Triển lãm thành tựu phát triển Ngành Công Thương: Nơi hội tụ quá khứ, hiện tại và tương lai

Gian triển lãm “80 năm Ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước” diễn ra trong khuôn khổ Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh

Trong khuôn khổ Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp Kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh (02/9/1945 - 02/9/2025), với chủ đề chung của triển lãm quốc gia “Rạng rỡ Việt Nam, 80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc" (diễn ra từ ngày 28/8/2025 đến ngày 05/9/2025), Bộ Công Thương chủ trì, giao Tạp chí Công Thương tổ chức Triển lãm thành tựu phát triển ngành Công Thương nhằm tôn vinh những thành tựu và đóng góp của Ngành đối với đất nước.

Đồng thời, là dịp để tuyên truyền, giới thiệu về chủ trương, chính sách, định hướng phát triển của Ngành trong kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Gian triển lãm “80 năm Ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước” được chia ra làm 5 khu vực: Khu vực Khánh tiết; Khu vực Ngành Công Thương - 80 năm lịch sử hào hùng; Khu vực Ngành Công Thương - Thành tựu và dấu ấn; Khu vực Ngành Công Thương trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước; Khu vực trải nghiệm và tương tác.

Để có thể tái hiện được hành trình 80 năm của Ngành, đội ngũ thực hiện đã tổng hợp, chọn lọc các thông tin, hiện vật tiêu biểu nhất để trưng bày tại Triển lãm.

Trong đó, quý giá và xúc động nhất có lẽ là chiếc áo Xưởng May 10 may tặng Bác Hồ năm 1959, sau khi nhận thấy bộ quần áo kaki của Bác đã sờn, bạc màu trong 1 lần Bác về thăm Xưởng. Kèm theo đó là bức thư của toàn thể công nhân, quân nhân, nhân viên May 10 gửi Bác, từng dòng trong bức thư đều chứa đựng tình cảm tôn kính, chân thành.

Chiếc áo Xưởng May 10 may tặng Bác Hồ Năm 1959

Triển lãm cũng trưng bày nhiều hiện vật khác như bản sao Sổ mua hàng hóa của Sở Mậu dịch Nam Bộ năm 1954, Sổ ghi chi tiết tình hình thu mua các loại tôm khô, đơn giá và khối lượng thu mua của Sở Mậu dịch Nam Bộ trong năm 1954. Lúc bấy giờ, do cách xa với các vùng tự do, tình hình chiến tranh lại khốc liệt, nên Ủy ban Kháng chiến Hành chính Nam Bộ đã thành lập Sở Mậu dịch Nam Bộ. Tại đây, các cán bộ mậu dịch đứng ra thu mua các loại hàng hóa để gom từng đồng bạc nhỏ cho kháng chiến.

Hoặc như Biên lai góp vốn xây dựng Nhà máy Dệt 8/3, Sổ lưu bút trước ngày nhập ngũ vào Nam chiến đấu của các công nhân Nhà máy Supe Phốt phát Lâm Thao...

Đặc biệt, tại Triển lãm “80 năm ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước”, lần đầu tiên hệ thống gần như trọn vẹn các văn bản pháp lý quan trọng về quá trình hình thành Bộ Công Thương và các cơ quan tiền nhiệm sẽ được giới thiệu tới công chúng.

Mỗi văn bản là một “mốc son” ghi dấu bước chuyển mình của ngành Công Thương. Không chỉ phục dựng tiến trình hình thành cơ quan quản lý nhà nước về công nghiệp và thương mại, hệ thống văn bản này còn mở ra “cánh cửa” để nhìn sâu vào bối cảnh lịch sử, nhiệm vụ chính trị và những thách thức mà ngành Công Thương đã vượt qua trong suốt tám thập kỷ.

Cùng với đó, những thành tựu của Ngành trong các lĩnh vực như công nghiệp, năng lượng, thương mại, hội nhập kinh tế quốc tế… đều được khái quát qua những số liệu trong thời gian khoảng 10 năm trở lại đây, hoặc qua những hình ảnh về công trình tiêu biểu trong từng giai đoạn phát triển của Ngành.

Triển lãm còn trưng bày một số hiện vật là thành tựu khoa học công nghệ của Ngành như mẫu dầu thô và mẫu lõi khoan đá granite của Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam. Hiện vật này gắn liền với phát hiện lịch sử tại mỏ Bạch Hổ năm 1988: Lần đầu tiên tìm thấy dầu trong tầng đá móng granite phong hóa ở độ sâu 4.500 - 5.000 m với trữ lượng lớn và chất lượng được xếp vào hạng tốt nhất thế giới. Đây là bước ngoặt quan trọng, khi hầu hết các công ty dầu khí trên thế giới lúc đó đều không đầu tư tìm kiếm dầu ở tầng đá móng.

Ngoài ra, tại triển lãm có Mô hình cửa hàng bán xăng dầu tự động của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam; Mô hình chuỗi nhập khẩu, vận chuyển phân phối khí tự nhiên hóa lỏng (LNG); Lốp đặc chủng nặng 1,7 tấn, đường kính 2,7 m của Công ty Cổ phần Cao su Đà Nẵng dùng cho các thiết bị vận hành tại mỏ trong điều kiện khắc nghiệt; Khối thép cuộn cán nóng (HRC) nặng 500kg của Hòa Phát được sản xuất ở nhiệt độ cao, trên 1.000oC với quy trình công nghệ hiện đại (HRC được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp như ô tô, đóng tàu, dầu khí, điện gió, điện hạt nhân); robot tự hành Make in Vietnam của Phenikaa;… sẽ là những điểm nhấn thú vị cho người xem đến tham quan triển lãm.

Chia sẻ về quá trình thực hiện gian triển lãm “80 năm ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước”, bà Đặng Thị Ngọc Thu - Tổng Biên tập Tạp chí Công Thương, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo của Bộ Công Thương về công tác chuẩn bị triển lãm cho biết, vấn đề khó nhất chính là thời gian, mặc dù vậy, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân và sự ủng hộ, phối hợp của các đồng chí lãnh đạo Bộ và lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ nên việc triển khai vẫn đảm bảo tiến độ.

Về công tác tìm kiếm tư liệu, Tạp chí Công Thương có thuận lợi là năm 2021 đã được Bộ Công Thương giao chủ trì xây dựng Phòng truyền thống ngành Công Thương và biên soạn Bộ sách lịch sử của Ngành nên một phần công tác tư liệu và hình ảnh đã được thực hiện. Tuy nhiên, việc khái quát tư liệu từ sách sử thành ngôn ngữ triển lãm đòi hỏi phải có thời gian biên soạn, thiết kế khá công phu.

Câu chuyện sưu tầm hiện vật đưa vào triển lãm để xứng với tầm vóc của triển lãm quốc gia cũng là bài toán khó. Ngành Công Thương là một ngành kinh tế lớn, bao quát nhiều lĩnh vực trong xã hội. Bộ quản lý ngành lại qua nhiều lần tách nhập. Có những thời điểm có tới 8 bộ và 4 tổng cục quản lý ngành. Vì vậy, nếu không có một chương trình cụ thể, khoa học sẽ không thể bao quát hết được nội dung công việc. Nhất là, sau hơn 80 năm, nhiều tài liệu, hiện vật bị phân tán, thất lạc.

Giải pháp được Ban tổ chức đưa ra là bên cạnh công nghệ triển lãm truyền thống còn kết hợp nhiều công nghệ triển lãm hiện đại, đặc biệt là công nghệ số. Việc số hóa cho phép Ban tổ chức giới thiệu tới công chúng chi tiết các thông tin về lịch sử, thành tựu và cả mục tiêu phát triển của ngành trong thời gian tới.

Cụ thể, toàn bộ các thông tin tại Triển lãm đều được dựng thành video trình chiếu trên các màn hình lớn hoặc lưu ở màn hình cảm ứng để người xem có thể tùy chọn xem chi tiết. Biểu đồ tăng trưởng của các ngành công nghiệp, các hệ thống phân phối, công nghệ sản xuất phức tạp đều được dựng thành video 3D trình chiếu trên màn hình hologram hoặc phim tư liệu. Qua đó, công chúng có thể tiếp cận thông tin một cách sinh động, thú vị nhất.

Về ý nghĩa của Triển lãm đặc biệt này, bà Đặng Thị Ngọc Thu cho biết, trong hành trình 80 năm phát triển, ngành Công Thương đã từng bước xây dựng hai trụ cột cơ bản là công nghiệp và thương mại, tạo ra nền tảng hạ tầng kinh tế - kỹ thuật căn bản cho công cuộc kiến thiết nền kinh tế. Trong chuỗi các sự kiện tiêu biểu, những vấn đề cốt lõi của Ngành luôn gắn liền với lịch sử cách mạng của đất nước, vận mệnh của dân tộc; xứng đáng là một trụ cột quan trọng của nền kinh tế, đi đầu trong phát triển sản xuất - kinh doanh, chuyển đổi cơ chế quản lý, chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế.

Sự kiện Triển lãm thành tựu “80 năm ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước” có ý nghĩa sâu sắc trong việc giữ gìn, phát huy truyền thống vẻ vang của ngành; là việc làm thiết thực chào mừng Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh và là một dấu ấn quan trọng trong quá trình lưu giữ kỷ niệm của Ngành. Đây cũng là hành động thể hiện tình cảm, trách nhiệm của thế hệ hôm nay đối với các thế hệ đi trước và kỳ vọng tốt đẹp vào các thế hệ mai sau.

Bà Đặng Thị Ngọc Thu chia sẻ, có thể nói, 3 tháng chuẩn bị cho Triển lãm với chúng tôi là một hành trình đầy cảm xúc. Bởi vượt lên trên các hình ảnh tư liệu, những hiện vật là số phận của những con người cụ thể; là sự đóng góp lặng thầm, sự hy sinh quên mình của nhiều thế hệ những người con ngành Công Thương cho Tổ quốc và cho sự phát triển của Ngành; là tầm vóc của một ngành kinh tế đã, đang và sẽ là trụ cột cho sự phát triển đất nước; là sự mạnh mẽ tự tin của hàng triệu người con ngành Công Thương khi bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc.

"Chúng tôi mong muốn công chúng cũng như những người con ngành Công Thương tới thăm Triển lãm quốc gia nói chung và gian Triển lãm thành tựu của ngành Công Thương nói riêng sẽ được tiếp thêm sức mạnh từ những mạch nguồn lịch sử để viết tiếp trang sử hào hùng của dân tộc", bà Đặng Thị Ngọc Thu nhấn mạnh.

Nhóm phóng viên