Tổng thống Trump và Tổng thống Putin nói gì trong cuộc điện đàm kéo dài hai tiếng?

Sẽ có thượng đỉnh Nga-Mỹ tại Budapest

Viết trên Truth Social, Tổng thống Trump cho biết, ông và nhà lãnh đạo Putin có thể gặp nhau trong vòng hai tuần tới tại Budapest, sau cuộc điện đàm kéo dài hơn hai giờ mà ông gọi là “mang tính xây dựng”.

Tổng thống Trump đã có cuộc điện đàm "bổ ích và thẳng thắn" với người đồng cấp Putin hôm 16/10. Ảnh: NDTV

Sau đó, “tôi sẽ gặp Tổng thống Zelensky tại Phòng Bầu dục" (dự kiến diễn ra hôm nay, 17/10) để thảo luận về cuộc trò chuyện của tôi với Tổng thống Putin và nhiều vấn đề khác nữa”.

Điện Kremlin xác nhận kế hoạch tổ chức hội nghị, song cả hai bên đều chưa công bố thời điểm cụ thể. Trợ lý Điện Kremlin Yury Ushakov cho biết, Tổng thống Putin ngay lập tức ủng hộ ý tưởng của ông Trump về một hội nghị thượng đỉnh được lên kế hoạch tại Budapest để thảo luận về việc chấm dứt chiến tranh Ukraine, đồng thời mô tả cuộc gọi giữa hai nhà lãnh đạo là "rất bổ ích và cực kỳ thẳng thắn".

Mỹ thay đổi...

Cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo thế giới kéo dài gần hai tiếng rưỡi và được thực hiện theo yêu cầu của Nga, theo một trợ lý của Điện Kremlin. Cuộc điện đàm dường như đã nhanh chóng chuyển hướng giọng điệu của Tổng thống Trump đối với Nga, vốn trước đó tỏ ra cứng rắn.

Trong bài đăng trên mạng xã hội, Tổng thống Trump cho biết, ông tin rằng "cuộc điện đàm với Putin đã đạt được tiến triển lớn" và cho biết hai bên đã đề cập đến nhiều vấn đề.

“Tổng thống Putin đã chúc mừng tôi và nước Mỹ về thành tựu hòa bình vĩ đại mà chúng tôi đạt được ở Trung Đông, điều mà ông ấy nói đã được mơ ước từ nhiều thế kỷ nay. Tôi thực sự tin rằng thành công ở Trung Đông sẽ hỗ trợ cho quá trình đàm phán của chúng ta nhằm chấm dứt Chiến tranh với Nga/Ukraine”, ông Trump viết trong bài đăng trên mạng xã hội. “Chúng tôi cũng đã dành nhiều thời gian để thảo luận về thương mại giữa Nga và Mỹ khi chiến tranh Ukraine kết thúc”.

Ông Putin cũng cảm ơn Đệ nhất phu nhân Melania Trump trong cuộc gọi vì những hoạt động bảo vệ trẻ em của bà, ông Trump cho biết. "Ông ấy rất cảm kích và nói rằng điều này sẽ tiếp tục", ông nói thêm.

Tuần trước, Đệ nhất phu nhân đã thông báo rằng Nga đã cho phép tám trẻ em Ukraine đoàn tụ với cha mẹ, sau nhiều tháng thảo luận riêng giữa các quan chức Nga và văn phòng của Đệ nhất phu nhân tập trung vào những đứa trẻ bị chia cắt khỏi gia đình trong chiến tranh.

Ông Trump đã tỏ ra thất vọng trong những tuần gần đây khi Putin tiếp tục cuộc chiến ở Ukraine. Tuy nhiên, ông tỏ ra không mấy mặn mà với việc thúc đẩy các biện pháp nhằm trừng phạt Điện Kremlin.

Trong sự kiện tại Phòng Bầu dục, ông Trump được hỏi về kế hoạch của Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune về việc Thượng viện sẽ sớm thông qua dự luật trừng phạt Nga vì cuộc chiến chống Ukraine. Ông cho rằng "có thể chưa phải là thời điểm hoàn hảo" để thông qua dự luật lưỡng đảng này, vốn đã bị trì hoãn trong nhiều tháng do các lãnh đạo Quốc hội đã nhượng bộ trước mong muốn của tổng thống là trì hoãn các lệnh trừng phạt và theo đuổi giải pháp ngoại giao.

"Đây là một cuộc gọi hữu ích đến mức chúng tôi đã đi đến kết luận là chúng tôi muốn hòa bình, ông Trump nói. "Vì vậy, tôi sẽ nói chuyện sau về gói trừng phạt. Tôi chỉ muốn nói rằng, có thể thời điểm này chưa hoàn hảo”. “Tôi nghĩ chúng ta sẽ sớm hoàn tất thỏa thuận này, hy vọng là vậy” - ông Trump nói với các phóng viên tại Nhà Trắng.

Ông Trump đang định vị mình như một “người kiến tạo hòa bình”, tự ca ngợi về các thành tựu ngoại giao gần đây, bao gồm thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza và trao đổi con tin. Ông khẳng định chiến tranh Ukraine “lẽ ra đã dễ dàng chấm dứt hơn nhiều”.

Hỗ trợ mới cho Ukraine bị đặt dấu hỏi

Diễn biến này diễn ra trong lúc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang trên đường đến Washington để vận động cho gói viện trợ quân sự mới, bao gồm tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk do Mỹ sản xuất.

Trong những ngày gần đây, Nhà Trắng dường như nghiêng về khả năng chấp thuận yêu cầu viện trợ của Zelensky và tỏ ra ngày càng thất vọng trước hành động của Moscow. Tuy nhiên, giọng điệu hòa dịu của Tổng thống Trump sau cuộc điện đàm với người đồng cấp Putin khiến triển vọng viện trợ mới trở nên mờ nhạt.

Theo cố vấn Điện Kremlin Yuri Ushakov, trong cuộc điện đàm, Tổng thống Putin đã cảnh báo rằng việc Mỹ cung cấp tên lửa tầm xa cho Ukraine sẽ “phá hoại tiến trình hòa bình” và “làm tổn hại quan hệ song phương Mỹ - Nga”.

Trong khi đó, tại Washington, ông Zelensky cho rằng, việc ông Putin chủ động muốn đàm phán là dấu hiệu cho thấy Moscow đang ở thế xuống thang. “Chúng ta thấy rõ rằng Moscow đang vội vã nối lại đối thoại ngay khi nghe tin về Tomahawk”, ông viết trên mạng X.

Budapest - địa điểm gây chú ý

Việc lựa chọn Budapest làm nơi tổ chức hội nghị thu hút nhiều sự chú ý, do ông bị hạn chế đi lại.

Quan hệ giữa Ukraine và Hungary gần đây cũng trở nên căng thẳng. Tháng trước, Tổng thống Zelensky cáo buộc máy bay không người lái của Hungary xâm phạm không phận Ukraine. Và Thủ tướng Viktor Orban đáp trả rằng, “Ukraine không phải là một quốc gia có chủ quyền độc lập”. Trái ngược với hầu hết các nhà lãnh đạo NATO và Liên minh châu Âu, Thủ tướng Orban vẫn duy trì quan hệ thân thiện với Nga và đặt nghi vấn về hiệu quả của viện trợ quân sự phương Tây dành cho Kiev.

“Cuộc gặp dự giữa Tổng thống Mỹ và Nga là tin tuyệt vời đối với những người yêu hòa bình trên toàn thế giới”, ông Orban viết trên X. “Chúng tôi đã sẵn sàng!”.

Ông sau đó cho biết đã điện đàm với Tổng thống Trump và xác nhận công tác chuẩn bị cho "hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga vì hòa bình" đang được tiến hành.

Cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Putin dự kiến sẽ được tiến hành sau khi hai phái đoàn cấp cao do Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov dẫn đầu tiến hành đàm phán vào tuần tới, tại một địa điểm chưa xác định.

Tháng 8 vừa qua, ông Trump tìm cách thúc đẩy ngừng bắn trước Hội nghị thượng đỉnh ở Alaska với ông Putin song không đạt kết quả. Một số nhà quan sát phương Tây khi đó cho rằng Putin đã “bỏ túi” những nhượng bộ từ Mỹ mà không có ý định dừng xung đột.

Kế hoạch tổ chức đàm phán ba bên giữa ba nhà lãnh đạo: Putin, Zelensky và Trump, từng được Washington kỳ vọng, đến nay vẫn chưa thành hiện thực và chưa có lịch trình cụ thể.

Quỳnh Vũ