Tổng thống Zelensky nêu thách thức lớn nhất trong đàm phán hòa bình

Al Jazeera đưa tin, phát biểu trong cuộc họp báo chung tại Paris ngày 1/12 (giờ địa phương) với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết các ưu tiên của Kiev bao gồm đảm bảo an ninh, chủ quyền và tránh các nhượng bộ có thể hợp pháp hóa các vùng lãnh thổ hiện do Nga kiểm soát.

“Thách thức lớn nhất của chúng tôi là vấn đề lãnh thổ,” Tổng thống Zelensky nhấn mạnh, đồng thời kêu gọi các đối tác tránh những kết quả có thể mang lại lợi thế cho Nga.

Tuyên bố của Tổng thống Zelensky được đưa ra trong bối cảnh các quan chức Pháp, Đức, Italy, Ba Lan và Anh tham gia cuộc thảo luận tại Paris và điện đàm với Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff. Ông Zelensky cho biết cuộc thảo luận cũng đã rà soát nội dung làm việc giữa các quan chức Ukraine và Mỹ diễn ra trước đó tại Florida, Mỹ; đồng thời thông báo rằng các cuộc họp tiếp theo đang được chuẩn bị trên khắp châu Âu.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, ngày 1/12. Ảnh: Facebook/Volodymyr Zelensky

Tại cuộc họp báo, Tổng thống Macron tái khẳng định rằng “Ukraine phải là bên tự quyết định ranh giới lãnh thổ của mình”, đồng thời cho biết các cuộc thảo luận tiếp theo giữa Washington và các đồng minh châu Âu sẽ tập trung vào các bảo đảm an ninh cho Ukraine nếu đạt được một thỏa thuận chấm dứt chiến sự.

Trong một tuyên bố, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc duy trì đoàn kết giữa châu Âu và Mỹ trên con đường hướng tới hòa bình cho Ukraine. Bà cũng đánh giá cao “cách tiếp cận mang tính xây dựng nhất quán” của Tổng thống Zelensky và bày tỏ hy vọng Nga sẽ “có đóng góp cụ thể” cho các cuộc đàm phán tương lai.

Theo kế hoạch, Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và ông Jared Kushner - con rể Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ có cuộc gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 2/12. Tổng thống Zelensky bày tỏ hy vọng sẽ có cuộc trao đổi với Tổng thống Trump thời gian tới.

Tuy nhiên, các quan chức Ukraine đã thông báo với Mỹ rằng Kiev sẽ không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào yêu cầu nước này phải nhượng bộ lãnh thổ.

“Chúng tôi đã nói với phía Mỹ rằng việc Nga tiếp tục kiểm soát lãnh thổ của chúng tôi và yêu cầu chúng tôi công nhận tính hợp pháp là điều không thể chấp nhận. Việc từ bỏ lãnh thổ của chúng tôi đồng nghĩa với việc luật pháp quốc tế không còn tồn tại và bất kỳ quốc gia nào cũng có thể sử dụng vũ lực để xóa bỏ chủ quyền của một quốc gia khác,” Cố vấn Tổng thống Ukraine, ông Rustem Umerov, chia sẻ với Al Jazeera Arabic.

Ông Umerov cũng thừa nhận rằng vấn đề bảo đảm an ninh vẫn là một phần nhạy cảm trong các cuộc đàm phán, vì “chúng tôi đang tìm kiếm sự an ninh cho cả châu Âu và Ukraine”. Quan chức này cho rằng các cuộc đàm phán sẽ “rất khó khăn” nếu Nga tham gia thực sự, vì Moscow vẫn tin rằng “tiếp tục chiến tranh ít tốn kém hơn so với việc kết thúc nó”.

Nga chưa bình luận về các tuyên bố của giới chức Ukraine.

Vào ngày 20/11, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết đã nhận được bản kế hoạch hòa bình của Mỹ nhằm chấm dứt xung đột giữa Moscow và Kiev.

Theo các nguồn tin truyền thông, bản kế hoạch có nhiều điều khoản mà Ukraine phải nhượng bộ, như Kiev phải từ bỏ nguyện vọng gia nhập NATO và cắt giảm quy mô quân đội xuống mức 600.000 quân. Ukraine cũng sẽ được đề nghị nhượng lại phần còn lại của khu vực phía đông Donbass, bao gồm cả lãnh thổ do Kiev kiểm soát và giảm một nửa quy mô lực lượng vũ trang.

Tuy nhiên, đề xuất này đã vấp phải sự phản đối từ Ukraine và các quốc gia châu Âu vì cho rằng một số điều khoản có lợi cho Nga.

Đến ngày 23/11, phái đoàn Ukraine đã có cuộc thảo luận với phía Mỹ và các đối tác châu Âu tại Geneva (Thụy Sỹ). Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sau đó cho biết kế hoạch ban đầu gồm 28 điểm “đã được rút gọn” và có nhiều yếu tố phù hợp đã được đưa vào khuôn khổ này.

Về phía Nga, Thứ trưởng Ngoại giao Sergey Ryabkov hôm 26/11 tuyên bố Moscow hoan nghênh nỗ lực của Mỹ trong việc tìm giải pháp cho cuộc xung đột tại Ukraine, song nhấn mạnh Nga sẽ không từ bỏ lập trường cốt lõi trong các cuộc đàm phán về kế hoạch hòa bình.

Cho đến nay, nội dung dự thảo kế hoạch hòa bình vẫn chưa được công bố chính thức.

Đỗ Thảo