Trao Giải thưởng Sử học Phạm Thận Duật lần thứ XXIV năm 2024

Tới tham dự chương trình có PGS, TS Trần Đức Cường, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam (KHLSVN); GS, TSKH, NGND Vũ Minh Giang, Phó chủ tịch Hội KHLSVN, Chủ tịch Hội đồng xét Giải thưởng Phạm Thận Duật cùng các thành viên của Hội đồng xét Giải thưởng.

Các đại biểu dự buổi lễ.

Nhân kỷ niệm 139 năm ngày mất của nhà yêu nước, nhà sử học, một nhà văn hóa và một tầm vóc khoa học của Việt Nam trong thế kỷ thứ XIX Phạm Thận Duật (29-11-1885), Giải thưởng Sử học Phạm Thận Duật lần thứ XXIV cũng được trao cho những luận án tiến sĩ khoa học lịch sử xuất sắc nhất. Danh nhân Phạm Thận Duật (1825-1885) là người thôn Yên Mô Thượng, xã Yên Mạc, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình.

Năm 1850, ông đỗ cử nhân và nhậm chức Giáo thụ phủ Đoan Hùng rồi làm Tri châu Tuần Giáo. Dưới triều đại vua Tự Đức, ông đã đảm nhiệm nhiều trọng trách. Năm 1885, Pháp đánh chiếm kinh thành Huế. Ông cùng Tôn Thất Thuyết phò vua Hàm Nghi ra Quảng Trị. Nhận lệnh của vua Hàm Nghi, ông thảo chiếu Cần Vương kêu gọi các sĩ phu và nhân dân đứng lên chống Pháp. Lĩnh chức Khâm sai đại thần ra Bắc để chiêu tập nghĩa sĩ Cần Vương, ông bị Pháp bắt đưa đi tù ở Côn Đảo. Ngày 29-11-1885, trên đường đày từ Côn Đảo đến đảo Tahiti, ông đã hy sinh.

Bà Trịnh Thị Liên, Phó chủ tịch Quỹ Giải thưởng Phạm Thận Duật phát biểu tại buổi lễ.

Phát biểu tại chương trình, bà Trịnh Thị Liên, Phó chủ tịch Quỹ Giải thưởng Phạm Thận Duật cho biết: “Đây là lần thứ hai trong lịch sử 24 lần trao Giải thưởng Sử học Phạm Thận Duật kể từ năm 2000, sự kiện lại được diễn ra tại Nhà Thái Học Văn Miếu - Quốc Tử Giám, lần đầu cách đây đúng 5 năm vào năm 2019. Ngày hôm nay, chúng ta được tưởng niệm về danh nhân Phạm Thận Duật, gợi nhắc chúng ta nhớ đến những ông đồ già, những nhà khoa bảng, đến giới trí thức tinh hoa của các triều đại phong kiến Việt Nam, mà gần nhất là triều Nguyễn vào cuối thế kỷ XIX-giai đoạn mà nhân vật Phạm Thận Duật xuất hiện và đi vào dòng chảy lịch sử của dân tộc Việt Nam...”.

Đến nay, với sự tài trợ của Quỹ Giải thưởng Phạm Thận Duật, Giải thưởng Sử học mang tên danh nhân đã trở thành giải thưởng đầu tiên của Việt Nam được trao trong lĩnh vực sử học, cũng là giải thưởng chính thức và duy nhất của Hội KHLSVN, có phạm vi trên toàn quốc. Trong 23 mùa giải qua, 125 tiến sĩ sử học xuất sắc trong cả nước đã được nhận Giải thưởng Sử học này.

TS Trương Thị Hải, Viện Sử học Việt Nam vinh dự nhận giải Nhất.

Cũng tại chương trình, 6 luận án tiến sĩ sử học xuất sắc nhất đã được lựa chọn để trao Giải thưởng Sử học Phạm Thận Duật. Trong đó, luận án "Bưu chính ở Bắc Kỳ từ năm 1897 đến năm 1929" của TS Trương Thị Hải, Viện Sử học Việt Nam đã vinh dự nhận giải Nhất. Ngoài ra, Ban tổ chức trao tặng 2 giải nhì và 3 giải ba cho các tiến sĩ.

Tin, ảnh: THU HOÀI - BẢO CHÂU