Tổng thống Mỹ yêu cầu các trường đại học nộp dữ liệu tuyển sinh

Sinh viên tại trường đại học California ở Los Angeles, California, Mỹ. Ảnh tư liệu, minh họa: AFP/TTXVN

Tuy nhiên, Hội đồng Giáo dục Mỹ (ACE) - tổ chức chính sách và vận động hành lang lớn nhất trong lĩnh vực giáo dục đại học tại Mỹ, cho rằng, “cách diễn đạt trong bản ghi nhớ còn mơ hồ”, đồng thời cảnh báo, việc Nhà Trắng thu thập dữ liệu về chủng tộc như yêu cầu, có thể là hành vi vi phạm pháp luật.

Động thái trên là bước đi mới nhất trong nỗ lực của chính quyền Tổng thống Trump, nhằm đảm bảo chính sách ưu tiên tuyển sinh (affirmative action) đã được dỡ bỏ triệt để tại các trường đại học. Chính sách này bắt đầu được áp dụng tại các trường đại học Mỹ từ cuối thập niên 60 của thế kỷ trước và được định hình rõ ràng về mặt pháp lý từ năm 1978, với mục tiêu hỗ trợ các nhóm thiệt thòi, nhằm thúc đẩy sự công bằng và đa dạng dựa trên nhiều yếu tố như chủng tộc, giới tính, hoàn cảnh kinh tế – xã hội, khu vực sinh sống,…

Tuy nhiên, vào năm 2023, Tòa án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết cấm các trường đại học xét đến yếu tố chủng tộc trong tuyển sinh, qua đó chấm dứt một phần quan trọng trong chính sách affirmative action, vốn từng cho phép cân nhắc chủng tộc, nhằm thúc đẩy sự đa dạng trong giáo dục đại học.

Chính quyền Tổng thống Trump ủng hộ lập trường này và đã triển khai nhiều biện pháp nhằm giám sát và ngăn chặn. Nhà Trắng cho rằng, các trường vẫn tìm cách "lách" quy định này, thông qua việc yêu cầu sinh viên nộp "bản tuyên bố về sự đa dạng" trong hồ sơ, trong đó có thể tiết lộ chủng tộc của thí sinh và được cho là gián tiếp ảnh hưởng đến quyết định tuyển sinh. Do đó, chính phủ yêu cầu các trường phải chứng minh sự tuân thủ phán quyết năm 2023.

Bộ Giáo dục Mỹ cho biết, Bộ trưởng Linda McMahon đã chỉ đạo Trung tâm Thống kê Giáo dục Quốc gia (NCES) thu thập dữ liệu từ các trường đại học về chủng tộc và giới tính của người nộp đơn, người được nhận, cũng như toàn bộ sinh viên đang theo học.

Tuy nhiên, ông Jonathan Fansmith, Phó Chủ tịch cấp cao của ACE, lập luận rằng, việc yêu cầu những dữ liệu như vậy là vi phạm chính phán quyết của Tòa án Tối cao về chấm dứt affirmative action. Ông Fansmith nói: "Hiện tại các trường không được xét đến yếu tố chủng tộc trong tuyển sinh, nên họ cũng không thu thập dữ liệu về chủng tộc từ hồ sơ thí sinh. Việc này dường như nhằm buộc các cơ sở giáo dục cung cấp thông tin mà họ vốn không có và cũng không được phép thu thập".

Một quan chức cấp cao giấu tên trong chính quyền Tổng thống Trump chia sẻ, theo hiểu biết của chính quyền về phán quyết năm 2023, Tòa án Tối cao không cấm việc thu thập dữ liệu nhân khẩu học, miễn là dữ liệu này không được sử dụng trong quyết định tuyển sinh. Quan chức này cho biết thêm, chính quyền kỳ vọng các trường đại học sẽ không để bộ phận tuyển sinh tiếp cận bất kỳ thông tin nào về chủng tộc của thí sinh.

Hoàng Châu (TTXVN)