Trao kinh nghiệm, khơi cảm hứng cho nhà đầu tư mạo hiểm tiềm năng

NIC khẳng định vai trò “người dẫn đường”

Phát biểu khai mạc, ông Đỗ Tiến Thịnh, Phó giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia nhấn mạnh: “Đầu tư mạo hiểm là lĩnh vực đặc thù, nhiều cơ hội nhưng cũng không ít rủi ro. Việt Nam đã có những bước đi ban đầu trong việc xây dựng hành lang pháp lý, song thực tế vẫn còn nhiều khoảng trống cần lấp đầy. Chính vì vậy, NIC mong muốn đồng hành cùng các nhà đầu tư trong việc chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và đặc biệt là tạo dựng cộng đồng gắn kết để cùng nhau đi đường dài.”

Ông Đỗ Tiến Thịnh, Phó giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC). Ảnh: Linh Nguyễn

Ông Thịnh nhìn lại hành trình nhiều năm qua khi đưa quy định về đầu tư mạo hiểm vào Luật Đầu tư, từ những thử nghiệm còn thất bại cho đến những bước tiến mới về chính sách. Theo ông, điểm mấu chốt hiện nay là hình thành hệ sinh thái bền vững, nơi các quỹ, doanh nghiệp, startup và cơ quan quản lý cùng chung tay.

Phó giám đốc NIC cho biết khóa học kéo dài 12 tháng sẽ trang bị cho học viên kiến thức toàn diện từ khung pháp lý, quản trị quỹ, thẩm định dự án đến chiến lược “exit” (thoái vốn). Quan trọng hơn, học viên còn có cơ hội gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với các chuyên gia đầu ngành và startup thực tiễn.

“Kết quả lớn nhất của khóa học không nằm ở những khoản đầu tư thành công ngay tức thì, mà ở việc hình thành một cộng đồng nhà đầu tư mạo hiểm chuyên nghiệp. NIC kỳ vọng từ những chương trình đào tạo này sẽ dần xuất hiện thế hệ nhà đầu tư mới, giàu tri thức, bản lĩnh và tinh thần đồng hành cùng startup Việt”, ông nói.

Ở phần chia sẻ kinh nghiệm, bà Thạch Lê Anh, Nhà sáng lập Quỹ Vietnam Sillicon Valley Capital (VSV), chuyên gia tư vấn và là người nhiều năm gắn bó với cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo bày tỏ, đầu tư mạo hiểm không đơn thuần là góp vốn mà là sự đồng hành, chia sẻ tri thức và giá trị với doanh nghiệp.

“Trong những năm qua, tôi chứng kiến nhiều doanh nhân trẻ phải vượt qua khó khăn khắc nghiệt. Nhiều người thất bại, nhưng cũng từ đó hình thành những bài học quý giá. Nhà đầu tư mạo hiểm cần không chỉ mang tiền, mà còn mang cả kiến thức, mối quan hệ và niềm tin để cùng doanh nghiệp trưởng thành,” bà nói.

Theo bà, điều quan trọng nhất với Việt Nam là phát triển thị trường tài chính hỗ trợ cho đổi mới sáng tạo. Khi có được nền tảng tài chính bền vững, nhà đầu tư và startup mới có thể tự tin thử nghiệm, chấp nhận rủi ro và tìm kiếm cơ hội tăng trưởng đột phá.

Ở góc nhìn rộng hơn, nhiều chuyên gia cho rằng điều Việt Nam đang thiếu không phải là ý tưởng khởi nghiệp hay tinh thần dấn thân của doanh nhân trẻ, mà là hệ sinh thái tài chính đủ mạnh để nuôi dưỡng và bảo vệ những ý tưởng đó.

Xây dựng cộng đồng nhà đầu tư bản lĩnh

Sự xuất hiện của các khóa đào tạo dành cho nhà đầu tư mạo hiểm như chương trình của NIC vì thế có ý nghĩa như “bồi đắp nền móng” cho tương lai. Khi thị trường vốn trong nước còn hạn chế, việc hình thành một cộng đồng nhà đầu tư có hiểu biết, biết chấp nhận rủi ro, kiên nhẫn đồng hành với startup sẽ mở ra những thay đổi quan trọng.

Bởi lẽ, đầu tư mạo hiểm không chỉ tạo ra lợi nhuận cho nhà đầu tư, mà còn thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo việc làm, và đóng góp trực tiếp cho tăng trưởng kinh tế. Nhiều doanh nghiệp công nghệ lớn trên thế giới cũng trưởng thành từ những khoản vốn mạo hiểm ban đầu.

Khóa đào tạo ngày thứ nhất. Ảnh: Linh Nguyễn

Từ góc nhìn quốc tế, ông Nguyễn Mạnh Cường, Giám đốc Đầu tư Daiwa Corporate Investment Nhật Bản chia sẻ bài học khi tham gia các thương vụ tại nhiều quốc gia. Theo ông, yếu tố quyết định không nằm ở sản phẩm hay công nghệ ngay từ đầu, mà ở đội ngũ sáng lập.

“Chúng tôi tìm kiếm những nhà sáng lập có tầm nhìn rõ ràng, khả năng thích ứng nhanh và tinh thần kiên định. Khi có đội ngũ mạnh, họ sẽ biết cách xoay chuyển, điều chỉnh sản phẩm và mô hình kinh doanh để phù hợp thị trường. Nhà đầu tư mạo hiểm sẵn sàng đồng hành lâu dài với những con người như vậy”, ông Cường nhấn mạnh.

Ông cũng chỉ ra sự phát triển của một startup thành công không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho nhà đầu tư, mà còn có thể giải quyết những vấn đề xã hội lớn như môi trường, giáo dục, y tế. Đó là lý do vì sao đầu tư mạo hiểm ngày càng hấp dẫn, bởi nó gắn liền với những giá trị có sức lan tỏa.

Tuy nhiên, ông Cường cũng lưu ý, con đường đầu tư mạo hiểm không trải hoa hồng. Nhiều thương vụ thất bại ngay từ giai đoạn đầu, chỉ một tỷ lệ nhỏ startup có thể đi đến thành công. Do đó, nhà đầu tư cần kiên nhẫn, có chiến lược quản trị rủi ro và chuẩn bị sẵn tâm thế đồng hành dài hạn.

Thực tế, dù cách tiếp cận của các quỹ đầu tư khác nhau, điểm chung là luôn đặt niềm tin vào con người. Công nghệ có thể thay đổi nhanh, thị trường biến động mạnh, nhưng đội ngũ sáng lập với khả năng học hỏi và thích ứng mới là “chìa khóa vàng” quyết định thành bại.

Nhiều thương vụ thất bại không phải vì sản phẩm không tốt, mà vì đội ngũ sáng lập thiếu sự gắn kết hoặc không đủ kiên định theo đuổi tầm nhìn dài hạn. Chính vì vậy, việc đào tạo và truyền cảm hứng cho nhà đầu tư mới ở Việt Nam không chỉ dừng ở kiến thức tài chính, mà còn ở khả năng nhận diện con người phù hợp để đồng hành.

Đó cũng là lý do các khóa học do NIC tổ chức luôn lồng ghép nội dung về kỹ năng mềm, cách lắng nghe và tương tác cùng startup. Đây là điểm khác biệt so với nhiều chương trình đào tạo truyền thống, khi nhấn mạnh yếu tố tài chính nhiều hơn là yếu tố con người.

“Chúng tôi không kỳ vọng ngay lập tức có những khoản đầu tư thành công, nhưng tin rằng từ những buổi học đầu tiên, một cộng đồng gắn kết sẽ được hình thành. Chính cộng đồng đó mới là nền tảng để đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam phát triển bền vững”, ông Đỗ Tiến Thịnh khẳng định.

Linh Nguyễn