TP.HCM hướng đến thành phố toàn cầu, trung tâm kinh tế châu Á

Sáng 25/6, UBND TP.HCM tổ chức hội nghị công bố Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060. Đồ án mới kế thừa thành quả từ các quy hoạch trước, đồng thời khắc phục những hạn chế, bất cập trong quá trình phát triển đô thị của thành phố thời gian qua.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường nhấn mạnh, ngay sau khi Thủ tướng phê duyệt nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung, thành phố đã triển khai nhiều phần việc đồng bộ, đảm bảo tiến độ và chất lượng của đồ án.

Thành phố cũng nhận thức rõ vai trò trung tâm trong thực hiện chiến lược quốc gia, liên kết vùng và phát triển kinh tế - xã hội.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường. (Ảnh: Hoàng Hùng)

Do đó, TP.HCM đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các địa phương lân cận như Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Tiền Giang... nhằm thống nhất định hướng phát triển không gian, kết nối hạ tầng, bảo vệ môi trường và khai thác hiệu quả tiềm năng vùng.

“Đây không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là kim chỉ nam quan trọng để TP.HCM cụ thể hóa mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới, phát huy tối đa lợi thế, tận dụng các cơ chế đặc thù, tạo động lực phát triển bền vững cho thành phố và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam”, ông Bùi Xuân Cường khẳng định.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường cho biết, đồ án quy hoạch lần này sẽ là nền tảng để tổ chức lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết.

“Chúng tôi cam kết không để xảy ra khoảng trống hay khoảng chờ trong công tác quản lý phát triển đô thị”, ông Cường nói.

Đặc biệt, đây cũng là bước đệm quan trọng để tiến tới lập quy hoạch TP.HCM hợp nhất, trong bối cảnh thành phố cùng cả nước đang chuẩn bị cho việc sắp xếp bộ máy hành chính và vận hành mô hình TP.HCM mới - hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu.

Mục tiêu: TP.HCM - thành phố toàn cầu

Đồ án xác định tầm nhìn đến năm 2060, TP.HCM sẽ trở thành một đô thị toàn cầu - văn minh, hiện đại, nghĩa tình, có trình độ phát triển tương đương các thành phố lớn trên thế giới. Thành phố sẽ là trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á; là cực tăng trưởng quan trọng, thúc đẩy sự phát triển của vùng phía Nam và cả nước.

Thành phố hướng đến là nơi có mức sống, chất lượng sống cao, văn hóa đặc sắc, thu hút mạnh mẽ các định chế tài chính và tập đoàn kinh tế quốc tế.

TP.HCM được quy hoạch theo mô hình đô thị đa trung tâm, với sự đa dạng về không gian sinh thái, định hướng phát triển theo 9 trục xuyên tâm (gồm 4 trục Đông - Tây và 5 trục Bắc - Nam) và lan tỏa kinh tế qua 3 vành đai và các hành lang kinh tế biển.

Thành phố được chia làm 6 phân vùng đô thị, với các trung tâm phát triển chính gồm: vùng lõi TP.HCM (Sài Gòn - Chợ Lớn), Trường Thọ - Rạch Chiếc, Phú Mỹ Hưng (mở rộng), Tân Kiên, Tây Bắc Hóc Môn - Tây Nam Củ Chi… Các khu vực này có tính khả thi cao và thuận lợi trong kết nối với trung tâm thành phố.

Toàn cảnh TP.HCM

Mỗi vùng đều được định hướng phát triển đa chức năng, có khả năng đáp ứng nhu cầu việc làm và môi trường sống chất lượng cao tại chỗ, gắn với vai trò trung tâm vùng, quốc gia và quốc tế, đồng thời kết nối hiệu quả với hệ thống hạ tầng đô thị và định hướng TOD (phát triển đô thị theo trục giao thông công cộng).

Theo đồ án, TP.HCM có khoảng 32.000 ha đất tiềm năng phát triển theo định hướng TOD. Trong đó có 9.000 ha là đất công nghiệp, sản xuất hoặc chuyển đổi chức năng; khoảng 23.000 ha là đất hiện hữu có thể tái phát triển gắn với các khu vực chỉnh trang, cải tạo hoặc chuyển đổi chức năng có dân cư sinh sống.

TP.HCM cũng chú trọng quy hoạch hệ thống không gian mở, công cộng, gắn với cảnh quan sinh thái và môi trường tự nhiên. Tại khu vực đô thị trung tâm, khoảng 30% diện tích đất tái phát triển sẽ dành cho công viên cây xanh công cộng.

Không gian công viên, đường dạo công cộng được tổ chức dọc theo hệ thống sông và kênh rạch, hạn chế tối đa việc xây dựng đường cơ giới chia cắt giữa công viên ven sông với không gian đô thị. Riêng tại Cần Giờ, rừng ngập mặn sẽ được khai thác du lịch sinh thái theo hướng bền vững như tổ chức bay khinh khí cầu ngắm rừng từ trên cao, xây dựng đường dạo và các chòi ngắm cảnh trong vùng lõi rừng.

TP.HCM định hướng phát triển các trung tâm kinh doanh hiện đại, có khả năng tạo ra giá trị kinh tế cao, gắn kết với hệ thống giao thông vùng và cửa ngõ quốc tế. Mỗi trung tâm sẽ phát triển theo chuỗi giá trị chuyên biệt, thu hút các doanh nghiệp theo lĩnh vực.

Thành phố cũng sẽ tổ chức lại không gian đô thị theo khoảng 60 "lưu vực sống và làm việc", dựa trên khai thác tiềm năng và cơ hội từng phân vùng. Mỗi lưu vực có bán kính khoảng 5km (vùng nông thôn có thể lớn hơn), tích hợp với trung tâm thương mại, dịch vụ và việc làm, đóng vai trò đô thị cấp vùng, quốc gia hoặc quốc tế.

Kết nối giao thông giữa các trung tâm đô thị và vùng sẽ thông qua hệ thống giao thông công cộng quy mô lớn cùng các trục chính đường bộ và đường thủy, tạo mạng lưới vận hành linh hoạt và hiệu quả.

TP.HCM lấy trục không gian ven sông Sài Gòn làm "mặt tiền đô thị", từ khu trung tâm truyền thống ven sông lan tỏa thành dải đô thị hai bên, hình thành nên "trái tim mở rộng" của thành phố. Đây sẽ là khu vực có giá trị cao nhất về cả mặt lịch sử, cảnh quan và bản sắc văn hóa, trở thành điểm đến hấp dẫn của người dân và du khách trong nước, quốc tế.

Hoàng Thọ