Tổng thống Trump ký sắc lệnh dỡ bỏ trừng phạt Syria

Theo Guardian, phát biểu trong cuộc họp báo ngày 30/6, người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavit cho biết sắc lệnh được ban hành nhằm “chấm dứt chương trình trừng phạt của Mỹ đối với Syria”, hủy bỏ tuyên bố năm 2004 về việc đóng băng tài sản của Chính phủ Syria và hạn chế xuất khẩu sang nước này do liên quan đến chương trình vũ khí hóa học của Damascus.

Một số biện pháp trừng phạt vẫn sẽ được duy trì, bao gồm các lệnh được Quốc hội Mỹ ban hành theo Đạo luật Bảo vệ Dân thường Syria Caesar năm 2019 - vốn nhắm đến nguồn vốn tái thiết và phát triển khí đốt tự nhiên, cũng như việc Mỹ liệt Syria vào danh sách các quốc gia tài trợ khủng bố.

Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay Tổng thống lâm thời Syria Ahmad al-Sharaa tại Riyadh, Saudi Arabia, ngày 14/5. Ảnh: AP

Sắc lệnh cũng chỉ thị Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đánh giá việc đình chỉ các lệnh trừng phạt theo Đạo luật Caesar, cho phép nới lỏng kiểm soát xuất khẩu “một số loại hàng hóa nhất định” và dỡ bỏ các hạn chế đối với một phần viện trợ nước ngoài. Ngoài ra, ông Rubio được giao nhiệm vụ rà soát lại việc coi lãnh đạo Syria Ahmed al-Sharaa là “nhà lãnh đạo khủng bố”, cũng như việc coi Syria là quốc gia tài trợ khủng bố; đồng thời cân nhắc các biện pháp nới lỏng lệnh trừng phạt thông qua Liên Hợp Quốc.

Đại diện Nhà Trắng khẳng định quyết định này nhằm bảo vệ lợi ích của Mỹ, nhấn mạnh nỗ lực của Tổng thống Trump trong việc “xử lý các mối đe dọa khủng bố nước ngoài”, thúc đẩy bình thường hóa quan hệ giữa Syria với Israel và ngăn chặn sự trỗi dậy của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. “Tổng thống Trump mong muốn Syria thành công – nhưng không phải bằng cách đánh đổi lợi ích của nước Mỹ,” Nhà Trắng tuyên bố.

Mặt khác, bà Karoline Leavitt cho biết sắc lệnh vẫn sẽ duy trì các lệnh trừng phạt nhằm vào cựu Tổng thống bị lật đổ Bashar al-Assad, các cộng sự, những người vi phạm nhân quyền, buôn bán ma túy, các cá nhân liên quan đến hoạt động vũ khí hóa học, IS và các chi nhánh, cũng như các lực lượng ủy nhiệm của Iran.

Theo Guardian, các quan chức Nhà Trắng cho rằng sắc lệnh của ông Trump chủ yếu chỉ đạo các cơ quan trong chính quyền cân nhắc việc nới lỏng thêm các biện pháp trừng phạt đối với Syria, nhằm tạo đòn bẩy trong các cuộc đàm phán bình thường hóa quan hệ với Israel và thu hút đầu tư nước ngoài vào quá trình tái thiết quốc gia này.

Trong một tuyên bố sau đó, Ngoại trưởng Syria Asaad Hassan al-Shaibani đã hoan nghênh việc Mỹ quyết định hủy bỏ phần lớn chương trình trừng phạt áp đặt lên Syria, gọi sắc lệnh này “mang tính lịch sử”.

“Bằng việc loại bỏ trở ngại lớn này đối với phục hồi kinh tế, cánh cửa cho công cuộc tái thiết và phát triển lâu nay đã được mở ra, cũng như việc phục hồi hạ tầng thiết yếu, tạo điều kiện cần thiết cho công dân Syria tị nạn được hồi hương an toàn,” ông cho hay.

Đỗ Thảo