Tổng thống Trump điều động Vệ binh Quốc gia Texas tới Chicago, dấy lên tranh cãi về giới hạn quyền lực
Hàng trăm binh sĩ thuộc lực lượng Vệ binh Quốc gia bang Texas (Mỹ) đã tập trung ngày 7-10 tại một cơ sở quân sự gần Chicago. Ông Trump nhấn mạnh: 'Chicago là một thành phố tuyệt vời nhưng có nhiều tội phạm. Nếu thống đốc không làm được, chúng tôi sẽ làm. Mọi chuyện rất đơn giản'.
Động thái của ông Trump này đang làm gia tăng tranh cãi về giới hạn quyền lực của tổng thống.
Phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump cho biết ông “để ngỏ khả năng” sử dụng đạo luật có từ hàng thế kỷ trước nhằm phớt lờ các phán quyết của tòa án cản trở việc điều động lực lượng tới các thành phố như Portland (bang Oregon) hay Chicago (bang Illinois). Một thẩm phán liên bang đã tạm thời chặn việc triển khai binh sĩ tới Portland, trong khi một thẩm phán khác cho phép triển khai tạm thời tại Chicago, nơi các đặc vụ liên bang đang tăng cường trấn áp tình trạng nhập cư trái phép.

Tổng thống Donald Trump. Ảnh: THX/TTXVN
Ông Trump nhấn mạnh: “Chicago là một thành phố tuyệt vời nhưng có nhiều tội phạm. Nếu thống đốc không làm được, chúng tôi sẽ làm. Mọi chuyện rất đơn giản”.
Luật Chống nổi dậy cho phép tổng thống triển khai quân đội để dập tắt tình trạng bất ổn và lần gần nhất được sử dụng vào năm 1992 trong các cuộc bạo loạn tại Los Angeles. Theo luật liên bang, quân đội và Vệ binh Quốc gia thông thường không được phép thực thi pháp luật dân sự, song đạo luật này cho phép ngoại lệ trong các tình huống khẩn cấp.
Giới quan sát cảnh báo việc ông Trump cân nhắc viện dẫn đạo luật này có thể tạo tiền lệ nguy hiểm. Tại bang Illinois, Thống đốc J.B. Pritzker cáo buộc Tổng thống Trump đang nỗ lực “quân sự hóa các thành phố Mỹ”. Chính quyền bang Illinois và thành phố Chicago ngày 6/10 đã đệ đơn kiện nhằm ngăn lệnh điều động 300 binh sĩ Vệ binh Illinois và 400 binh sĩ Vệ binh Texas tới Chicago. Thẩm phán liên bang April Perry cho phép triển khai tạm thời nhưng yêu cầu chính phủ nộp phản hồi trước ngày 9/10.
Trong khi đó, tại Portland, một thẩm phán khác đã ra lệnh tạm dừng việc điều động lực lượng tới thành phố này. Theo giới chức địa phương, các cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của chính quyền Tổng thống Trump nhìn chung ôn hòa và quy mô nhỏ, không giống với tình trạng “chiến trường” mà ông Trump mô tả.
Các binh sĩ Texas được nhìn thấy tập trung tại Trung tâm huấn luyện dự bị lục quân ở Elwood, cách Chicago khoảng 80 km. Hiện chưa rõ khi nào họ sẽ bắt đầu hoạt động trong thành phố.
Giới phân tích nhận định bất kỳ động thái nào của ông Trump nhằm viện dẫn Luật Chống nổi dậy sẽ tiếp tục đối mặt với các thách thức pháp lý, dù Tòa án Tối cao từng phán quyết rằng tổng thống là người duy nhất có quyền xác định điều kiện áp dụng đạo luật này.