'Tòa soạn' thu nhỏ trong trường học

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn dự khai mạc Ngày hội Khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên lần thứ VII. Ảnh: HCMUTE

Từ câu chuyện thành công của sự kiện lớn

Cuối tháng 4/2025, Ngày hội Khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên lần thứ VII (SV.STARTUP) - sự kiện quy mô toàn quốc do Bộ GD&ĐT chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và UBND TPHCM tổ chức, diễn ra tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM (HCMUTE).

Điểm nhấn đặc biệt của sự kiện là sự tham dự và phát biểu chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Chính phủ đối với phong trào khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo của thế hệ trẻ.

Sự kiện thành công tốt đẹp. Bộ GD&ĐT trao tặng Bằng khen cho HCMUTE, 7 tập thể và 16 cá nhân trong trường đã có đóng góp tích cực cho chương trình. Thành công của SV.STARTUP 2025 có nỗ lực của tập thể nhà trường ở tất cả bộ phận, phòng, ban, trong đó có dấu ấn của công tác truyền thông.

ThS Lê Việt Tiên - Phó Trưởng phòng Truyền thông HCMUTE, chia sẻ để đảm bảo thành công cho sự kiện, nhà trường đã chuẩn bị kỹ lưỡng từ cơ sở vật chất đến đội ngũ tổ chức. Ngay khi nhận nhiệm vụ, trường xây dựng kế hoạch tổng thể theo từng giai đoạn, trong đó công tác truyền thông được xác định là nhiệm vụ then chốt. Bộ phận truyền thông nhanh chóng thiết kế bộ nhận diện sự kiện, bao gồm logo, banner,

backdrop, thư mời và tài liệu chương trình, đảm bảo tính thẩm mỹ và chuẩn hóa theo yêu cầu của Bộ GD&ĐT, đồng thời thể hiện rõ tinh thần khởi nghiệp. Các ấn phẩm được đăng tải trên website, fanpage của trường, các nền tảng truyền thông sinh viên và xuất hiện trực quan tại TP Thủ Đức (nơi đặt trụ sở của trường) cũng như một số khu vực ở TPHCM. Phòng Truyền thông phối hợp với ban tổ chức chuẩn bị các nội dung trọng tâm như chụp ảnh, quay tư liệu, viết bài giới thiệu và phỏng vấn đại diện các đội thi, doanh nghiệp

ThS Tiên cho biết, với quy mô đặc biệt và sự hiện diện của Thủ tướng Chính phủ, công tác truyền thông tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về bảo mật, quy trình tác nghiệp và phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Chính phủ, Bộ GD&ĐT và các đơn vị an ninh.

Đội ngũ truyền thông của HCMUTE phối hợp với Trung tâm Truyền thông và Sự kiện của Bộ GD&ĐT thực hiện tác nghiệp liên tục, phân chia khu vực rõ ràng với các nhóm phụ trách chụp ảnh, quay phim và cập nhật mạng xã hội theo thời gian thực.

Sự phối hợp nhịp nhàng với ban tổ chức đã cung cấp nhanh chóng hình ảnh, thông tin cho các cơ quan báo chí, truyền hình, lan tỏa sự kiện đến đông đảo đại biểu, khán giả, độc giả cả nước.

“Một trong những khoảnh khắc xúc động nhất là giây phút Thủ tướng Phạm Minh Chính bước vào hội trường. Lúc ấy, không ai bảo ai, tất cả máy quay, máy ảnh, livestream đều đồng loạt vào vị trí. Không khí trang nghiêm, nhưng bên trong mỗi người là cảm xúc khó diễn tả: Vừa hồi hộp, vừa tự hào khi được góp mặt, dù ở hậu trường, trong một sự kiện với quy mô và ý nghĩa to lớn như thế”, bà Tiên chia sẻ cảm xúc khi kể về lễ khai mạc SV.STARTUP 2025.

Sau sự kiện, Phòng Truyền thông HCMUTE tiếp tục thực hiện các sản phẩm hậu kỳ, tổng kết quá trình diễn ra Ngày hội và truyền thông mạnh mẽ về kết quả, thành tích của các đội thi. Nhà trường cũng tổ chức họp rút kinh nghiệm để chuẩn bị tốt hơn cho các sự kiện tương lai.

Phòng Truyền thông và Kênh UTE-TV thuộc Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM gặp mặt các cộng tác viên mới năm học 2024 - 2025. Ảnh: PMO

Chuyên nghiệp hóa truyền thông

Câu chuyện truyền thông tại SV.STARTUP 2025 của HCMUTE là minh chứng điển hình cho sự chuyên nghiệp hóa đang diễn ra tại nhiều trường đại học. Các phòng, ban truyền thông trong trường đại học hiện nay hoạt động như tòa soạn báo thu nhỏ, chủ động sản xuất nội dung, tổ chức sự kiện và lan tỏa những giá trị tích cực về giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học. Truyền thông giúp lan tỏa giá trị học thuật, kết nối cộng đồng giáo dục - khoa học với xã hội, đồng thời củng cố thương hiệu nhà trường.

Từ cuối năm 2016, HCMUTE thành lập Phòng Truyền thông, hướng đến chuyên nghiệp hóa hoạt động quảng bá thương hiệu và tuyên truyền thông tin của nhà trường. Phòng Truyền thông HCMUTE hiện có 10 nhân sự, trong đó 7 nhân viên chuyên trách các mảng như quản lý website, biên tập tin tức tiếng Việt và tiếng Anh, quản lý báo chí và mạng xã hội, kỹ thuật phòng thu, livestream, quay dựng phim và biên tập nội dung.

Đơn vị còn có đội ngũ hơn 100 cộng tác viên là sinh viên tham gia tích cực vào các hoạt động như quay phim, chụp ảnh, viết bài, sáng tạo nội dung, dựng video, dẫn chương trình, thiết kế và chỉnh sửa âm thanh.

Tại Trường Đại học Công Thương TPHCM (HUIT), nhà trường đang từng bước khẳng định vai trò của công tác truyền thông trong việc xây dựng thương hiệu và lan tỏa giá trị học thuật.

ThS Phạm Thái Sơn - Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và Truyền thông của nhà trường, cho biết, bộ phận truyền thông của HUIT đảm nhận vai trò quan trọng trong việc truyền tải hình ảnh, slogan, định hướng và giá trị cốt lõi của nhà trường đến xã hội.

Bộ phận này thực hiện viết, biên tập tin tức, bài viết về các hoạt động của giảng viên, sinh viên, khoa và các doanh nghiệp liên kết với nhà trường, đăng tải trên fanpage, website chính thức, kênh YouTube và các kênh truyền thông khác.

Các ấn phẩm truyền thông như poster, infographic, banner, video ngắn được thiết kế để hỗ trợ công tác quảng bá. Đặc biệt, bộ phận truyền thông còn theo dõi và xử lý các thông tin trên các nền tảng như HUIT Confessions và các trang mạng xã hội khác để đảm bảo hình ảnh tích cực của nhà trường.

Theo ghi nhận, hàng loạt cơ sở giáo dục đại học đầu tư mạnh cho đội ngũ truyền thông về nhân sự, cơ sở vật chất, đẩy mạnh thông tin trên các nền tảng mạng xã hội mạnh mẽ. Có thể kể đến như Đại học Quốc gia TPHCM và các trường thành viên, Đại học Kinh tế TPHCM, Trường Đại học Công nghiệp TPHCM, Trường Đại học Văn Lang, Trường Đại học Công nghệ TPHCM, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành…

Thí sinh dự thi đánh giá năng lực được tình nguyện viên hỗ trợ tại điểm thi Trường Đại học Công Thương TPHCM. Ảnh: HUIT MEDIA

Nâng tầm thương hiệu

Nói về mối quan hệ giữa truyền thông và các hoạt động học thuật - nghiên cứu, ThS Phạm Thái Sơn nhấn mạnh, truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc “nâng tầm” giá trị học thuật của nhà trường.

Một công trình nghiên cứu, dù có giá trị cao, nếu không được truyền thông tốt chỉ dừng lại trên giấy hoặc trong các hội thảo hẹp. Nhờ truyền thông, các kết quả khoa học có thể đến được với công chúng và doanh nghiệp sản xuất, trở thành minh chứng cho năng lực học thuật của HUIT.

Theo ông Sơn, các trường đại học hàng đầu thế giới đều chú trọng truyền thông về thành tựu học thuật, không chỉ tập trung vào các sự kiện bề nổi. Truyền thông không chỉ giúp xây dựng thương hiệu đại học dựa trên chất lượng tri thức, mà còn lan tỏa hình ảnh của giảng viên, nghiên cứu sinh và sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học, từ đó truyền cảm hứng học tập và sáng tạo trong cộng đồng.

Đặc biệt, quan hệ giữa truyền thông nhà trường với các cơ quan báo chí đóng vai trò lớn trong việc đưa các công trình khoa học, đề tài nghiên cứu và dự án triển khai đến gần hơn với công chúng, góp phần kết nối cộng đồng khoa học với xã hội.

Là thành viên Đại học Quốc gia TPHCM, Trường Đại học Quốc tế cũng chú trọng công tác truyền thông. Đó là lý do năm 2018, Ban Truyền thông của nhà trường chính thức được thành lập. Không chỉ làm nhiệm vụ đưa tin, Ban Truyền thông được giao vai trò tham mưu cho Hội đồng trường, Ban giám hiệu trong công tác truyền thông, phát huy giá trị thương hiệu.

ThS Nguyễn Thị Bích Ngọc - Trưởng ban Truyền thông Trường Đại học Quốc tế, cho rằng, truyền thông trong môi trường đại học không còn là “người đưa tin” đơn thuần mà đang dần trở thành lực lượng chiến lược góp phần định vị thương hiệu, lan tỏa giá trị học thuật và xây dựng niềm tin với xã hội. Đặc biệt, trong môi trường học thuật với lượng thông tin chuyên sâu, giàu tính nghiên cứu, truyền thông lại càng đóng vai trò “biên dịch” quan trọng.

“Nhiều công trình nghiên cứu chúng tôi đọc mãi không hiểu. Nếu truyền thông đến với cơ quan báo chí với thông tin quá hàn lâm thì e rằng công chúng khó tiếp cận. Do đó, nhiệm vụ của chúng tôi là làm đơn giản tất cả, càng đơn giản, càng hiệu quả.

Chúng tôi thường xuyên làm việc với các nhà khoa học, chuyên gia để có thể hiểu và truyền đạt lại bằng ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu nhất”, bà Ngọc chia sẻ. Theo nguyên lý “đơn giản là tốt nhất”, việc làm này đã kết nối các công trình khoa học đến với xã hội thông qua các bài viết, bản tin trên báo chí, truyền hình. Đây là cách để lan tỏa tri thức và khẳng định vị thế học thuật của nhà trường một cách bền vững.

Đại hội đại biểu Đảng bộ Trường Đại học Bách khoa (Đại học Quốc gia TPHCM) nhiệm kỳ 2025 - 2030, tháng 6/2025. Ảnh: HCMUT

Quan trọng nhất là niềm tin và sự đồng thuận

Giữa bối cảnh cạnh tranh về thương hiệu và thu hút người học ngày càng khốc liệt, việc truyền thông một cách chân thực, định hướng và mang tính kết nối cộng đồng là chìa khóa để các trường đại học khẳng định giá trị trong lòng xã hội.

Khi được hỏi về cách bộ phận truyền thông đáp ứng yêu cầu tạo ra nội dung có chiều sâu, mang tính định hướng và xây dựng thương hiệu, ThS Phạm Thái Sơn thẳng thắn thừa nhận công tác truyền thông của HUIT vẫn trong giai đoạn phát triển. Nhiều hoạt động còn mang tính cảm tính, chưa đạt chiều sâu như kỳ vọng.

Hiện tại, các hoạt động truyền thông chủ yếu tập trung vào tổ chức sự kiện, viết bài PR, bài báo và thực hiện chiến dịch marketing để quảng bá thương hiệu, thu hút thí sinh đăng ký xét tuyển.

Tuy nhiên, nhà trường đã xây dựng phương hướng phát triển rõ ràng nhằm nâng tầm công tác truyền thông. Theo đó, mỗi nội dung truyền thông sẽ gắn với ít nhất một trong các trụ cột thương hiệu của trường, bao gồm: Chất lượng đào tạo, sáng tạo sinh viên, nghiên cứu ứng dụng, kết nối doanh nghiệp và trách nhiệm cộng đồng.

HUIT cũng đặt mục tiêu xây dựng hệ thống thông điệp xuyên suốt cho mỗi năm học hoặc mỗi chiến dịch truyền thông, với các chủ đề định hướng như “Đại học xanh - đổi mới vì phát triển bền vững” hay “Sinh viên khởi nghiệp - không chỉ là giấc mơ”. Những chủ đề này giúp nội dung truyền thông trở thành câu chuyện dài hơi, có tính kết nối và định hướng rõ ràng, thay vì rời rạc.

ThS Nguyễn Thị Bích Ngọc cũng nhận định sự bền vững trong công tác truyền thông của một trường đại học đến từ tính chân thực, thấu hiểu và chia sẻ giữa nhà trường với phụ huynh, người học. Nói cách khác, yếu tố con người và sự đồng thuận là cốt lõi.

“Một cây làm chẳng nên non. Truyền thông trong trường học là công việc của mọi người. Khi một thông tin tích cực được 100 giảng viên, 1.000 sinh viên và phụ huynh chia sẻ, thông tin đó sẽ lan tỏa theo cấp số nhân. Sức mạnh lan tỏa này vượt xa bất kỳ chiến dịch quảng cáo nào”, bà Ngọc nhấn mạnh.

Mạnh Tùng