Tổ chức Lễ giỗ tưởng niệm 118 năm ngày mất Danh nhân văn hóa Đào Tấn

Lễ giỗ diễn ra trang trọng với sự tham dự của đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai, lãnh đạo xã Tuy Phước, đại diện Ban nhân dân thôn Vinh Thạnh 1 và Vinh Thạnh 2, tộc họ Đào cùng người dân địa phương.

Đền thờ Danh nhân văn hóa Đào Tấn. Ảnh: Ngọc Nhuận

Sau nghi thức dâng hương trong tiếng nhạc lễ trang nghiêm, thành kính tưởng nhớ nhà thơ, nhà soạn tuồng Đào Tấn, các đại biểu đã thưởng thức một số trích đoạn hát bội của Đào Tấn ngay tại Học bộ đình (trong khuôn viên Đền thờ Đào Tấn).

Đại biểu và nhân dân dâng hương tưởng nhớ cụ Đào Tấn. Ảnh: Ngọc Nhuận

Các nghệ nhân hát bội dâng hương tổ nghề. Ảnh: Ngọc Nhuận

Những nghệ nhân hát bội không chuyên đã biểu diễn một số trích đoạn: Quan Công phò nhị tẩu (vở Cổ thành), Tiết Cương chống búa (vở Hộ sanh đàn), không chỉ là một hình thức hát lễ mà còn là dịp để quảng bá di sản, giúp công chúng hiểu sâu hơn về nghệ thuật hát bội Bình Định do cụ Đào Tấn dày công vun đắp.

Biểu diễn trích đoạn Quan Công phò nhị tẩu (vở Cổ thành) tại Học bộ đình. Ảnh: Ngọc Nhuận

Bên cạnh đó, vào các đêm từ ngày 5 đến 7-9 (tức ngày 14 đến 16-7 âm lịch), Đoàn tuồng Đào Tấn (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) cũng biểu diễn hát bội để phục vụ công chúng tại sân Đền thờ Đào Tấn.

Người dân địa phương tham quan Đền thờ Đào Tấn. Ảnh: Ngọc Nhuận

Đào Tấn còn có tên là Đào Đăng Tấn (1845 - 1907), tự Chỉ Thúc, hiệu Mộng Mai và Tô Giang, biệt hiệu Tiểu Linh Phong Mai Tăng. Ông sinh ra tại làng Vinh Thạnh, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định (nay là thôn Vinh Thạnh 1, xã Tuy Phước, tỉnh Gia Lai). Thiếu thời, thụ nghiệp Tú tài Nguyễn Diêu - một danh sĩ tiếng tăm lừng lẫy ở làng Nhơn Ân, huyện Tuy Phước.

Đào Tấn đỗ cử nhân vị thứ 3/18 trong khoa thi năm Đinh Mão, niên hiệu Tự Đức thứ 20 (1867) tại Trường thi Bình Định. Làm quan dưới ba triều vua Tự Đức, Đồng Khánh, Thành Thái, ông đảm nhiệm nhiều chức vụ từ Tham biện, đến Phủ doãn Thừa Thiên, Tổng đốc An Tĩnh, rồi Thượng thư Bộ Công, Bộ Hình; được phong Hiệp biện Đại học sĩ - tước Vinh Quang tử…

Nghệ nhân hát bội chuẩn bị diễn tại lễ giỗ Đào Tấn. Ảnh: Ngọc Nhuận

Đào Tấn không chỉ là một vị quan thanh liêm, chính trực dưới triều Nguyễn, mà còn làm thơ, viết từ khúc và soạn tuồng hát bội. Nhưng xuất sắc hơn cả vẫn là sự nghiệp hát bội, ông đã để lại cho đời một di sản tuồng hát bội đồ sộ, với những bổn tuồng như: Tân Dã đồn, Cổ thành, Hộ sanh đàn, Trầm hương các, Hoàng Phi Hổ quá Giới Bài quan, Diễn võ đình... Ngoài ra, ông còn nhuận sắc nhiều bổn tuồng khác, như: Sơn hậu, Tam nữ đồ vương, Đào Phi Phụng… Ông được tôn vinh là Hậu tổ nghệ thuật hát bội.

ĐOÀN NGỌC NHUẬN