TPHCM: Đẩy nhanh các Đề án mở rộng Khu Công nghệ cao và Xây dựng Khu công nghiệp công nghệ số
Sáng 4/8, Phiên họp thứ 2 của Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia chủ trì đã diễn ra.
Phiên họp được tổ chức trực tiếp tại Trụ sở Chính phủ, trực tuyến với điểm cầu một số tỉnh, thành phố và các trường đại học, học viện, khu công nghệ cao.
Dự Phiên họp có Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo một số tỉnh, thành phố; lãnh đạo các trường đại học, học viện, khu công nghệ cao, các tập đoàn công nghệ.
Tại điểm cầu TP.Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy cùng đại diện lãnh đạo các sở - ngành, đơn vị liên quan đã tham dự.
TP.Hồ Chí Minh quyết tâm trở thành trung tâm công nghiệp bán dẫn của khu vực

Phó Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy phát biểu tại Phiên họp
Phát biểu tại Phiên họp, Phó Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy khẳng định, TP.Hồ Chí Minh với vai trò là trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu cả nước, TP.Hồ Chí Minh đã xác định phát triển công nghiệp vi mạch bán dẫn là một trong những động lực tăng trưởng mới.
Đặt mục tiêu đến năm 2030 trở thành đô thị thông minh, Thành phố dịch vụ - công nghiệp hiện đại, đầu tàu kinh tế số, xã hội số của khu vực, TP.Hồ Chí Minh ưu tiên thu hút đầu tư chiến lược vào ngành bán dẫn, theo tinh thần Nghị quyết 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.Hồ Chí Minh.
Báo cáo về thực trạng phát triển công nghiệp vi mạch bán dẫn tại TP.Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Trần Thị Diệu Thúy cho biết, TP.Hồ Chí Minh đã sớm xác định ngành bán dẫn là lĩnh vực chiến lược, từ đó chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để bước đầu hình thành một hệ sinh thái sôi động.
Về cơ chế chính sách, Thành phố đã ban hành Kế hoạch 1231, Quyết định 3686 và Kế hoạch 1858 nhằm cụ thể hóa Chiến lược quốc gia về phát triển công nghiệp bán dẫn; đồng thời tích cực triển khai Nghị quyết 98 với trọng tâm thu hút nhà đầu tư chiến lược vào lĩnh vực này. TP.Hồ Chí Minh hiện là điểm đến của nhiều tập đoàn công nghệ lớn như Intel, Samsung, Marvell, Renesas, Siemens EDA, Ampere Computing… Tại Khu Công nghệ cao TP.Hồ Chí Minh (SHTP) đã có 37 dự án điện tử - vi mạch đang hoạt động, với tổng vốn đầu tư hơn 7,7 tỷ USD. Thành phố cũng đang đầu tư nâng cấp Trung tâm Nghiên cứu tại SHTP đạt chuẩn quốc tế, triển khai đề án Trung tâm nghiên cứu chuyển đổi số - chuyển đổi xanh trị giá 125 tỷ đồng, cùng nhiều nhiệm vụ nghiên cứu và phát triển trong các lĩnh vực cảm biến MEMS, vi mạch công suất…
Ngoài ra, TP.Hồ Chí Minh đã trình Thủ tướng Chính phủ đề án mở rộng SHTP, bổ sung chức năng Công viên Khoa học - Công nghệ, và xây dựng đề án các khu công nghiệp công nghệ số với chính sách ưu đãi đặc thù dành riêng cho ngành bán dẫn.
Bên cạnh những kết quả tích cực, Phó Chủ tịch Trần Thị Diệu Thúy nhận định, ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu đang bước vào cuộc cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Trong bối cảnh đó, để bứt phá và khẳng định vị thế, TP.Hồ Chí Minh cần vượt qua nhiều thách thức lớn.
Đó là, cạnh tranh toàn cầu về nhân tài. Các chính sách thu hút chuyên gia hiện có, dù đã rất nỗ lực, nhưng cần có sự đột phá mạnh mẽ hơn nữa mới đủ sức cạnh tranh so với các quốc gia trong khu vực.
Cùng với đó, thiếu cơ chế đặc thù cho các dự án quy mô lớn. Các dự án sản xuất chip, trung tâm dữ liệu lớn đòi hỏi vốn đầu tư khổng lồ và quy trình cấp phép cực nhanh để nắm bắt cơ hội thị trường, trong khi quy trình cấp phép hiện hành vẫn còn nhiều vướng mắc, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.
Ngoài ra, việc đầu tư cho các phòng thí nghiệm trọng điểm, các trung tâm nghiên cứu - phát triển (R&D) còn gặp vướng mắc về thủ tục đầu tư công có nguy cơ làm chậm tiến độ nâng cấp hạ tầng thiết yếu cho ngành bán dẫn.
Từ thực tế đó, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Trần Thị Diệu Thúy đề xuất một số kiến nghị nhằm biến tiềm năng thành động lực tăng trưởng đột phá.
Trước hết, Phó Chủ tịch Trần Thị Diệu Thúy đề nghị sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98/2023/QH15, trong đó có cơ chế miễn thuế thu nhập cá nhân kéo dài 10 năm cho các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước làm việc tại TP.Hồ Chí Minh trong lĩnh vực bán dẫn. Đồng thời, Thành phố kiến nghị bổ sung các dự án sản xuất chip, trung tâm dữ liệu lớn vào danh mục ưu tiên thu hút đầu tư chiến lược, đi kèm cơ chế "luồng xanh" để rút gọn tối đa thủ tục hành chính tạo lợi thế cạnh tranh, thu hút các "đại bàng" công nghệ hàng đầu thế giới.
Song song đó, Phó Chủ tịch Trần Thị Diệu Thúy đề xuất Chính phủ ưu tiên đẩy nhanh tiến độ phê duyệt các Đề án mở rộng Khu Công nghệ cao và Xây dựng Khu công nghiệp công nghệ số, nhằm tạo quỹ đất sạch, sẵn sàng đón nhận các dự án đầu tư lớn.
Cuối cùng, TP.Hồ Chí Minh kiến nghị có cơ chế vốn ưu đãi đặc thù, bao gồm tín dụng và các quỹ hỗ trợ, dành riêng cho doanh nghiệp trong nước đầu tư vào thiết kế chip, sản xuất vật liệu bán dẫn và công nghiệp phụ trợ.
“TP.Hồ Chí Minh nhận thức sâu sắc rằng, phát triển công nghiệp bán dẫn không chỉ là một định hướng chiến lược mà còn là sứ mệnh lịch sử – cơ hội vàng để Việt Nam vươn lên trong chuỗi giá trị toàn cầu. Với quyết tâm chính trị cao nhất, Thành phố cam kết sẽ nỗ lực hết mình để trở thành cực tăng trưởng quan trọng và là trung tâm công nghiệp bán dẫn của khu vực,” Phó Chủ tịch Trần Thị Diệu Thúy nhấn mạnh.
Phát huy vai trò đầu tàu, đẩy nhanh tiến độ triển khai các nhiệm vụ đã đề ra

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Phiên họp
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao việc TP.Hồ Chí Minh mở rộng phát triển các khu công nghiệp công nghệ cao, khu công nghệ số và triển khai các dự án thuộc lĩnh vực bán dẫn, đây là chủ trương đúng đắn, phù hợp với định hướng phát triển đất nước.
Trong quá trình thực hiện, nội dung nào thuộc thẩm quyền của Thành phố thì Thành phố cần chủ động thực hiện ngay, quyết liệt và dứt điểm. Những vấn đề vượt thẩm quyền, liên quan đến các bộ, ngành Trung ương – đặc biệt là Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ – cần được rà soát, phối hợp xử lý kịp thời.
Thủ tướng yêu cầu không để các vướng mắc kéo dài, nhất là những nội dung đã được quy định trong Nghị quyết 98 của Quốc hội. Các cấp, các ngành cần chủ động đánh giá, báo cáo rõ vướng mắc ở đâu, trách nhiệm thuộc về ai, từ đó đề xuất giải pháp tháo gỡ cụ thể. Tinh thần là phải làm trước, vừa làm vừa điều chỉnh, không câu nệ bởi chỉ khi triển khai thực tế mới thấy được điểm nghẽn để xử lý kịp thời.
TP.Hồ Chí Minh phải phát huy vai trò đầu tàu, chủ động hơn trong hành động, đẩy nhanh tiến độ triển khai các nhiệm vụ đã đề ra, với tinh thần "vướng đến đâu, tháo gỡ đến đó".
Liên quan đến những kiến nghị cụ thể của TP.Hồ Chí Minh, Bộ Tài chính đã có phản hồi về một số nội dung và khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Thành phố để rà soát, tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo điều kiện cho các dự án chiến lược được triển khai thuận lợi, đúng tiến độ.