TPHCM muốn nâng công suất Bãi chôn lấp số 3 lên 3.500 tấn rác/ngày

TPHCM muốn nâng công suất Bãi chôn lấp số 3 lên 3.500 tấn/ngày. Ảnh: Minh họa

Chủ đầu tư dự án là Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị TPHCM (CITENCO). Dự án giữ nguyên tổng công suất tiếp nhận 6,47 triệu tấn nhưng điều chỉnh cơ cấu tiếp nhận để phân bổ hợp lý lượng chất thải đang tăng nhanh. Mỗi ngày TPHCM phát sinh khoảng 14.000 tấn rác sinh hoạt, phần lớn vẫn được xử lý bằng chôn lấp, trong khi tỷ lệ tái chế và đốt rác phát điện còn hạn chế.

Bãi chôn lấp số 3 đã vận hành từ năm 2013. Năm 2023, Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép cho bãi này xử lý tối đa 1.500 tấn/ngày chất thải trơ sau phân loại. Tuy nhiên, theo chỉ đạo mới của UBND TPHCM và Sở Tài nguyên và Môi trường đầu năm 2025, CITENCO phải chuẩn bị phương án tiếp nhận từ 2.000 đến 6.000 tấn/ngày, trong đó có việc điều chỉnh công suất lên 3.500 tấn/ngày.

Dự án mở rộng thuộc nhóm phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM). Các hạng mục xây dựng gồm hai ô chôn lấp với diện tích 190.000 m2, chiều cao chôn lấp tối đa 35 m. Điểm nhấn là hạng mục đê phản áp dài 1.160 m, rộng 30 m, cao trung bình 2,3 m để gia cố an toàn bãi.

Công nghệ chôn lấp áp dụng quy trình bán hiếu khí: rác sau khi tiếp nhận được san ủi, đầm nén đạt tỷ trọng trên 0,85 tấn/m3, phủ đất trung gian hằng ngày nhằm hạn chế mùi và côn trùng. Hệ thống thu gom khí biogas, xử lý nước rỉ rác và phun chế phẩm khử mùi được duy trì trong suốt quá trình vận hành. Khi đóng bãi, chủ đầu tư cam kết phủ đất nhiều lớp, trồng cây xanh và tiếp tục duy trì quan trắc môi trường ít nhất 5 năm.

Về hiện trạng môi trường, khảo sát cho thấy chất lượng không khí ở khu vực dự án cơ bản đạt chuẩn, nhưng một số kênh rạch xung quanh đã có dấu hiệu ô nhiễm hữu cơ. Nước ngầm vẫn đạt tiêu chuẩn, trong khi đa dạng sinh học khu vực được đánh giá nghèo nàn, không có loài quý hiếm.

Chi phí đầu tư xây dựng, gia cố đê phản áp khoảng 3,18 tỉ đồng. Tổng chi phí cải tạo và phục hồi môi trường sau khi kết thúc dự án dự kiến hơn 65 tỉ đồng. CITENCO sẽ ký quỹ khoảng 21,7 tỉ đồng/năm trong ba năm (2025-2028) vào Quỹ Bảo vệ môi trường TPHCM.

Theo cam kết, toàn bộ nước thải sau xử lý phải đạt quy chuẩn trước khi xả thải, tạm dừng hoạt động nếu vượt ngưỡng. Ngoài ra, đơn vị vận hành sẽ triển khai giám sát định kỳ chất lượng không khí, nước, bùn thải và xây dựng kế hoạch ứng phó các rủi ro như cháy nổ, sụt lún, ngập úng.

Việc nâng công suất Bãi chôn lấp số 3 được đánh giá là giải pháp tình thế, trong khi TPHCM vẫn đang tìm cách đẩy mạnh phân loại tại nguồn, tăng tỷ lệ tái chế và thu hút đầu tư vào công nghệ đốt rác phát điện để giảm phụ thuộc vào chôn lấp.

Kỳ Anh