TPHCM: Rà soát, điều chỉnh quy hoạch Metro để phù hợp với định hướng sáp nhập

UBND TP.HCM vừa có văn bản chỉ đạo các sở, ngành và đơn vị liên quan thực hiện nghiêm túc các nội dung trong Thông báo 01/2025 của Ban Chỉ đạo Phát triển hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM.

Theo đó, Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu Sở Xây dựng khẩn trương rà soát tổng thể quy hoạch đường sắt đô thị theo mô hình mới, cập nhật phù hợp với bối cảnh sáp nhập địa giới hành chính với hai địa phương lân cận. Trên cơ sở đó, TP sẽ điều chỉnh quy hoạch tổng thể đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050, cũng như quy hoạch chung đến 2040, tầm nhìn đến 2060.

TP.HCM yêu cầu các sở ngành rà soát quy hoạch Metro để phù hợp với định hướng sáp nhập

Ngoài ra, các sở ngành cần nghiên cứu, hoàn thiện và trình HĐND thành phố ban hành các chính sách liên quan đến khu vực phát triển định hướng giao thông công cộng (TOD), từ chỉ tiêu sử dụng đất, điều chỉnh chức năng sử dụng, đến quy định cụ thể về mức thu các khoản phí liên quan.

Đồng thời, rút ngắn tối đa thủ tục đầu tư, phê duyệt các dự án Metro, tích hợp đồng bộ với các loại hình giao thông như đường bộ, xe buýt, đường thủy…

TP cũng sẽ xây dựng chiến lược triển khai cụ thể, có lộ trình rõ ràng và phối hợp chặt chẽ các bên liên quan để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước – nhà đầu tư – xã hội.

Về nguồn lực tài chính, Sở Tài chính được giao nhiệm vụ xây dựng phương án huy động vốn đa dạng, bao gồm vốn xã hội hóa theo hình thức PPP, vốn ngoài ngân sách và các nguồn hợp pháp khác. Thành phố cũng xem xét thành lập quỹ đầu tư riêng cho phát triển Metro, bảo đảm nguồn vốn ổn định, lâu dài.

Trong công tác giải phóng mặt bằng, Sở Nông nghiệp và Môi trường cần sớm đề xuất mô hình tổ chức có thẩm quyền rõ ràng để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong bối cảnh thành phố chuyển sang chính quyền hai cấp. Việc bàn giao mặt bằng sạch cho các dự án metro phải cơ bản hoàn thành trước năm 2028.

Ban Quản lý Đường sắt đô thị được giao đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư các tuyến metro mới, lựa chọn tư vấn trong và ngoài nước có năng lực, và xây dựng cơ chế phối hợp với các tổ chuyên gia nhằm đảm bảo hiệu quả và tính khả thi trong triển khai.

Sở Nội vụ sẽ tổ chức nghiên cứu mô hình quản lý, vận hành đường sắt đô thị theo hướng hiện đại, khoa học, có thể trao quyền đầu tư, vận hành cho doanh nghiệp tư nhân thay vì cơ quan nhà nước.

Theo quy hoạch, TP.HCM sẽ có 12 tuyến metro với tổng chiều dài khoảng 510 km. Thành phố đang xúc tiến đầu tư công đồng loạt 7 tuyến với chiều dài 355 km trong 10 năm tới.

Ngoài ra, các tuyến kết nối TP.HCM – Cần Giờ và Thủ Thiêm – Long Thành cũng đang được chuẩn bị triển khai theo hướng kêu gọi đầu tư tư nhân. Trong khi Bình Dương dự kiến có 12 tuyến với chiều dài khoảng 305 km, còn Bà Rịa – Vũng Tàu có 3 tuyến dài 125 km.

Như vậy, sau khi mở rộng địa giới hành chính, TP HCM mới sẽ có gần 1.000 km đường sắt đô thị, chưa kể các tuyến đường sắt quốc gia đang được Trung ương triển khai hoặc sẽ điều chỉnh quy định để giao cho địa phương thực hiện tạo thành hệ thống giao thông đô thị quy mô lớn, hiện đại bậc nhất cả nước.

Thanh Minh