Tổng thống lâm thời Syria lần đầu thăm Nga, mang theo 'món quà' lớn

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) tiếp Tổng thống lâm thời Syria Ahmad al-Sharaa tại Điện Kremlin ngày 15/10. (Nguồn: TASS)

Theo hãng thông tấn RIA, phát biểu mở đầu cuộc hội đàm, ông Putin nhấn mạnh hai nước “đã duy trì quan hệ đặc biệt suốt nhiều thập niên”, khẳng định mối quan hệ này luôn mang tính hữu nghị và không bao giờ gắn với lợi ích chính trị riêng của Nga.

Tổng thống Nga nói rõ, Moscow luôn lấy lợi ích của nhân dân Syria làm kim chỉ nam trong chính sách đối với Damascus: “Ở Nga, chúng tôi chưa bao giờ để hoàn cảnh chính trị hay lợi ích riêng chi phối mối quan hệ với Damascus. Trong suốt nhiều thập kỷ, chúng tôi luôn dựa trên một nguyên tắc duy nhất, đó là lợi ích của nhân dân Syria".

Nhận định Syria đang trải qua giai đoạn khó khăn, song nhà lãnh đạo Nga bày tỏ tin tưởng cuộc bầu cử quốc hội ngày 5/10 sẽ thúc đẩy tiến trình hòa hợp dân tộc, "tăng cường hợp tác và gắn kết giữa các lực lượng chính trị trong nước".

Ông cũng đánh giá cao thắng lợi của các lực lượng ủng hộ tổng thống Syria trong cuộc bầu cử, coi đây là “một thành công lớn và là bước tiến hướng tới việc củng cố xã hội", đồng thời tuyên bố, Moscow sẵn sàng duy trì tham vấn thường xuyên với Damascus thông qua Bộ Ngoại giao.

Về phần mình, Tổng thống al-Sharaa khẳng định chính quyền của ông tôn trọng tất cả các thỏa thuận đã được ký kết trước đây giữa Damascus và Moscow, đồng thời cho biết Nga sẽ tiếp tục được duy trì các căn cứ quân sự tại Syria, dù quy mô hiện diện cụ thể vẫn chưa được xác định rõ.

Nhà lãnh đạo Syria cũng bày tỏ mong muốn khởi động lại toàn bộ mạng lưới quan hệ phức hợp giữa hai nước, nhấn mạnh mục tiêu trọng tâm của chính quyền mới là “đưa Syria trở lại ổn định - cả trong nước và trong khu vực”.

Theo báo The Guardian, đây là chuyến thăm đầu tiên của Tổng thống al-Sharaa tới Moscow kể từ khi lực lượng do ông lãnh đạo lật đổ cựu Tổng thống Bashar al-Assad vào cuối năm ngoái. Tuyên bố của nhà lãnh đạo Syria về các căn cứ quân sự của Nga cũng là lần đầu tiên chính quyền Syria thể hiện quan điểm rõ ràng về số phận của các cơ sở chủ chốt này sau sự sụp đổ bất ngờ của ông Assad.

Hai cơ sở này có ý nghĩa đặc biệt đối với Moscow: căn cứ Tartus mang lại cho Tổng thống Vladimir Putin quyền tiếp cận một cảng nước ấm hiếm hoi, trong khi căn cứ không quân Khmeimim được Nga sử dụng như điểm trung chuyển cho các nhà thầu quân sự hoạt động ở nhiều khu vực trên khắp châu Phi.

Sau khi ông Assad mất quyền, Nga đã rút một số tàu chiến khỏi Tartus, tháo dỡ hệ thống radar phòng không và vận chuyển nhiều khí tài cùng nhân sự ra khỏi Syria. Chính quyền mới tại Damascus cũng đã hủy bỏ thỏa thuận đầu tư với Nga về quyền quản lý cảng Tartus, thay vào đó trao cho DP World – tập đoàn logistics có trụ sở tại Dubai.

Với ông al-Sharaa, chuyến thăm Moscow đánh dấu nỗ lực nhằm đa dạng hóa các mối quan hệ đồng minh và thể hiện hình ảnh ôn hòa, hướng tới xây dựng nhà nước.

Trong những tháng gần đây, ông đã tiến hành các cuộc đàm phán với Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng một số nhà lãnh đạo châu Âu và vùng Vịnh, qua đó giành được những nhượng bộ đáng kể về trừng phạt, đồng thời vẫn duy trì quan hệ mật thiết với Thổ Nhĩ Kỳ – đồng minh khu vực chủ chốt của mình.

Bảo Minh