Tổng thống Serbia nói về số phận công ty dầu Nga: 'Chúng tôi không muốn lấy của ai bất cứ thứ gì'

Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic cho biết ông muốn tránh việc "tịch thu" hay quốc hữu hóa cổ phần của công ty Nga tại Công ty Dầu khí Serbia (NIS), dù Belgrade đang chịu áp lực cực lớn do lệnh trừng phạt của Mỹ.

Đầu năm nay, Mỹ đã đưa nhà máy lọc dầu Serbia của NIS do Nga sở hữu phần lớn vào danh sách trừng phạt, trong khuôn khổ nỗ lực ngăn chặn các công ty năng lượng tài trợ cho chiến dịch quân sự của Moscow ở Ukraine.

Các lệnh trừng phạt đã gây ảnh hưởng nặng nề đến Serbia. Các nhà phân tích cho rằng nước này đang bên bờ vực của một cuộc khủng hoảng năng lượng mùa đông, với việc nhà máy lọc dầu duy nhất của quốc gia vùng Balkan có nguy cơ phải đóng cửa.

Serbia – một ứng cử viên cho tư cách thành viên EU và là một trong số ít các quốc gia châu Âu chưa áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga vì cuộc xung đột ở Ukraine – đã đàm phán nhiều lần để hoãn các lệnh trừng phạt.

Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic. Ảnh: SeeNews

Nhưng Bộ Tài chính Mỹ đã kiên quyết tiến hành biện pháp cứng rắn từ ngày 9/10. Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump hiện đưa ra yêu cầu rằng tất cả các cổ đông Nga phải rời khỏi công ty để các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ.

Để tạo điều kiện cho quá trình thoái vốn, Washington hôm 15/11 đã cho các chủ sở hữu công ty 3 tháng để tìm người mua.

"Tôi muốn chúng ta tránh bằng mọi giá việc tịch thu, quốc hữu hóa hoặc tịch thu tài sản… Chúng tôi không muốn lấy của ai bất cứ thứ gì", ông Vucic phát biểu trong một cuộc họp khẩn cấp của chính phủ hôm 16/11, được triệu tập sau thông báo mới nhất của Washington.

"Tôi muốn khai thác hết mọi khả năng trước khi quyết định tiến hành quá trình tiếp quản hoặc bất kỳ điều gì khác", nhà lãnh đạo lâu năm của Serbia nói.

Theo chỉ đạo của vị Tổng thống, Serbia hiện có 7 ngày để quyết định các bước bảo vệ nguồn cung nhiên liệu từ NIS mà không cần quốc hữu hóa tài sản của công ty Nga.

44,9% tại NIS thuộc sở hữu của Gazprom Neft, công ty đang chịu lệnh trừng phạt của Mỹ. Gazprom sở hữu 11,3% tại NIS, nhưng trước đó, tập đoàn Nga đã chuyển nhượng cổ phần này cho một công ty Nga khác là Intelligence. Nhà nước Serbia nắm giữ 29,9% NIS, phần còn lại thuộc sở hữu của các cổ đông thiểu số.

Ông Vucic cho biết các cuộc đàm phán giữa các bên liên quan của Nga và "các đối tác châu Á và châu Âu" của họ về khả năng bán cổ phần tại NIS vẫn đang diễn ra, nhưng không nêu cụ thể tên các công ty.

Kể từ khi lệnh trừng phạt của Mỹ được áp đặt, NIS đã không thể mua được dầu đầu vào cho nhà máy lọc dầu Pancevo. Theo đại diện công ty, dự trữ nguồn cung của công ty sẽ cạn kiệt sau ngày 25/11.

Minh Đức (Theo TVP World, France24)