TP. Hồ Chí Minh: Phiên tòa giả định về IUU tạo chuyển biến trong nhận thức của ngư dân

Quang cảnh phiên tòa giả định về IUU tại xã Long Hải, TP. Hồ Chí Minh

Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 vừa phối hợp với Tòa án nhân dân TP. Hồ Chí Minh, Tòa án quân sự Quân khu 7 và Báo Công lý tổ chức phiên tòa giả định, tọa đàm và tuyên truyền pháp luật về phòng, chống khai thác IUU tại phường Vũng Tàu và xã Long Hải.

Phiên tòa giả định được xây dựng dựa trên tình huống thực tế, xét xử sơ thẩm vụ án hình sự đối với các bị cáo Nguyễn Văn Dũng (chủ tàu cá) và Nguyễn Văn Hiền (thuyền trưởng) về các tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” và “Gây rối loạn hoạt động của phương tiện điện tử”.

Theo cáo trạng, vì mục đích trục lợi từ việc khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, bị cáo Dũng đã chỉ đạo Hiền đưa ngư dân xuất cảnh trái phép để đánh bắt thủy sản. Đáng lưu ý, nhằm trốn tránh sự kiểm tra, giám sát của cơ quan chức năng, Dũng yêu cầu ngư phủ xóa số hiệu tàu cá và tháo gỡ thiết bị giám sát hành trình (VMS).

Quang cảnh phiên tòa giả định về IUU tại phường Vũng Tàu

Hành vi của hai bị cáo được xác định gây nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm trực tiếp trật tự quản lý hành chính và ảnh hưởng nghiêm trọng đến nỗ lực của Việt Nam trong công tác chống khai thác IUU. Trong vụ án này, Dũng giữ vai trò chủ mưu nên cần xử lý nghiêm.

Trên cơ sở đó, các bị cáo bị truy tố theo điểm c khoản 2 Điều 348 Bộ luật Hình sự về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” và điểm e khoản 2 Điều 287 Bộ luật Hình sự về tội “Gây rối loạn hoạt động của phương tiện điện tử”.

Đại diện Viện Kiểm sát khẳng định, hành vi của các bị cáo đặc biệt nguy hiểm, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín quốc tế của Việt Nam trong việc thực hiện cam kết với Ủy ban Châu Âu về chống khai thác IUU. Sau khi nghị án, Hội đồng xét xử tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Dũng 10 năm tù, bị cáo Nguyễn Văn Hiền 8 năm tù. Bản án thể hiện tính răn đe, giáo dục sâu sắc và là hồi chuông cảnh tỉnh đối với các hành vi cố tình vi phạm pháp luật về khai thác hải sản.

Ngư dân phường Vũng Tàu ký cam kết không vi phạm IUU

Đại tá Lê Văn Tú, Chính ủy Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 nhấn mạnh: “Đây là một trong những hoạt động trọng tâm trong Tháng cao điểm chống khai thác IUU, nhằm thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Kết luận phiên họp lần thứ 15 của Ban Chỉ đạo quốc gia về EC.” Theo Đại tá Tú, thông qua các phiên tòa giả định và tọa đàm pháp luật, các vụ việc điển hình được mô phỏng sát với thực tế đời sống ngư dân, giúp công tác tuyên truyền sinh động, dễ hiểu, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong cộng đồng.

Ông Nguyễn Văn Nhỏ, chủ tàu cá tại xã Long Hải, cho biết: “Qua theo dõi phiên tòa giả định, bà con ngư dân hiểu rõ hơn rằng nếu vi phạm, tùy mức độ sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Những tình huống mô phỏng chân thực giúp chúng tôi nhận thức rõ hậu quả pháp lý, từ đó tự giác chấp hành quy định khi hành nghề trên biển”.

Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 phát tờ rơi tuyên truyền quy định khi hành nghề trên biển

Bên cạnh hoạt động tuyên truyền, các cơ quan chức năng cũng tiếp nhận và giải đáp nhiều thắc mắc của ngư dân liên quan đến việc sử dụng thiết bị giám sát hành trình, quy định vùng biển khai thác hợp pháp và chế tài xử lý vi phạm. Ban Tổ chức đã trao tặng 20 phần quà cho các gia đình chính sách, và 20 phần quà gồm cờ Tổ quốc, áo phao và nhu yếu phẩm cho ngư dân tại phường Vũng Tàu và xã Long Hải, góp phần động viên bà con yên tâm vươn khơi, tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Trong các ngày 13-14/11/2025, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 tiếp tục phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức thêm phiên tòa giả định và chương trình tuyên truyền về IUU tại tỉnh Vĩnh Long; ngày 18-19.11 tại tỉnh Lâm Đồng, nhằm lan tỏa sâu rộng thông điệp chống khai thác IUU trong cộng đồng ngư dân cả nước, góp phần thực hiện mục tiêu gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu, hướng tới nghề cá phát triển bền vững và có trách nhiệm.

Thạc Hiếu