TP Hồ Chí Minh: Bảo đảm giao dịch bất động sản an toàn, đúng luật và minh bạch

Tiến sĩ Phan Đức Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội phát biểu. Ảnh: H.Phạm

Tại hội nghị, Tiến sĩ Phan Đức Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội thông tin về quy định điều chỉnh hoạt động kinh doanh bất động sản đã có nhiều thay đổi và sắp tới đây dự kiến sẽ còn một số điều chỉnh, bổ sung khác. Tiêu biểu là Luật số 90/2025/QH15 sửa 8 luật gồm Luật Đầu tư, PPP, Đấu thầu. Luật này đã có một số sửa đổi liên quan đến thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư, trong đó gồm các dự án đầu tư xây dựng nhà ở (để bán, cho thuê, cho thuê mua); dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất; dự án đầu tư mới.

Từ đó, ông Hiếu khuyến nghị các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản cũng như các nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ nhu cầu và xem xét các thay đổi về cơ chế chính sách cũng như thủ tục pháp lý để thực hiện giao dịch an toàn, đúng luật. Mặt khác, cần theo dõi sát sao và cập nhật thường xuyên quy định để có phương án thích ứng kịp thời, vận hành ổn định doanh nghiệp.

Còn theo luật sư Châu Việt Bắc - Phó Giám đốc VIAC, Chi nhánh tại thành phố Hồ Chí Minh, các tranh chấp có yếu tố bất động sản luôn chiếm tỷ lệ cao trong số vụ việc được giải quyết tại VIAC. Riêng năm 2024, bất động sản đứng ở vị trí thứ ba, chiếm 14% tổng số tranh chấp.

Ông Bắc lý giải, tình trạng này một phần xuất phát từ những bất cập trong khung pháp lý trước đây. Vì thế, ông Bắc kỳ vọng với những cải cách tích cực trong hệ thống pháp luật như Luật Đất đai 2024, Luật Kinh doanh Bất động sản 2023..., các giao dịch trong thời gian tới sẽ được triển khai hiệu quả, an toàn hơn.

Đồng thời, sự chủ động của doanh nghiệp cũng là yếu tố then chốt. Doanh nghiệp cần trang bị đầy đủ kiến thức pháp lý, thường xuyên cập nhật thông tin và nâng cao năng lực quản trị rủi ro, từ đó mới có thể tận dụng được cơ hội trong bối cảnh pháp lý mới và hạn chế tối đa những tranh chấp phát sinh.

Trong phần thảo luận, luật sư Lương Văn Lý - Cố vấn cao cấp Công ty Luật TNHH Global Vietnam Lawyers, Trọng tài viên VIAC đã chỉ ra một số hạn chế còn tồn tại trong quy định pháp luật liên quan đến chuyển nhượng quyền sử dụng đất có sẵn hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản.

Các đại biểu tham dự hội nghị. Ảnh: H.Phạm

Theo ông Lý, trước hết, khái niệm chưa được định nghĩa cụ thể, khiến hoạt động này dễ bị lẫn với các hình thức kinh doanh bất động sản khác, đặc biệt là chuyển nhượng dự án.

Bên cạnh đó, pháp luật cũng chưa quy định rõ ràng về tư cách chủ đầu tư của bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật. Từ đây, vấn đề kế thừa quyền và các nghĩa vụ liên quan từ bên chuyển nhượng sang bên nhận chuyển nhượng cũng còn chưa được làm rõ, gây khó khăn trong việc tiếp nối triển khai dự án.

Do đó, các đại biểu cho rằng, trước khi tham gia giao dịch chuyển nhượng dự án bất động sản, các bên phải có bước thẩm định kỹ lưỡng, hợp đồng cũng nên có những quy định rõ nguyên tắc kế thừa hoặc phân định trách nhiệm trước, sau khi chuyển nhượng.

Hội nghị cũng ghi nhận nhiều ý kiến đóng góp của các đại biểu tham dự, tạo cơ sở cho các kiến nghị điều chỉnh, bổ sung khuôn khổ pháp lý liên quan đến hoạt động kinh doanh, đầu tư bất động sản trong thời gian tới.

Hà Phạm