Trả giá vì 'hóng drama' thiếu kiểm soát

Sáng 9-6, Trường ĐH Hoa Sen (quận 1), TP HCM) phối hợp với Báo Tiền Phong tổ chức tọa đàm "Người trẻ và văn hóa ứng xử giữa "cơn bão drama"". Sự kiện không chỉ phân tích, đào sâu bản chất "hóng drama", các chuyên gia còn gợi ý người trẻ những giải pháp chọn lọc thông tin, hình thành văn hóa ứng xử văn minh trên không gian mạng.

Hội thảo có sự tham dự của nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung, Á hậu - ThS Phương Anh

Phát biểu tại tọa đàm, nhà báo Lý Thành Tâm, Trưởng đại diện Báo Tiền Phong tại TP HCM, cho rằng drama xuất hiện như "cơm bữa", được lan truyền theo từng phút, từng giây và thu hút hàng triệu lượt quan tâm, bình luận.

Từ chuyện đời tư nghệ sĩ, tình cảm cá nhân đến những vụ việc đời thường như đòi nợ, tranh chấp, xích mích – tất cả đều có thể trở thành hiện tượng mạng được bàn tán công khai.

Cộng đồng mạng với hàng nghìn bình luận, chia sẻ, phán đoán đã không ít lần biến không gian mạng thành "phiên tòa" nơi người bị đưa ra xét xử không có cơ hội tự bảo vệ mình và danh dự cá nhân có thể bị chà đạp chỉ qua vài câu nói chưa được kiểm chứng.

"Trong "cơn lốc drama" ấy, người trẻ không chỉ là khán giả mà còn là người góp phần lan tỏa, thổi phồng những câu chuyện tiêu cực. Bằng cách vô tình hay hữu ý tham gia vào những bình luận xúc phạm, chia sẻ thông tin sai lệch hoặc cổ súy cho văn hóa đấu tố, chúng ta đang để cảm xúc dẫn dắt hành vi thay vì giữ được sự tỉnh táo" – nhà báo Lý Thành Tâm nhấn mạnh.

Hội thảo nhấn mạnh vai trò của người trẻ. Nếu không cẩn thận, người trẻ cũng có thể trở thành nạn nhân của drama

Chia sẻ tại tọa đàm, TS Nguyễn Hoài Nam, Phó trưởng phụ trách Khoa Luật tâm lý - Trường ĐH Hoa Sen, cho biết ranh giới giữa vi phạm dân sự và hình sự rất mong manh. "Drama" là online nhưng hậu quả pháp lý là offline" - TS Nam nhấn mạnh.

ThS - Nghiên cứu sinh Phan Trịnh Hoàng Dạ Thi, Giám đốc chương trình Tâm lý học - Trường ĐH Hoa Sen, cho rằng khi mạng xã hội trở thành một phần không thể thiếu của đời sống, hiện tượng drama dường như đã trở thành món ăn tinh thần khó bỏ của nhiều người.

"Khi drama bùng nổ, tâm lý đám đông phát huy tác dụng thông qua nguyên tắc lây lan cảm xúc và bắt chước hành vi. Một bình luận, một cảm xúc (vui, tức giận) từ người này có thể nhanh chóng lan truyền sang người khác. Đặc biệt, ảnh hưởng từ những người có sức ảnh hưởng càng làm tăng tính ám thị và cuốn hút của drama" - ThS Thi cho biết.

Tại tọa đàm, chuyên gia chỉ ra các hình thức drama tiềm ẩn nhiều nguy hiểm về pháp lý bao gồm: tung tin giả, tin sai sự thật; xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín; tiết lộ bí mật đời tư, thông tin cá nhân trái phép; kích động bạo lực, thù hận; hành vi quấy rối, đe dọa trên mạng; vi phạm bản quyền, quyền sở hữu trí tuệ,..

ThS Phan Trịnh Hoàng Dạ Thi cho rằng giới trẻ hiện nay thiếu kiểm soát cuộc sống dẫn đến dễ bị lôi cuốn vào drama

TS Nguyễn Hoài Nam, Phó trưởng phụ trách Khoa Luật tâm lý - Trường ĐH Hoa Sen, cho rằng giới trẻ nên ưu tiên tiếp nhận thông tin trên báo chí, phương tiện truyền thông chính thống

Trong đó, hành vi làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm có nội dung xuyên tạc, bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân với mục tiêu chống nhà nước có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” theo quy định tại Điều 117, Bộ luật Hình sự và có thể bị phạt tù từ 5 năm đến 12 năm.

Theo ThS Dạ Thi, việc "hóng drama" không phải lúc nào cũng tiêu cực. Vấn đề nằm ở cách chúng ta ứng xử với nó. Với những drama xảy ra, ứng xử của chúng ta với drama sẽ tạo được những giá trị. "Chúng ta cần tỉnh táo khi tham gia thảo luận, bàn tán trên mạng xã hội" - ThS Dạ Thi nhấn mạnh.

Huế Xuân