Tổng thống Trump có thể sử dụng ưu thế công nghệ để gây sức ép với châu Âu

Trụ sở Ủy ban châu Âu tại Brussels, Bỉ. Ảnh: THX/TTXVN

Theo tờ Politico ngày 23/6, nhiều chuyên gia và quan chức tại Brussels cảnh báo rằng Mỹ, dưới sự lãnh đạo của ông Trump, có thể biến ưu thế công nghệ - đặc biệt trong lĩnh vực điện toán đám mây - thành công cụ gây ảnh hưởng toàn cầu. Lo ngại này xuất hiện trong bối cảnh ông Trump từng nhiều lần thể hiện thái độ cứng rắn với Liên minh châu Âu (EU) và các thiết chế đa phương trong nhiệm kỳ trước.

Châu Âu hiện phụ thuộc lớn vào ba tập đoàn công nghệ Mỹ là Amazon, Microsoft và Google - những công ty đang chiếm hơn hai phần ba thị trường điện toán đám mây tại EU. Đây là nền tảng thiết yếu cho hoạt động trực tuyến, từ lưu trữ dữ liệu công nghiệp đến truyền thông chính phủ. Việc các hệ thống này đặt dưới quyền quản lý của Mỹ khiến nhiều nước châu Âu lo ngại về khả năng bị theo dõi, hạn chế truy cập hoặc ngắt kết nối trong trường hợp xảy ra căng thẳng chính trị.

“Việc ông Trump ra lệnh ngắt kết nối internet không còn là điều phi lý như trước. Ông luôn xem châu Âu là đối thủ và không ngần ngại thể hiện thái độ đối đầu”. ông Zach Meyers, Giám đốc nghiên cứu tại Viện CERRE (Brussels), nhận định.

Mối lo ngại càng gia tăng sau khi công tố viên trưởng Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), ông Karim Khan, bị gián đoạn truy cập email do Microsoft quản lý, sau khi Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt liên quan đến lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel. Dù Microsoft phủ nhận việc chủ động ngắt kết nối, hãng này cũng thừa nhận đang phải đối mặt với những lo ngại ngày càng lớn từ phía châu Âu.

Amazon cũng đã triển khai cơ chế quản trị mới tại khu vực EU nhằm bảo đảm hoạt động "liên tục và độc lập", đồng thời cam kết duy trì dịch vụ ngay cả khi đối mặt với các biện pháp pháp lý từ Mỹ.

EU thúc đẩy chủ quyền số

Trước nguy cơ bị chi phối bởi các công ty Mỹ, EU đang xúc tiến một sáng kiến công nghiệp lớn mang tên EuroStack, với mục tiêu xây dựng hạ tầng số độc lập, bao gồm cả dịch vụ đám mây và phần mềm cốt lõi. Dự án được định giá khoảng 300 tỷ euro (khoảng 325 tỷ USD), kêu gọi các quốc gia thành viên ưu tiên công nghệ nội khối trong các hợp đồng công và thành lập quỹ hỗ trợ riêng.

Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng chi phí để triển khai đầy đủ có thể lên tới hơn 5.000 tỷ euro (khoảng 5.350 tỷ USD), trong khi nhiều nước EU vẫn do dự vì lo ngại bị xem là theo đuổi chủ nghĩa bảo hộ và ảnh hưởng tới quan hệ xuyên Đại Tây Dương.

Một sáng kiến lập quy tại Brussels nhằm thiết lập chứng nhận an ninh cấp cao cho các nền tảng điện toán đám mây - nhằm bảo vệ dữ liệu châu Âu khỏi sự chi phối của luật pháp Mỹ - hiện đang bị đình trệ. Nguyên nhân chủ yếu là do bất đồng trong nội bộ EU về phương thức triển khai, cùng với áp lực phản đối từ phía Washington.

Pháp là quốc gia ủng hộ mạnh mẽ chứng nhận này, coi đó là bước cần thiết để “đưa dữ liệu châu Âu ra khỏi phạm vi kiểm soát của luật pháp nước ngoài”, theo Bộ trưởng Kỹ thuật số Clara Chappaz. Trong khi đó, Hà Lan - quốc gia trước đây phản đối sáng kiến vì quan hệ chặt chẽ với Mỹ - gần đây đã bắt đầu thay đổi lập trường trước diễn biến địa chính trị phức tạp.

Giáo sư Francesca Bria (Đại học University College London) nhận định châu Âu đang phải trả giá cho sự tin tưởng quá mức vào Mỹ. “Kịch bản bị 'ngắt kết nối' kỹ thuật số - từng bị xem là điều không tưởng - giờ đây đã trở thành nguy cơ mà EU buộc phải tính đến,” bà cảnh báo.

Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc