TP.HCM công bố Liên minh nghiên cứu và đào tạo nhân lực bán dẫn, vi điện tử

Sự kiện sáng nay (21-8) do Sở KH&CN TP.HCM và Hội Công nghệ Vi mạch Bán dẫn TP.HCM (HSIA) đồng tổ chức, tập trung vào các giải pháp đào tạo ngắn hạn, hợp tác nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và gắn đào tạo với nhu cầu thực tế của thị trường.

Ngành bán dẫn được coi là “trái tim” của mọi thiết bị điện tử hiện nay, từ điện thoại, máy tính đến ô tô thông minh. Trong bối cảnh nhu cầu nhân lực tăng cao và sự cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt, đây được xem là bước đi quan trọng nhằm kết nối “ba nhà”: Nhà nước - Nhà khoa học - Doanh nghiệp, tạo nền tảng cho sự phát triển dài hạn của công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam.

Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Hữu Yên, Phó Giám đốc Sở KH&CN TP.HCM cho biết: “Liên minh được kì vọng sẽ trở thành ngôi nhà chung để nhau phát triển nhân lực bán dẫn, giải quyết các vấn đề của TP và cả nước. Bên cạnh đó, Sở KH&CN cũng sẽ sẽ lắng nghe và tham mưu cho lãnh đạo TP những chính sách phù hợp, thúc đẩy ngành bán dẫn phát triển toàn diện”.

Ông Nguyễn Hữu Yên, Phó Giám đốc Sở KH&CN TP.HCM. Ảnh: TIỂU MINH

Kết nối ba nhà để phát triển nhân lực bán dẫn

Mục tiêu chung là xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao cho các lĩnh vực then chốt như thiết kế vi mạch, công nghệ bán dẫn, AI, IoT, đồng thời đề xuất chính sách để TP.HCM trở thành “siêu đô thị” hấp dẫn các nhà đầu tư và trung tâm nghiên cứu quốc tế.

Theo đó, các thành viên trong liên minh ARTSeMi sẽ phối hợp để chia sẻ công nghệ, nghiên cứu chung, đăng ký sở hữu trí tuệ và đào tạo nhân lực. Điều này nhằm tạo ra một mạng lưới liên kết để cùng thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam.

Ông Lê Trường Duy, Giám đốc Trung tâm Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 tại TP.HCM (C4IR), chia sẻ: “Ngành bán dẫn hiện đang là trụ cột chiến lược của nhiều quốc gia. Theo báo cáo, quy mô thị trường bán dẫn toàn cầu dự kiến sẽ đạt 1.000 tỉ USD vào năm 2030, tuy nhiên, nhân lực làm việc lại thiếu hụt đến 1 triệu kỹ sư, đây cũng là cơ hội cho ngành bán dẫn Việt Nam chuyển mình”.

Ông Lê Trường Duy, Giám đốc Trung tâm Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 tại TP.HCM (C4IR). Ảnh: TIỂU MINH

Trung tâm C4IR sẽ nghiên cứu và cơ cấu lại các chương trình R&D (nghiên cứu và phát triển) quốc gia, đề xuất với nhà nước để phổ quát thành chương trình tổng thể, thiết lập liên minh R&D liên vùng, liên khu vực và liên ngành, ông Duy nhấn mạnh.

Nhân lực - “nút thắt” cần tháo gỡ

Việt Nam hiện nằm trong nhóm 5 quốc gia xuất khẩu điện tử, máy tính lớn nhất thế giới, đồng thời đứng thứ hai toàn cầu về xuất khẩu điện thoại và linh kiện. Năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu điện tử đạt hơn 134,5 tỉ USD, chiếm hơn một phần ba tổng xuất khẩu quốc gia, năm tháng đầu 2025 tiếp tục tăng trưởng 39% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, phần lớn giá trị gia tăng đến từ khối FDI, trong khi doanh nghiệp nội địa vẫn chủ yếu tham gia khâu lắp ráp. Do đó, nếu các doanh nghiệp Việt Nam sớm làm chủ thiết kế và chế tạo chip, thị trường trong nước đã đủ lớn để trở thành “bệ phóng”, đồng thời nâng cao tỉ lệ nội địa hóa và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Thành lập liên minh về nghiên cứu và đào tạo nhân lực bán dẫn, vi điện tử (ARTSeMi). Ảnh: TIỂU MINH

Theo Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030, định hướng 2050 (Quyết định 1017/QĐ-TTg), cả nước đặt mục tiêu đào tạo ít nhất 50.000 nhân lực chất lượng cao, riêng TP.HCM được giao chỉ tiêu khoảng 9.000, tập trung vào thiết kế vi mạch, chế tạo chip và các ngành công nghệ liên quan.

Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu, công nghiệp bán dẫn - điện tử sẽ không thể phát triển hiệu quả nếu thiếu sự phối hợp giữa nhiều bên. Liên minh ARTSeMi được xem là cầu nối để đưa tiếng nói của doanh nghiệp, và chuyên gia đến gần hơn với cơ quan quản lý nhà nước, từ đó xây dựng chính sách phù hợp, linh hoạt và thực tiễn hơn.

Tiểu Minh