Tranh cãi về gói thù lao 1 nghìn tỷ USD dành cho Elon Musk

Tỷ phú Elon Musk - Ảnh: Reuters

Bà Robyn Denholm, Chủ tịch Hội đồng Quản trị hãng xe điện Tesla, đang tăng cường nỗ lực kêu gọi sự ủng hộ của cổ đông đối với gói thù lao trị giá 1 nghìn tỷ USD dành cho CEO Elon Musk, đồng thời cảnh báo rằng “không có Elon Musk thứ hai” nếu buộc phải tìm người thay thế ông.

Theo hãng tin Bloomberg, bà Denholm cùng các thành viên hội đồng quản trị Tesla tuần này đã gặp gỡ các nhà đầu tư tổ chức lớn của công ty - bao gồm Vanguard, BlackRock và State Street - để thuyết phục họ ủng hộ gói thưởng trên trước cuộc bỏ phiếu dự kiến diễn ra vào ngày 6/11.

Trước đó, ông Musk cảnh báo sẽ rời khỏi Tesla nếu các cổ đông không thông qua gói quyền chọn cổ phiếu mới có thể mang lại cho ông khoản thù lao lên tới 1 nghìn tỷ USD trong 10 năm tới.

Bà Denholm xác nhận rằng những phát biểu của ông Musk về khả năng rời khỏi Tesla không chỉ được công khai mà còn được ông trao đổi trực tiếp với hội đồng quản trị. Tuy nhiên, bà từ chối tiết lộ kế hoạch dự phòng của Tesla trong trường hợp cổ đông không thông qua gói thù lao.

Bà Denholm cũng đã gửi thư tới các cổ đông và cảnh báo rằng ông Musk có thể rời công ty nếu kế hoạch này không được phê duyệt.

“Cuộc bỏ phiếu này sẽ quyết định tương lai của Tesla. Hiện tại, không có ai - dù ở trong hay ngoài công ty - có thể thay thế vai trò của ông Musk”, bà Denholm chia sẻ với tờ báo Financial Times.

Gói thù lao nghìn tỷ USD của ông Musk đã trở thành tâm điểm của những tranh cãi và vụ kiện kéo dài nhiều năm. Năm ngoái, các cổ đông Tesla bỏ phiếu thông qua gói thù lao trị giá 56 tỷ USD, được phê duyệt từ năm 2018 nhưng sau đó bị tòa án bang Delaware đình chỉ thi hành với lý do quy trình phê duyệt thiếu sự giám sát độc lập từ hội đồng quản trị.

Đề xuất thù lao mới được dự báo sẽ đối mặt với làn sóng phản đối mạnh, sau khi hai tổ chức tư vấn cổ đông Glass Lewis và ISS khuyến nghị nhà đầu tư nên bác bỏ kế hoạch này.

Một nhóm các quỹ hưu trí lớn cũng đăng tải thư ngỏ phản đối gói thù lao, cho rằng hội đồng quản trị Tesla vì quá tập trung vào việc giữ chân CEO nên đã làm tổn hại hình ảnh của công ty và đưa ra mức đãi ngộ vượt quá giới hạn hợp lý.

Hôm thứ Hai (27/10), ông Thomas DiNapoli, Kiểm toán viên Nhà nước bang New York, nhận xét đề xuất thù lao này là “phóng đại và bất hợp lý”, đồng thời kêu gọi các cổ đông Tesla bỏ phiếu phản đối.

Tuần trước, ông Musk đã phản hồi những chỉ trích trên mạng xã hội X.

“Giá trị của Tesla lớn hơn tổng giá trị của tất cả các hãng xe khác cộng lại. Vậy các vị muốn CEO nào điều hành Tesla đây? Người đó sẽ không phải là tôi”, ông Musk viết.

Tài sản của ông Musk - tỷ phú giàu nhất thế giới - chủ yếu gắn liền với cổ phiếu Tesla. Trong 5 năm qua, giá trị vốn hóa của công ty này đã tăng gấp hơn 3 lần, đưa vốn hóa thị trường lên 1,4 nghìn tỷ USD.

Khi được hỏi Tesla sẽ ứng phó ra sao nếu cuộc bỏ phiếu không đạt kết quả như kỳ vọng và không thể giữ chân ông Musk, bà Denholm cho biết chưa muốn đưa ra bình luận cụ thể ở thời điểm này, nhưng hội đồng quản trị đã thảo luận về kịch bản đó và nhận thấy đây sẽ không phải là kết quả tích cực cho các cổ đông.

“Nếu Tesla không có ông Elon dẫn dắt hoặc ông ấy không còn đủ động lực và quyền lợi để tiếp tục xây dựng tương lai của công ty, điều đó chắc chắn sẽ là bất lợi cho tất cả cổ đông,” bà Denholm nói.

Dù vậy, bà tin rằng ông Musk sẽ không hành động đột ngột hay gây ảnh hưởng tiêu cực đến công ty nếu kết quả bỏ phiếu không như mong đợi.

Vị tỷ phú đã dùng phần lớn cổ phiếu Tesla làm tài sản bảo đảm để vay hàng tỷ USD cho các dự án khác, từ thương vụ thâu tóm Twitter (nay là X) năm 2022 đến phát triển công ty trí tuệ nhân tạo xAI. Hiện ông nắm khoảng 15% cổ phần Tesla và có thể sử dụng số cổ phiếu này để bỏ phiếu ủng hộ kế hoạch thù lao mới.

Ban lãnh đạo Tesla từng nhấn mạnh rằng vai trò lãnh đạo của ông Musk có ý nghĩa then chốt trong chiến lược mở rộng sang lĩnh AI, đặc biệt là phát triển công nghệ xe tự lái và kế hoạch sản xuất hàng loạt robot hình người “Optimus”.

Gói thù lao trị giá 1 nghìn tỷ USD dành cho ông Musk được chia thành 12 đợt cổ phiếu hạn chế chuyển nhượng, tức chưa thể bán ngay. Mỗi đợt chỉ được “mở khóa” khi Tesla đạt các cột mốc tham vọng về giá cổ phiếu và hiệu quả hoạt động.

Theo đó, nếu đưa định giá Tesla lên 8,5 nghìn tỷ USD, tăng lợi nhuận gấp 24 lần và bán thêm hàng triệu xe cùng robot, ông Musk sẽ được nhận thêm 12% cổ phần Tesla. Chỉ cần hoàn thành một nửa các mục tiêu này, ông đã có thể trở thành người đầu tiên chạm mốc tài sản 1 nghìn tỷ USD.

Tuần tới, cổ đông Tesla cũng sẽ bỏ phiếu về một loạt nội dung khác, gồm tái bổ nhiệm 3 thành viên hội đồng quản trị và cho phép Tesla đầu tư vào xAI.

Hoài Thu