Tổng thống Putin: Nền kinh tế Nga không được phép suy thoái trong bất cứ tình huống nào!
Đó là chỉ thị rõ ràng mà Tổng thống Vladimir Putin gửi đến các bộ trưởng trong chính phủ và các thống đốc ngân hàng trung ương trong bài phát biểu kéo dài 55 phút tại phiên toàn thể chiều 20/6, thuộc khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế quốc tế Saint Petersburg lần thứ 28 (SPIEF 2025).

Tổng thống Putin phát biểu tại phiên họp toàn thể của Diễn đàn Kinh tế quốc tế St. Petersburg, ngày 20/6. (Nguồn: Kremlin.ru)
TASS đưa tin, bài phát biểu của người đứng đầu nước Nga tại SPIEF trở thành một trong năm bài phát biểu dài nhất lịch sử diễn đàn.
Chủ đề của SPIEF năm nay là "Các giá trị chung: Nền tảng của tăng trưởng trong thế giới đa cực" đã thu hút đại diện từ 140 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia đối thoại. Trong bài phát biểu, Tổng thống Putin cho biết, SPIEF 2025 đã bàn về nhiều vấn đề quan trọng đối với các quốc gia, như chất lượng tăng trưởng trong bối cảnh thế giới đa cực và những thách thức toàn cầu lớn. Các chủ đề bao gồm sự thay đổi sâu sắc trong nền kinh tế và nhân khẩu học toàn cầu, chẳng hạn như động lực dân số của hành tinh, những căng thẳng trong xã hội và tình hình địa chính trị thể hiện qua các cuộc khủng hoảng, xung đột khu vực leo thang nhanh chóng.
Nga không còn quá phụ thuộc dầu khí
Trong nhiều vấn đề "nóng' đề cập trong bài phát biểu, Tổng thống Nga Putin đề cập trực tiếp tình hình hiện tại của nền kinh tế Nga. Theo đó, bất chấp bối cảnh quốc tế đầy thách thức, GDP của Nga đã chứng minh tốc độ tăng trưởng hàng năm hơn 4% trong hai năm qua, cao hơn mức trung bình toàn cầu.
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) phi dầu khí của Nga – tức không bao gồm các ngành sản xuất hydrocarbon – đã tăng 7,2% trong năm 2023 và tiếp tục tăng gần 5% trong năm 2024. Đây là mức tăng vượt trội, cho thấy tăng trưởng của Nga không còn phụ thuộc vào ngành hàng hóa truyền thống.
Ngoài ra, không chỉ sản xuất quốc phòng từng được cho là động lực tăng trưởng chính, nền kinh tế Nga đang chứng kiến sự mở rộng mạnh mẽ trong nhiều lĩnh vực: nông nghiệp, công nghiệp chế biến, xây dựng, logistics, tài chính và công nghệ thông tin – những ngành then chốt của một nền kinh tế hiện đại.
"Nhờ sự chủ động của cộng đồng doanh nghiệp và hàng triệu người lao động, nền kinh tế Nga đã đạt được bước tiến về chất lượng, đa dạng hóa và khả năng tự cường. Quan niệm cũ cho rằng kinh tế Nga chỉ dựa vào dầu khí đang dần lỗi thời", Tổng thống Putin nhấn mạnh.
Ông cũng tự hào cho biết, Nga hiện là nền kinh tế lớn thứ tư thế giới và đứng đầu châu Âu về quy mô GDP (không tính theo đầu người). Tuy nhiên, chính phủ Nga xác định mục tiêu tiếp theo là xây dựng môi trường đầu tư thân thiện và đẩy mạnh tăng trưởng cân bằng, với lạm phát thấp và thất nghiệp ổn định.
Tính đến giữa tháng 6/2025, lạm phát ở Nga đã giảm xuống còn 9,6% – dù vẫn khá cao, nhưng đã thấp hơn kỳ vọng và mở ra khả năng nới lỏng chính sách tiền tệ. Thành quả này là kết quả của những nỗ lực cải cách từ cả chính phủ và Ngân hàng Trung ương Nga. Theo Tổng thống, động lực lạm phát đã tốt hơn nhiều chuyên gia mong đợi và thậm chí còn tốt hơn cả dự báo của Ngân hàng Nga. Điều này đã giúp Moscow có thể bắt đầu nới lỏng chính sách tiền tệ một cách thận trọng.
"Tất nhiên, đạt được kết quả này là chưa đủ. Điều cần thiết là chúng ta phải củng cố vị thế của mình như một nền kinh tế lớn bằng cách cung cấp một môi trường thân thiện với doanh nghiệp để các doanh nghiệp từ Nga và các quốc gia thân thiện của chúng ta có thể đầu tư tài sản của họ tại đây, cũng như nâng cấp và mở rộng năng lực sản xuất của họ tại nước Nga", Tổng thống Putin nói.
Nhiệm vụ là chuyển sang quỹ đạo tăng trưởng cân bằng
"Nhiệm vụ quan trọng nhất của chúng ta trong năm nay là đảm bảo nền kinh tế chuyển sang quỹ đạo tăng trưởng cân bằng", Tổng thống Putin nói rõ trong bài phát biểu quan trọng.
Người đứng đầu chính phủ cũng nhìn thẳng vào vấn đề và cho biết, một số chuyên gia đã "chỉ ra những rủi ro của tình trạng trì trệ, sự chậm lại trong tăng trưởng và thậm chí là suy thoái".
"Điều này không được phép xảy ra trong bất kỳ tình huống nào", Tổng thống nêu yêu cầu.
Nền kinh tế cần "tăng trưởng cân bằng, lạm phát vừa phải, tỷ lệ thất nghiệp thấp và động lực kinh tế tiếp tục tích cực... ", ông kêu gọi các quan chức "theo dõi chặt chẽ mọi chỉ số về sức khỏe của các ngành công nghiệp, doanh nghiệp và thậm chí là các doanh nghiệp nhỏ".
Theo Bộ Kinh tế Nga, lạm phát tiêu dùng đang ở mức 9,59% hàng năm, cao hơn nhiều so với mục tiêu 4% của ngân hàng trung ương, nhưng đã dần giảm kể từ cuối tháng 4.
Trước đó, ngày 19/6, Bộ trưởng Kinh tế Maxim Reshetnikov, trong một thông điệp đáng lo ngại đã gửi đến sự kiện kinh tế hàng đầu của Nga, cho biết - nền kinh tế quốc gia đang trên bờ vực suy thoái và các quyết sách về chính sách tiền tệ sẽ quyết định nền kinh tế có rơi vào suy thoái hay không.
Thống đốc Ngân hàng Trung ương Elvira Nabiullina, người được ghi nhận có công lớn chèo lái nền kinh tế Nga vượt qua một loạt cuộc khủng hoảng kể từ khi được bổ nhiệm vào năm 2013, cũng đang phải đối mặt với sự chỉ trích từ các nhà lập pháp và các doanh nhân hàng đầu - thường là về vấn đề lãi suất cao hoặc sự biến động của đồng Ruble. Đến nay, bà vẫn luôn nhận được sự tin tưởng của cá nhân Tổng thống Putin.
"Đã đến lúc cắt giảm lãi suất và bắt đầu hâm nóng nền kinh tế", Phó Thủ tướng Alexander Novak ra lời kêu gọi.
Trong khi đó, Tổng giám đốc điều hành của ngân hàng cho vay lớn nhất của Nga Sberbank (SBER.MM) German Gref, cho biết nhu cầu tín dụng đang yếu, với nhiều thách thức, ông kêu gọi cắt giảm lãi suất nhanh hơn để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư.
Ông Gref tỏ rõ lo ngại khi chia sẻ rằng, "Điều đặc biệt đáng lo ngại là chúng tôi, với tư cách là ngân hàng lớn nhất, tài trợ cho... gần 60% dự án đầu tư trong nước, đã không tài trợ cho một dự án mới nào kể từ đầu năm".
Trong nhiều tháng qua, các doanh nghiệp Nga đã lên tiếng phàn nàn về việc lãi suất cao kìm hãm đầu tư. Họ cũng đã liên tiếp gửi đề nghị cắt giảm lãi suất lên chính phủ. Chủ tịch Alexey Mordashov của nhà sản xuất thép và khai khoáng lớn nhất nước Nga Severstal (CHMF.MM) cảnh báo tình trạng một số doanh nghiệp đang thu hẹp quy mô hoặc đóng cửa.
"Chúng ta đang bên bờ vực của một cuộc khủng hoảng dịch vụ tín dụng nghiêm trọng... và số lượng các vụ phá sản đang gia tăng", ông Mordashov cho biết, cảnh báo việc nhiều doanh nghiệp có thể bị vỡ kế hoạch do lãi suất quá cao và chỉ cần đơn giản là chọn việc giữ tiền gửi lãi suất cao.
Ong Mordashov cho biết, lượng tiêu thụ thép đã giảm 14% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 5 so với cùng kỳ năm 2024, điều này nhấn mạnh hoạt động đầu tư đang giảm, gây tổn hại đến sự phát triển và khả năng cạnh tranh dài hạn của Nga.
"Tình trạng hạ nhiệt này là một vấn đề nghiêm trọng hiện nay", ông Mordashov cảnh báo. "Và việc tiếp tục chính sách (tiền tệ) này sẽ tiềm ẩn nguy cơ gia tăng những hậu quả tiêu cực".
Như vậy, SPIEF 2025 khép lại với thông điệp rõ ràng từ Tổng thống Vladimir Putin: Nga không được phép rơi vào suy thoái! Dù đã đạt nhiều thành quả vượt bậc như tăng trưởng GDP phi dầu khí ấn tượng, kiểm soát lạm phát tốt hơn kỳ vọng và giữ vững vị thế nền kinh tế lớn thứ tư thế giới, chính phủ Nga vẫn đối mặt với áp lực lớn trong việc duy trì động lực phục hồi. Thách thức nằm ở chỗ làm sao duy trì được đà tăng trưởng đã có mà không đánh đổi ổn định tài chính. Khi thế giới biến động không ngừng, vị trí của Nga trong “trật tự đa cực mới” sẽ chỉ bền vững nếu đi kèm một nền kinh tế có khả năng tự cường – và đủ mềm dẻo để vượt qua mọi kịch bản khó lường.