Tổng Bí thư Tô Lâm trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Dự Lễ kỷ niệm có: Tổng Bí thư Tô Lâm; Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại tướng Phan Văn Giang; nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Trưởng ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương, nguyên Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin Nguyễn Khoa Điềm; nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị; Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Lê Hoài Trung; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính; cùng các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, các đại sứ, khách quốc tế và đại diện văn nghệ sĩ của cả nước.

Đây là dịp để toàn Ngành Văn hóa nhìn lại những thành tựu, dấu ấn nổi bật trong suốt chặng đường đã qua, qua đó khẳng định vai trò, vị trí đặc biệt của văn hóa trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cũng như trong khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc trong kỷ nguyên mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các đại biểu tham quan gian trưng bày hình ảnh về sự phát triển của ngành VHTTDL. Ảnh: Xuân Trường.

Trong diễn văn khai mạc tại lễ kỷ niệm, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng ôn lại lịch sử 80 năm của ngành Văn hóa.

Cách đây 80 năm, ngày 28-8-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Tuyên cáo thành lập Chính phủ lâm thời gồm 13 Bộ, trong đó có Bộ Thông tin, Tuyên truyền – tiền thân của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ngày nay.

Từ khi có Đảng lãnh đạo, văn hóa luôn được xác định là một mặt trận trọng yếu. Đề cương Văn hóa Việt Nam năm 1943 - Bản tuyên ngôn đầu tiên của Đảng về văn hóa - đã nêu ba nguyên tắc cơ bản: “Dân tộc - Khoa học - Đại chúng” trong xây dựng và phát triển văn hóa. Các nghị quyết Đại hội, nghị quyết chuyên đề của Trung ương, Bộ Chính trị đều khẳng định văn hóa là hồn cốt dân tộc, là động lực phát triển, là “sức mạnh mềm” của quốc gia.

Tiết mục biểu diễn văn nghệ chào mừng trong chương trình. Ảnh: Trần Huấn.

Giải quyết triệt để những “điểm nghẽn”, tạo nhịp phát triển mới

Nhìn lại thành tựu thời gian qua, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết: Công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế về văn hóa ngày càng được chú trọng; tư duy “làm văn hóa” đã chuyển sang “quản lý nhà nước về văn hóa”, tiệm cận với định hướng quản trị phát triển. Điểm nhấn đặc biệt là Quốc hội đã thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035.

Môi trường văn hóa ngày càng được xây dựng sâu rộng và thực chất, nơi người dân vừa là chủ thể sáng tạo, vừa là người thụ hưởng. Nhiều mô hình mới, cách làm hay góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống, nhất là văn hóa dân tộc thiểu số. Công nghiệp văn hóa từng bước chuyên nghiệp, đóng góp lớn cho tăng trưởng kinh tế. Ngoại giao văn hóa chuyển từ “giao lưu, gặp gỡ” sang “hợp tác thực chất”, nâng cao vị thế quốc gia. Thể thao quần chúng phát triển mạnh, thể thao thành tích cao khẳng định uy tín trên đấu trường quốc tế. Du lịch và báo chí trở thành “cầu nối” đưa đất nước hội nhập sâu rộng; du lịch liên tục tăng trưởng, báo chí xuất bản giữ vai trò mạch dẫn tri thức và tiếng nói của nhân dân. Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã vinh dự nhận nhiều phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước như Huân chương Sao Vàng, Huân chương Hồ Chí Minh.

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng đọc diễn văn khai mạc. Ảnh: Trần Huấn.

Tuy nhiên, đồng chí Nguyễn Văn Hùng cũng nhận định, con đường phát triển của toàn ngành ở phía trước vẫn còn nhiều khó khăn. Việc toàn cầu hóa và hội nhập đặt ra nguy cơ phai nhạt bản sắc; ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số còn chậm; nhân lực chất lượng cao khan hiếm.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh: “Toàn ngành cần giải quyết triệt để những “điểm nghẽn”, đồng thời tạo nhịp mới, bứt phá sáng tạo, khơi dòng chảy đổi mới trong tư tưởng và hành động.”

Với tinh thần “nhìn lại để tiến xa hơn”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, hơn lúc nào hết, toàn ngành phải có các giải pháp để khắc phục những “điểm nghẽn”; đồng thời phải “giữ được nhịp” và tạo ra “nhịp mới”. Trước mắt, ngành cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ có tính đột phá sau đây:

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai nghiêm túc các quan điểm chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, với những đột phá chiến lược từ “bộ tứ” Nghị quyết 57, 58, 66 và 68 mà Bộ Chính trị đã ban hành. Trong đó, trước mắt, ngành tập trung trí tuệ xây dựng và hoàn thiện hồ sơ báo cáo Đảng ủy Chính phủ trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết về “Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới” ngay trong quý IV-2025.

Thứ hai, thực hiện đồng bộ, hiệu quả công tác cán bộ, bám sát các quan điểm, nguyên tắc của Đảng, xây dựng đội ngũ đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu phát triển của lĩnh vực văn hóa, thông tin, thể thao và du lịch. Xây dựng đội ngũ cán bộ, trước hết là người đứng đầu có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức trong sáng, năng lực nổi bật; dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, dám hành động vì lợi ích chung; mỗi cán bộ văn hóa phải thực sự am hiểu về văn hóa, thực hành và phấn đấu để trở thành “đại sứ văn hóa”, “đại sứ thông tin”, “đại sứ du lịch", “đại sứ thể thao”.

Thứ ba, tập trung xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, bảo đảm mọi thành viên của cộng đồng được phát triển các năng lực sáng tạo. Tập trung ưu tiên xây dựng văn hóa trong hệ thống chính trị, xây dựng văn hóa trong từng cộng đồng làng, bản, khu phố, cơ quan, đơn vị, văn hóa doanh nghiệp và mỗi gia đình là những đơn vị văn hóa thực chất. Tiếp tục xây dựng hệ giá trị con người Việt Nam, khi khả năng chọn lọc cái tinh tế, tốt đẹp, định vị bản thân, giá trị, bản sắc dân tộc gắn với khát vọng hội nhập, cống hiến được đề cao, đây sẽ trở thành lá chắn mềm loại trừ cái phản cảm, phi văn hóa, như “hoa thơm sẽ lấn át cỏ dại”.

Thứ tư, huy động, sử dụng và phát huy tối đa hiệu quả mọi nguồn lực phát triển mà Đảng, Nhà nước, xã hội đầu tư cho lĩnh vực văn hóa, thông tin, thể thao và du lịch. Triển khai ngay Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đầu tư; Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2030; Chiến lược phát triển thể dục thể thao đến năm 2030. Đầu tư, xây dựng, hoàn thành các công trình, thiết chế văn hóa xứng tầm thời đại Hồ Chí Minh. Quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả tài sản công đối với tài sản kết cấu hạ tầng văn hóa, thông tin, thể thao.

Triển khai toàn diện đường lối, quan điểm của Đảng về Văn hóa

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm trân trọng gửi tới các thế hệ cán bộ ngành Văn hóa, Thông tin, Thể thao, Du lịch; các văn nghệ sĩ, nhà báo, nhà giáo, nhà nghiên cứu, những hạt nhân văn hóa cơ sở, các đội tuyên truyền, đội thông tin lưu động, đoàn văn công, cán bộ thư viện, bảo tàng, di tích; những hướng dẫn viên, doanh nhân du lịch; các huấn luyện viên, vận động viên; cùng hàng triệu người làm công tác văn hóa không chuyên nghiệp nơi thôn xóm, bản làng, tổ dân phố… lời tri ân sâu sắc nhất.

Tổng Bí thư xúc động bày tỏ, chúng ta mãi mãi khắc ghi những bước chân đầu tiên của các chiến sĩ văn hóa trong cao trào cách mạng, khi mỗi tờ tranh cổ động, mỗi câu hát, mỗi trang báo, mỗi buổi diễn giữa sân đình hay bên bờ ruộng đều biến thành ngọn lửa. Nhiều đồng chí đã ngã xuống, đã hiến dâng tuổi trẻ và tài năng, để văn hóa trở thành vũ khí sắc bén, để niềm tin lan tỏa, để ý chí quật cường được nhân lên gấp bội.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Trong hòa bình, kiến thiết, phát triển và đổi mới, Văn hóa vẫn là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng, tinh thần. Các phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, xây dựng trường học, cơ quan, doanh nghiệp văn hóa… đã góp phần thay đổi diện mạo đời sống.

Nhấn mạnh một số bài học được rút ra trong thực tiễn cách mạng gần một thế kỷ qua, Tổng Bí thư chỉ rõ, đất nước ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới với mục tiêu trở thành nước phát triển, thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa, bối cảnh thế giới biến động nhanh, phức tạp. Trong bối cảnh đó, Văn hóa càng phải đi trước một bước, soi đường, dẫn dắt, bồi đắp bản lĩnh, củng cố niềm tin, hình thành năng lực mềm quốc gia.

Tổng Bí thư đề nghị toàn ngành tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai toàn diện đường lối, quan điểm của Đảng về Văn hóa; đặt Văn hóa ngang tầm với kinh tế, chính trị, xã hội; cụ thể hóa bằng chiến lược, quy hoạch, chương trình, dự án có trọng tâm, trọng điểm; bảo đảm nguồn lực tương xứng, cơ chế đột phá, phân cấp, phân quyền rõ ràng; tăng cường giám sát, đánh giá, kiểm tra.

Toàn ngành xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh từ gia đình, nhà trường, xã hội; đề cao vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên; đẩy mạnh giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng số, văn hóa ứng xử; phòng, chống bạo lực gia đình, bạo lực học đường; phát triển văn hóa số văn minh, an toàn; xây dựng cộng đồng văn hóa cơ sở giàu bản sắc, sáng, xanh, sạch, đẹp.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, bồi dưỡng, trọng dụng, tôn vinh đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên, doanh nhân du lịch, người làm công tác văn hóa ở mọi cấp, nhất là cơ sở; xây dựng cơ chế đặt hàng, trao giải, hỗ trợ sáng tạo, bảo vệ quyền tác giả, các quyền liên quan; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho lực lượng Văn hóa; khuyến khích tài năng trẻ ; phát hiện, ươm mầm hạt giống sáng tạo từ trường học, câu lạc bộ, thiết chế văn hóa cơ sở.

Phát triển công nghiệp Văn hóa và kinh tế sáng tạo trở thành trụ cột mới của tăng trưởng; hoàn thiện thể chế thị trường văn hóa, cơ chế tài chính, chính sách thuế, tín dụng, đất đai, đầu tư, dữ liệu; khuyến khích doanh nghiệp văn hóa, khởi nghiệp sáng tạo; phát triển hạ tầng số cho sản xuất, phân phối, tiêu dùng sản phẩm văn hóa; xây dựng cụm, khu công nghiệp sáng tạo, “thung lũng văn hóa” gắn với các đô thị lớn và trung tâm du lịch.

Tổng Bí thư yêu cầu bảo tồn, tôn tạo, phát huy di sản gắn với sinh kế cộng đồng và phát triển bền vững, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong số hóa di sản, trong trưng bày, biểu diễn, giáo dục; xây dựng thiết chế “văn hóa số”, “bảo tàng mở”, “nhà hát di động”, “thư viện số” thân thiện với mọi lứa tuổi; phát triển du lịch di sản có trách nhiệm; nuôi dưỡng “tài sản văn hóa sống” là nghệ nhân, nghệ sĩ dân gian.

Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Truyền thống chỉ thật sự tỏa sáng khi chúng ta viết tiếp những trang sử mới

Tổng Bí thư lưu ý, ngành Văn hóa phải tạo bứt phá cho thể thao quần chúng và thể thao thành tích cao; chú trọng giáo dục thể chất trong trường học; phát triển hệ thống câu lạc bộ, không gian thể thao công cộng; nâng cao năng lực khoa học-y học thể thao; tuyển chọn, huấn luyện vận động viên trẻ theo chuẩn mực hiện đại; mở rộng hợp tác quốc tế; đặt ra mục tiêu bền vững, nhân văn.

Tổng Bí thư yêu cầu tái cấu trúc, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của du lịch Việt Nam; phát triển sản phẩm mang bản sắc văn hóa, giàu trải nghiệm; thúc đẩy du lịch thông minh, xanh, sạch, giảm phát thải; kết nối liên vùng, liên ngành; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; siết chặt kỷ cương, chuẩn hóa dịch vụ; xây dựng thương hiệu điểm đến “Việt Nam - vẻ đẹp bất tận, văn hóa tỏa hương”.

Tổng Bí thư chỉ rõ, tăng cường ngoại giao văn hóa, quảng bá hình ảnh quốc gia; chủ động tham gia các mạng lưới sáng tạo quốc tế; tổ chức các sự kiện, liên hoan, festival, tuần văn hóa quy mô khu vực và thế giới; đưa tinh hoa Việt Nam ra thế giới và đưa tinh hoa thế giới về với Việt Nam trên tinh thần hòa bình, hữu nghị, tôn trọng khác biệt, học hỏi lẫn nhau, hòa nhập chứ không hòa tan.

Toàn ngành đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện; xây dựng cơ sở dữ liệu lớn về di sản, nghệ thuật, thể thao, du lịch, bản đồ số văn hóa; phát triển nền tảng phân phối nội dung số, công cụ bảo vệ bản quyền; ứng dụng phân tích dữ liệu, công nghệ thực tế mở rộng trong bảo tàng, biểu diễn, giáo dục; tăng cường an ninh, an toàn thông tin, đấu tranh chống nội dung độc hại, xuyên tạc; tiếp tục đấu tranh làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa; kiên quyết bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; xây dựng “lá chắn mềm” là hệ giá trị, niềm tin, chuẩn mực xã hội; nâng cao năng lực truyền thông chính sách; chủ động truyền cảm hứng tốt đẹp, nhân rộng gương người tốt việc tốt.

Tổng Bí thư căn dặn, truyền thống 80 năm là báu vật tinh thần, nhưng truyền thống chỉ thật sự tỏa sáng khi chúng ta tiếp tục viết tiếp những trang sử mới. Trên mỗi cương vị, mỗi người làm văn hóa hãy mang trong tim ngọn lửa yêu nước, lòng tự trọng nghề nghiệp, ý thức kỷ luật và sự sáng tạo không mệt mỏi. Hãy để mỗi tác phẩm văn học, nghệ thuật, mỗi giải đấu, mỗi sản phẩm du lịch, mỗi không gian văn hóa là một “đại sứ” của chân - thiện - mỹ Việt Nam. Hãy để mỗi chế định quản lý là một cam kết vì công chúng, vì dòng chảy di sản, vì tương lai con người Việt Nam.

Tổng Bí thư Tô Lâm tặng hoa, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng tặng Bằng khen cho các cá nhân có thành tích xuất sắc. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Tổng Bí thư đề nghị các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị, xã hội tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi, huy động nguồn lực xã hội cho phát triển Văn hóa; coi trọng văn hóa trong quy hoạch đô thị và nông thôn; xây dựng thiết chế văn hóa cơ sở đồng bộ, hiệu quả; khuyến khích doanh nghiệp, cộng đồng tham gia...

Tổng Bí thư mong muốn, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ tiếp tục bền bỉ, dũng cảm, say mê sáng tạo; lấy cuộc sống làm mạch nguồn, lấy nhân dân làm chỗ dựa, lấy chân lý, cái đẹp, lẽ phải làm kim chỉ nam; kiên quyết nói không với thương mại hóa tầm thường, giả dối, lai căng, cực đoan; mở đường cho những thể nghiệm mới, tiếp nhận tinh hoa văn hóa nhân loại để làm giàu cho kho tàng văn hóa dân tộc.

Ngành thể thao tiếp tục rèn ý chí, kỷ luật, khát vọng chiến thắng; xem chuẩn mực đạo đức là nền tảng, khoa học, công nghệ là sức mạnh; tôn trọng luật chơi; nuôi dưỡng tài năng từ trường học, gia đình, cộng đồng. Lớp lớp cán bộ cơ sở, những người “gieo hạt văn hóa” hằng ngày, tiếp tục tận tụy, đổi mới phương pháp, gắn kết cộng đồng; để mỗi nhà văn hóa, thư viện, sân chơi, không gian công cộng thực sự đông vui, hữu ích; để các giá trị tốt đẹp được vun bồi từ những việc nhỏ.

Tổng Bí thư tin tưởng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân; với bản lĩnh, tài năng và lòng yêu nghề của đội ngũ những người làm văn hóa, thông tin, thể thao, du lịch; chúng ta sẽ đưa Văn hóa Việt Nam phát triển xứng tầm, để đất nước ta mạnh giàu, để dân tộc ta trường tồn, để mỗi người Việt Nam hạnh phúc, tự tin hòa nhập và tỏa sáng.

Tại Lễ kỷ niệm, Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước trao Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ VHTTDL. Đây là sự đánh giá, ghi nhận của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với ngành trong 5 năm gần đây.

80 gương điển hình tiên tiến trong lĩnh vực văn hóa, thông tin, thể thao và du lịch được tuyên dương, khen thưởng tại buổi lễ. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất vì đã có thành tích đặc biệt xuất sắc trong công tác chỉ đạo, điều hành Bộ VHTTDL thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ chính trị, đạt được nhiều kết quả quan trọng nổi bật trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch giai đoạn 2021-2025.

Trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm, Bộ VHTTDL còn vinh danh 80 gương điển hình tiên tiến có thành tích đóng góp cho sự phát triển của ngành.

Hoàng Lân - TTXVN