt trên 9.000 tỷ đồng, tăng 11% so với cùng kỳ và tăng 38,2% so với quý trước, chủ yếu đến từ các khoản nợ xấu liên quan đến cho vay tiêu dùng có thể bung mạnh trở lại khi các vấn đề liên quan đến hóa đơn, chống hàng giả bị siết chặt hơn. Lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2025 dự kiến tăng 32,6% so với cùng kỳ nhưng chỉ đạt 44% kế hoạch cả năm.

Tăng trưởng tín dụng của VietinBank tính đến cuối tháng 6/2025 dự kiến đạt khoảng 10% so với đầu năm, cùng với NIM dự báo đi ngang ở mức 2,6%. Tín dụng dự kiến sẽ được thúc đẩy ở nhóm ngành thương mại xuất khẩu và xây dựng. Chi phí trích lập dự phòng được dự báo đạt khoảng 8.000 tỷ đồng, đi ngang so với quý trước và tăng nhẹ so với cùng kỳ. Lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2025 dự kiến tăng 22,3% so với cùng kỳ.

Còn tại Eximbank, tăng trưởng tín dụng tính đến cuối quý II/2025 dự báo đạt 13% so với đầu năm, một phần nhờ mức tăng hơn 9% so với đầu năm, ngay trong quý I/2025. NIM được dự báo sẽ nhích nhẹ lên mức 2,5% chủ yếu nhờ tỷ lệ chi phí huy động vốn giảm xuống 4,1% (quý I/2025 là 4,3% do huy động tăng mạnh). Chi phí trích lập trong quý II/2025 dự kiến đạt khoảng 200 tỷ đồng, tương đương cùng kỳ nhưng tăng 66% so với quý trước, do nợ xấu và nợ nhóm 2 vẫn chưa có dấu hiệu giảm. Dù lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2025 tăng rất khả quan nhưng chỉ đạt 34% kế hoạch tương đối tham vọng.

Mặc dù vậy, trong phiên chất vấn tại Quốc hội ngày 19/6/2025, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng lưu ý rằng, trong 5 năm qua, tăng trưởng tín dụng trung bình đạt từ 14 - 15% mỗi năm. Vốn đầu tư trong nước hiện phụ thuộc lớn vào tín dụng ngân hàng, kể cả vốn trung và dài hạn. Với dư nợ tín dụng trên GDP ở mức 134% vào cuối năm 2024, có thể thấy hệ thống ngân hàng đóng vai trò chủ chốt trong việc cung cấp nguồn lực cho nền kinh tế. Nếu nguồn vốn tiếp tục phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng, sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro cho hệ thống và nền kinh tế.

“Cần thận trọng trong việc cân đối các nguồn vốn, tránh tạo ra áp lực quá lớn lên hệ thống tài chính, trong khi vẫn theo đuổi mục tiêu tăng trưởng”, bà Hồng nói.

Từ nay đến năm 2030, dự kiến Việt Nam sẽ triển khai nhiều công trình hạ tầng lớn như xây thêm 2.000 km đường cao tốc để đạt mục tiêu 5.000 km, xây dựng đường sắt cao tốc Bắc - Nam, phát triển cảng hàng không, quy hoạch điện theo Chiến lược Điện VIII và thực hiện các cam kết về biến đổi khí hậu theo COP26. Do đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước kiến nghị các bộ, ngành cần tính toán kỹ về nguồn vốn huy động, thời gian giải ngân và khả năng trả nợ, để bảo đảm các dự án trọng điểm được triển khai hiệu quả mà không gây ảnh hưởng đến ổn định vĩ mô.

Nhuệ Mẫn