TP.HCM: Thu hút FDI theo phương châm chọn lọc - chất lượng - bền vững

Đây là nội dung trao đổi của đại diện Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TP.HCM (HEPZA) trong họp báo cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn TP.HCM tổ chức chiều 18.9.

Không gian công nghiệp – đô thị - cảng biển tích hợp

Sau hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, TPHCM mới hình thành một không gian công nghiệp – đô thị - cảng biển tích hợp, có quy mô lớn, hạ tầng đồng bộ và chuỗi cung ứng hoàn chỉnh. “Đây là lợi thế chiến lược mà ít địa phương trong khu vực có được,” ông Trần Việt Hà, Phó Trưởng ban HEPZA nhấn mạnh.

TP.HCM sẽ phát huy không gian công nghiệp – đô thị - cảng biển tích hợp. Ảnh Lan Chi

Việc sáp nhập đã giúp thành phố (TP) có quy mô và hệ sinh thái công nghiệp – logistics vượt trội tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt. Hệ thống cảng biển nước sâu tại Bà Rịa – Vũng Tàu (trước đây) kết nối trực tiếp với trung tâm sản xuất công nghiệp của Bình Dương (trước đây) và Dịch vụ - tài chính của TP.HCM, hình thành chuỗi cung ứng khép kím, giảm chi phí logistics, năng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm công nghiệp, nhất là trong bối cảnh gia tăng các rào cản thương mại quốc tế.

TP đã đặt ra định hướng phát triển các khu công nghiệp thế hệ mới - công nghệ cao, sinh thái, thông minh, tuần hoàn gắn với các ngành ưu tiên như điện tử - bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, cơ khí chính xác. Đây là những ngành có hàm lượng khoa học công nghệ cao, ít chịu tác động trực tiếp từ các rào cản thếu quan, đồng thời tạo giá trị gia tăng lớn và phù hợp với xu thế phát triển bền vững toàn cầu.

Khẳng định việc cải cách thể chế và hành chính công được triển khai đồng bộ đang tiếp tục là điểm nhấn trong việc thu hút vốn FDI, ông Hà giải thích thêm: “Với cơ chế “một cửa, tại chỗ” 100% thủ tục hành chính đã số hóa, tỷ lệ giải quyết trước hạn đạt trên 90%. Sau hợp nhất, TP quản lý tập trung theo chức năng, không phụ thuộc vào địa giới, giúp rút ngắn thời gian xử lý giảm chồng chéo và bảo đảm minh bạch cho nhà đầu tư.”

Cải cách thể chế và hành chính công của TP.HCM được triển khai đồng bộ đang tiếp tục là điểm nhấn trong việc thu hút vốn FDI. Ảnh: VGP

Tận dụng cơ chế đặc thù thu hút FDI

Theo ông Hà, do đã xác định hướng thu hút FDI theo phương châm chọn lọc, chất lượng, bền vững, bảo đảm phù hợp với chuẩn mực quốc tế và yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới, TP đang nhanh chóng triển khai nhiều kế hoạch, và hành động nhằm duy trì thế mạnh là điểm đến của các nhà đầu tư nước ngoài.

Thứ nhất, TP đang tái cấu trúc không gian công nghiệp, từng bước di dời các khu công nghiệp thâm dụng lao động ra vùng ven, dành quỹ đất tập trung cho công nghệ cao, nghiên cứu và phát triển (R&D), và dịch vụ hộ trợ đổi mới sáng tạo. Đến năm 2030, dự kiến có trên 6.800 ha đất sạch đủ điều kiện sẵn sàng cho thuê, trong đó ưu tiên bố trí cho các khu công nghiệp chuyên ngành bán dẫn, y dược và năng lượng sạch.

Trong quý II.2025, HEPZA đã công bố danh sách các khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030, trong đó TP.HCM sẽ chuyển đổi các khu chế xuất và khu công nghiệp theo chiều sâu, tái cơ cấu theo hướng công nghệ cao, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và dự kiến đầu tư thêm 14 khu công nghiệp mới thông minh, hiện đại. Sau khi chính thức sáp nhập, Ban Quản lý mới được thành lập, tiếp tục quy hoạch các khu công nghiệp dựa trên thế mạnh của từng vị trí khu vực, để thu hút các dự án đầu tư phù hợp.

Song song đó, TP đặt ra các chỉ tiêu, điều kiện nhằm thu hút dự án có chọn lọc và theo chuẩn mực quốc tế. TP chỉ tiếp nhận các dự án có suất đầu tư cao, công nghệ tiên tiến, có năng lực R&D, gắn với hoạt động đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Đây cũng là định hướng phù hợp với xu thế đầu tư của các tập đoàn Mỹ và châu Âu, vốn đề cao công nghệ, môi trường và quản trị minh bạch.

TP sẽ phát huy cơ chế, chính sách đặc thù để mở rộng hợp tác quốc tế, phân cấp mạnh mẽ cho Ban quản lý, qua đó đảm bảo thủ tục đầu tư nhanh gọn, minh bạch, đúng pháp luật. Đồng thời TP sẽ tổ chức các chương trình xúc tiến đầu tư trọng điểm tại Mỹ, châu Âu, gắn với thực thi các hiệp định thương mại tự do như EVFTA, và CPTPP, khẳng định vị thế của TP.HCM là cửa ngõ chuỗi cung ứng và trung tâm công nghiệp công nghệ cao của khu vực châu Á- Thái Bình Dương.

Ông Hà cho biết, sau hợp nhất, ranh giới địa lý hành chính có sự thay đổi trong khi các công trình, cơ sở hạ tầng như cảng biển, khu vực sản xuất chỉ hiểu đơn giản là kết nối lại với nhau trong không gian một TP. Việc sáp nhập và kết nối này vì vậy tạo ra cơ hội để tính toán việc quy hoạch làm sao để phối hợp sự phát triển của các vùng một cách nhịp nhàng, phát huy được thế mạnh của các vùng và loại trừ các điểm yếu, hạn chế. Việc quy hoạch phải tính toán sắp xếp luồng tuyến, các trung tâm logistics phục vụ cho hoạt động sản xuất công nghiệp sao cho phù hợp và thuận tiện.

Ngoài ra, TP cũng đang lên kế hoạch xây dựng những khu chức năng lớn như khu kinh tế thương mại tự do, nhằm phát huy thế mạnh của từng vùng. Trước đó, TP.HCM quy hoạch bốn khu thương mại tự do bao gồm Khu Cần Giờ, khu Cái Mép Hạ gắn với cảng biển, thuộc Bà Rịa - Vũng Tàu (trước đây), khu Bình An, và khu Bàu Bàng.

“Với những định hướng trên, TP.HCM không chỉ duy trì điểm đến FDI hàng đầu của Việt Nam, mà còn nâng cấp chất lượng dòng vốn theo hướng công nghệ cao, xanh và bền vững, đáp ứng kỳ vọng của các nhà đầu tư chiến lược toàn cầu, đồng thời góp thần thực hiện mục tiêu công nghiệp hóa hiện đại hóa bất chấp những biến động về thương mại toàn cầu”, ông Hà nói.

Lan Chi