TP Hồ Chí Minh có hơn 1.000 xe buýt điện và sử dụng khí CNG

Từ kế hoạch này, Sở Xây dựng liên tục ban hành các văn bản chỉ đạo yêu cầu các đơn vị trực thuộc, các cơ sở đăng kiểm và doanh nghiệp vận tải khẩn trương tham gia vào lộ trình chuyển đổi xanh.

Theo Sở Xây dựng, hệ thống xe buýt của thành phố hiện có hơn 2.300 phương tiện, trong đó xe buýt điện và xe sử dụng khí CNG chiếm hơn 1.000 xe (khoảng 44%) tổng số, cho thấy sự dịch chuyển rõ nét từ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch. Hệ thống 56 trụ sạc siêu nhanh phục vụ xe buýt điện và hơn 1.000 trạm sạc các loại trên toàn thành phố đang từng bước hình thành mạng lưới hạ tầng then chốt cho giao thông xanh.

Cũng theo thống kê của Sở Xây dựng, TP Hồ Chí Minh hiện có hơn 39.500 ôtô điện và gần 87.000 xe máy điện. Riêng taxi điện đã chiếm tỷ lệ đến 71% tổng số taxi đang hoạt động, một bước tiến vượt bậc so với nhiều đô thị lớn trong khu vực. Sự chủ động chuyển đổi của doanh nghiệp vận tải, cộng với sự hưởng ứng của người dân, đang tạo nên lực đẩy mạnh mẽ cho mục tiêu giảm phát thải đô thị.

Không chỉ dừng lại ở việc phát triển xe điện, thành phố còn đặt mục tiêu nâng tầm vận tải hành khách khối lượng lớn. Tuyến Metro số 1 sau gần một năm vận hành đã phục vụ hơn 15 triệu lượt hành khách, góp phần giảm ùn tắc và ô nhiễm tại cửa ngõ phía Đông. Song song đó, thành phố đang chuẩn bị khởi động tuyến Metro số 2 và các nhánh kết nối quan trọng tới Củ Chi, Thủ Thiêm, cũng như rà soát điều chỉnh quy hoạch hệ thống đường sắt đô thị phù hợp với địa giới mới sau khi sáp nhập ba tỉnh.

Về tầm nhìn đến năm 2050, Sở Xây dựng đã hoàn thành dự thảo kế hoạch chuyển đổi xanh trong hoạt động giao thông vận tải. Đây được xem là nền tảng quan trọng để thống nhất lộ trình chuyển đổi cho cả lĩnh vực giao thông đường bộ, đường thủy và hàng hải. Dự thảo đang được gửi lấy ý kiến từ các sở, ngành, địa phương, hiệp hội và các trường đại học; dự kiến trình UBND thành phố phê duyệt trong tháng 12/2025.

Một điểm đáng chú ý là thành phố đang xây dựng đề án kiểm soát khí thải theo hai giai đoạn. Trong đó, giai đoạn đầu tập trung chuyển đổi toàn bộ xe buýt sang năng lượng xanh vào năm 2030, đồng thời ban hành chính sách hỗ trợ doanh nghiệp lắp đặt trạm sạc, thay mới phương tiện. Giai đoạn thứ hai sẽ mở rộng chính sách này cho toàn bộ phương tiện giao thông đường bộ từ taxi, xe công nghệ, xe hợp đồng đến xe cá nhân và hướng đến phân vùng kiểm soát khí thải tại khu vực trung tâm, Cần Giờ và Côn Đảo. Phối hợp với UNDP (Chương trình phát triển của Liên hiệp quốc) nghiên cứu lộ trình phát triển trạm sạc công cộng; hoàn thiện quy chuẩn kỹ thuật cho trạm sạc và hạ tầng đổi pin; chuẩn bị đấu thầu khai thác quỹ đất giao thông để lắp đặt trạm sạc; xây dựng giá vé liên thông buýt – metro; hoàn thiện hệ thống vé điện tử; tăng cường quản lý nước thải, khí thải và yêu cầu các cơ sở đăng kiểm siết chặt tiêu chuẩn môi trường đối với phương tiện kinh doanh vận tải.

Để tiến tới mục tiêu vận tải công cộng đảm nhận 15–20% nhu cầu đi lại, hay hoàn thành mạng lưới đường sắt đô thị trong 20 năm tới, thành phố cần sự hỗ trợ mạnh mẽ về hành lang pháp lý, cơ chế và nguồn lực từ cấp Trung ương. Do vậy, Sở Xây dựng kiến nghị một loạt nội dung trọng yếu: sửa đổi Luật Trật tự an toàn giao thông để có cơ sở pháp lý cho vùng phát thải thấp; bổ sung biển báo LEZ trong Quy chuẩn QCVN 41; ban hành lộ trình khí thải đối với ôtô, môtô; quy định nhận diện phương tiện phát thải cao; xây dựng tiêu chí “cảng, bến xe xanh”; hoàn thiện quy định thu hồi – tái chế pin, ắc quy theo kinh tế tuần hoàn; và ban hành QCVN riêng cho trạm sạc điện bảo đảm an toàn PCCC...

Phương Tuyền