'Trái ngọt' cho mùa hè
Những ngày cuối tháng 6, hàng loạt tác phẩm thiếu nhi mới đã liên tục ra mắt bạn đọc nhỏ tuổi cả nước. Điều đáng nói là những tác phẩm này chính là 'trái ngọt' có được từ Cuộc vận động sáng tác văn học về đề tài thiếu nhi đợt 1 năm 2021-2023 do Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức.
Từ những vần thơ trong trẻo
Sự quan tâm đặc biệt đối với thơ thiếu nhi trong những năm gần đây, ít nhiều tạo nên sinh khí mới cho lực lượng sáng tác. Các tác giả thuộc nhiều thế hệ đã cùng nhau tạo nên khu vườn thơ thiếu nhi Việt đầy màu sắc.
Bên cạnh những tác giả mới và trẻ đang hồi sung sức, thơ thiếu nhi ghi nhận sự bền bỉ của các thế hệ trước, như Nguyễn Minh Khiêm (sinh 1952) với Sông vừa đi vừa lớn (giải ba) và Đặng Toán (1969) với Mặt trời khỏi ốm (giải khuyến khích).
Nhà văn Nguyễn Thị Như Hiền (thứ 2 từ phải sang) vừa nhận giải nhì Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất.
Tập thơ Sông vừa đi vừa lớn (NXB Kim Đồng) cũng đánh dấu sự trở lại với văn học thiếu nhi sau 30 năm của nhà thơ Nguyễn Minh Khiêm. 34 bài thơ là 34 cung bậc cảm xúc và những câu chuyện hóm hỉnh, ngộ nghĩnh được diễn đạt bằng thơ. Ở đó, bạn đọc nhỏ tuổi sẽ được nghe “bác” Nguyễn Minh Khiêm lý giải về các hiện tượng, sự vật tự nhiên bằng những câu chuyện dí dỏm, trường liên tưởng thú vị: Biển tìm vào bồ muối/ Thấy trắng tưởng là đường/ Cứ thế Biển bốc ăn/ Và bắt đầu Biển khát.
Còn rất nhiều bài thơ nữa như Sông vừa đi vừa lớn, Cây đa cô đơn, Cỏ thành tre, Mưa mang phép lạ… vừa mang đến những cảm xúc trong trẻo, hồn nhiên vừa cho thấy một tâm hồn yêu trẻ thiết tha.
Mặt trời khỏi ốm (Đông Tây và NXB Hội Nhà văn) là một nỗ lực của nhà thơ Đặng Toán trong hành trình tiếp cận độc giả nhỏ tuổi từ những chất liệu quen thuộc. Nổi bật trong đó là những bài thơ về các loài vật như: chim sâu, cún, gà, vịt, gấu con…
Qua những vần thơ mộc mạc với cái nhìn trong trẻo, muôn loài hiện lên đầy sinh động, tươi vui như một nhịp cầu để kết nối tâm hồn các em với thiên nhiên, khám phá và biết ơn những vẻ đẹp mà thiên nhiên ban tặng cho con người: Bao màu sắc đẹp/ Nhường cho hoa rồi/ Mẹ đất giản dị/ Mặc áo nâu thôi!
Đến các tác phẩm đầu tay
Không hẹn mà gặp, cả hai tác phẩm đoạt giải ba: Con Cáo Lửa của Phạm Thanh Thúy và Đi bắt nỗi buồn của Nguyễn Thị Như Hiền đều là tác phẩm đầu tay viết cho thiếu nhi sau thời gian cả hai tác giả ghi dấu với văn chương dành cho người lớn.
Thêm một điều trùng hợp là cả Phạm Thanh Thúy và Nguyễn Thị Như Hiền đều là những người mẹ có con nhỏ. Có lẽ vì vậy mà mong muốn và tha thiết viết cho con cũng như các em nhỏ là nguồn cảm hứng đầy thôi thúc.
Nhân vật chính của Đi bắt nỗi buồn là cậu bé Ken, 7 tuổi. Ken cùng ba mẹ sống trong một xóm nhỏ yên bình của thành phố, đang háo hức chờ đón thêm thành viên mới của gia đình.
Nguyễn Thị Như Hiền đã khắc họa cuộc sống sinh động, đầy màu sắc của cậu bé Ken bên cạnh những người bạn cùng trang lứa như Nấm, Đông Nam, Trí; hay tâm trạng hồi hộp khi sắp sửa “lên chức” anh Hai.
Cùng với đó, truyện cũng được mở ra với những mảnh đời nhỏ bé, yếu thế như ông Tư, cậu bé Thơm. Bằng những câu chuyện nhỏ nhắn, tự nhiên, khéo léo đề cập đến cả những mất mát, tác giả lặng lẽ gieo vào lòng cậu bé Ken và những bạn đọc nhỏ tuổi những hạt mầm của lòng trắc ẩn, để từ đó biết yêu thương và quan tâm đến những người xung quanh.
Cuộc vận động sáng tác văn học về đề tài thiếu nhi đợt 1 năm 2021-2023, hiện vẫn còn một số bản thảo chuẩn bị xuất bản như: Mèo sinh ra đâu phải chỉ bắt chụp (giải nhất); Hạt dẻ ơi, về nhà thôi (giải nhì); Cái bếp kể chuyện (giải ba); Áo đất, áo trời; Ai giàu nhất; Lòng tốt ở lại (giải khuyến khích).
Giải thưởng thiếu nhi Dế Mèn lần thứ 6 năm 2025 cũng vừa công bố kết quả. Bên cạnh những tác phẩm đã được xuất bản, một số bản thảo cũng đang chuẩn bị xuất bản như: Có một Trái Đất phẳng trong mắt em; 120 năm lưu lạc của rùa xám đen Hy Lạp; À ơi…
Sử dụng hình thức truyện đồng thoại, Phạm Thanh Thúy mang đến câu chuyện về chú Cáo Lửa với nhiều điều thú vị và độc đáo. Thay vì gian ác, xảo quyệt như một mặc định quen thuộc về loài cáo, ở Con Cáo Lửa, chị đã sáng tạo và đưa đến một chú cáo với hình tượng mới: đẹp, thông minh và cô đơn.
Chú Cáo Lửa có bộ lông vàng rực, đuôi xù to trông như đang đeo cái bông lau đằng sau. Tuy nhiên, vì có lần bắt trộm gà vịt của người để ăn nên chú luôn phải đối diện với nỗi nguy hiểm đến từ người thợ săn tài giỏi tên Phàn.
Bằng một nỗ lực phi thường, Cáo Lửa đã dần thay đổi, vượt qua những trở ngại để có thể sống yên bình và vui vẻ bên những người bạn: Mèo Khoang, Sóc Nâu, Gà Út…
(Theo www.sggp.org.vn)