Tình yêu nước lan tỏa từ mạch nguồn âm nhạc

Biển người hát dưới trời sao đỏ

Trong những ngày cả nước tưng bừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2025), cùng với không khí rộn ràng trên từng con đường, góc phố thì đời sống văn hóa nghệ thuật cũng vô cùng sôi động với nhiều tác phẩm, chương trình được ra mắt. Trong đó, không khó để nhận thấy cảm hứng yêu nước, lòng tự hào dân tộc đã như dòng chủ lưu trào dâng trong các tác phẩm.

Chỉ trong hơn một tháng, từ tháng 8 đến đầu tháng 9, Hà Nội chứng kiến chuỗi concert và đại nhạc hội quy mô hàng chục nghìn khán giả, nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. V Concert - Rạng rỡ Việt Nam và V Fest - Thanh xuân rực rỡ thu hút khoảng 25.000 khán giả mỗi đêm tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam.

Sân vận động Mỹ Đình liên tục được lấp kín, từ 30.000 người trong “Tự hào là người Việt Nam”, hàng chục nghìn khán giả trong “8Wonder: Moments of Wonder”, cho đến cao điểm là hơn 50.000 khán giả trong “Tổ quốc trong tim”, do Báo Nhân Dân và UBND TP Hà Nội phối hợp tổ chức.

Mỹ Đình đêm ấy không đơn thuần là một sân khấu, mà là một quảng trường của lòng yêu nước. Khi tiếng nhạc “Tiến quân ca” vang lên, cả biển người đứng dậy, giơ cao cờ Tổ quốc, đồng thanh hát. Màu đỏ phủ khắp khán đài, ánh sáng từ hàng vạn chiếc điện thoại tỏa sáng như những vì sao trên nền trời, tạo thành một bức tranh thiêng liêng.

Có những người mẹ rưng rưng nước mắt, những cụ già đặt tay lên ngực trái, những em nhỏ hát ngập ngừng nhưng ánh mắt sáng lên tự hào. Một nữ sinh tên Mai chia sẻ: “Lần đầu tiên em hát Quốc ca giữa hàng chục nghìn người, cảm giác như trái tim mình đang hòa cùng nhịp đập của đất nước”. Khoảnh khắc ấy nhắc ta rằng, Tổ quốc không ở đâu xa, mà hiện hữu ngay trong tiếng hát đồng vọng từ hàng nghìn con người.

Những ca khúc cách mạng vang lên trong đêm nhạc như: “Đất nước trọn niềm vui”, “Như có Bác trong ngày đại thắng”, “Mười chín tháng tám”, đưa người nghe trở về ký ức lịch sử. Đó không chỉ là bài hát, mà là tiếng lòng của cả một thế hệ đi qua chiến tranh.

Ông Nguyễn Văn Lâm, 72 tuổi, đứng lặng giữa đám đông. Nghe “Như có Bác trong ngày đại thắng”, ông nhớ lại ngày 30/4/1975: “Ngày ấy chúng tôi hát trong nước mắt. Hôm nay, tôi hát cùng con cháu trong niềm tự hào. Bài ca ấy sống mãi”... Âm nhạc có một sức mạnh kỳ lạ: nó giữ lại cảm xúc của lịch sử, giúp ta cảm nhận chiến thắng không chỉ bằng trí nhớ, mà bằng trái tim.

Nguyễn Hùng (sinh năm 1999), tác giả - ca sĩ thể hiện Còn gì đẹp hơn. (Nguồn: Phim Mưa đỏ)

Là một trong những lĩnh vực sôi động và đa sắc bậc nhất, âm nhạc đang cho thấy một sự chuyển mình ngoạn mục với sự chiếm lĩnh của các ca khúc về quê hương, đất nước, về lòng tự hào dân tộc. Nếu như trước đây, các dịp kỷ niệm thường gắn liền với các ca khúc cách mạng đi cùng năm tháng, thì thời gian gần đây, đời sống âm nhạc xuất hiện dòng nhạc yêu nước mang phong cách hiện đại. Hàng loạt tác phẩm mới ra đời, nhanh chóng đứng vững trên các nền tảng số và được giới trẻ đón nhận nồng nhiệt.

Trong số các tác phẩm âm nhạc “làm mưa làm gió” trên tất cả các sân khấu biểu diễn phải kể tới “Viết tiếp câu chuyện hòa bình” của nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung. Ra mắt vào cuối năm 2023, nhưng ca khúc này thực sự “gây bão” trên khắp các nền tảng số vào dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025). Lời ca giản dị nhưng ý nghĩa, chứa đựng thông điệp sâu sắc về lòng biết ơn thế hệ cha ông cùng giai điệu hào hùng đã nhanh chóng chạm vào trái tim người nghe ở mọi lứa tuổi.

Cùng trong trường cảm xúc yêu nước, tác phẩm với giai điệu hùng tráng, hiện đại, phần ca từ là niềm tự hào về một quốc gia đang trong kỷ nguyên vươn mình hướng tới tương lai mang ý nghĩa đương đại sâu sắc. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung chia sẻ anh sáng tác ca khúc “Viết tiếp câu chuyện hòa bình” khi bồi hồi đứng giữa nghĩa trang Hàng Dương (Côn Đảo), cảm nhận rõ sự hy sinh của lớp lớp cha anh để chúng ta có được cuộc sống tươi đẹp ngày hôm nay.

Cảm hứng yêu nước được các nghệ sĩ truyền tải và lan tỏa qua một loạt tác phẩm âm nhạc như “Mãi là người Việt Nam” của Trang Pháp, “Nguyện là người Việt Nam” của Võ Hạ Trâm. Hay, đạo diễn Trần Thành Trung cũng cho ra mắt MV “Kiếp sau vẫn là người Việt Nam” (sáng tác Tuấn Cry) mở màn cho chuỗi dự án nghệ thuật công cộng Vietnam love, nhóm sản xuất DTAP với MV Made in Vietnam quy tụ 100 nghệ sĩ, người nổi tiếng đến từ nhiều ngành nghề...

Không chỉ dừng lại ở ý nghĩa tinh thần, các concert quy mô hàng chục nghìn khán giả còn kích hoạt chuỗi giá trị kinh tế bổ trợ: từ du lịch, dịch vụ đến công nghiệp giải trí. Đây là minh chứng cho quan điểm phát triển công nghiệp văn hóa gắn với bản sắc dân tộc. Các chuyên gia nhận định, việc đầu tư chuyên nghiệp cho những sản phẩm văn hóa “bom tấn” như vậy sẽ giúp Việt Nam vừa đạt chuẩn quốc tế, vừa khẳng định dấu ấn riêng. Âm nhạc chính luận không khô khan, mà có thể trở thành một “thương hiệu văn hóa” của quốc gia.

Tham gia chương trình “Tổ quốc trong tim” với tư cách khán giả đặc biệt, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung, tác giả của bài hát “Viết tiếp câu chuyện hòa bình”, chia sẻ trên Facebook cá nhân: “Lần đầu tiên mình tham gia một concert 50 ngàn khán giả quá tuyệt vời như vậy. Một chương trình nghệ thuật chính luận gồm những bài hát về quê hương, đất nước, lòng tự hào dân tộc với chương đầu là những bài ca đi cùng năm tháng xuyên suốt chiều dài lịch sử… được hòa âm trẻ trung nhưng quá đỗi hào hùng.

Một phiên bản “Viết tiếp câu chuyện hòa bình” mang lại cảm xúc hoàn toàn khác biệt với sự bùng nổ mãnh liệt và dòng năng lượng cuộn trào dâng lên như sóng biển khiến mình trong giây phút đó tin rằng bài hát này sẽ có sức sống lâu bền trong lòng khán giả và mọi người dân Việt Nam”…

Bản sắc cội nguồn - sự nối tiếp tự nhiên

Nếu như “Viết tiếp câu chuyện hòa bình” là hiện tượng ở A50 thì A80 là “Còn gì đẹp hơn”. Sau đại lễ và thành công vang dội của phim “Mưa đỏ”, ca khúc “Còn gì đẹp hơn” đứng hạng nhất trên mọi nền tảng, từ Apple Music, Spotify, iTunes, YouTube Top Song Vietnam, Top 100 của Billboard Vietnam…

Bản nhạc được Nguyễn Hùng sáng tác và thể hiện, không có trong phim “Mưa đỏ” nhưng sức ảnh lan tỏa rất lớn. Không ít khán giả nhắc đến ca từ giàu sức nặng: “Đem thanh xuân gieo tự do cho đất nước, với con thế thôi, còn gì đẹp hơn”. Một bình luận khác viết: “Cái chết và sự hy sinh được đặt xuống thật nhẹ nhàng trong chữ “thế thôi”, nhưng lại nặng tựa ngàn cân trong lòng người ở lại. Thân thể có thể tan nát, tuổi xuân dở dang, nhưng người chiến sĩ trẻ coi tất cả như hư vô, chỉ để đổi lấy tự do cho dân tộc”.

Thật ấn tượng bởi nhạc sĩ sinh năm 1999 nhưng đã có những câu từ xúc cảm: “Nguyễn Hùng viết được câu “Hết kháng chiến nếu con còn chưa về, mẹ ơi vui lên mẹ có đứa con anh hùng”. Lời quá đẹp, biến nỗi đau thành sức mạnh, thành niềm tự hào cho nền độc lập, tự do nước nhà”.

“Còn gì đẹp hơn” ra đời trong thời gian Nguyễn Hùng đóng “Mưa đỏ”. Trong phim, anh vào vai Hải, thuộc Tiểu đội 1, là người lính trẻ gan lỳ, quả cảm. Dàn diễn viên như Đỗ Nhật Hoàng (vai Cường), Đình Khang (vai Tú) đã bật khóc khi lần đầu nghe bài hát. Ca khúc chạm đến khán giả nhờ ca từ dung dị, hào hùng nhưng không bi lụy, đau thương. Nguyễn Hùng là cái tên mới mẻ nhưng anh và ca khúc “Còn gì đẹp hơn” để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng khán giả không thua bất kỳ bản hit quốc dân nào và được xem là một hiện tượng của làng âm nhạc Việt trong những ngày tháng A80 thiêng liêng.

Tiết mục Tiến quân ca xúc động, tự hào trong Tổ quốc trong tim. (Nguồn: Báo ND)

Không phải ngẫu nhiên mà trong dịp Quốc khánh, nhiều nơi đã chọn vang lên ca khúc “Còn gì đẹp hơn” như một lời tri ân. Nó không chỉ là khúc ca bi tráng, mà còn là lời khẳng định: Tổ quốc luôn chan chứa trong tim mỗi người Việt và tình yêu nước thêm sâu lắng từ những giai điệu bất tử.

Tình yêu nước không chỉ nằm trong những đại nhạc hội. Nó hiện hữu trong những điều giản dị: tiếng hát Quốc ca vang lên ở sân trường mỗi sáng thứ hai; tiếng trống đội nghiêm trang trong lễ chào cờ; hay những buổi sinh hoạt cộng đồng, mọi người cùng nhau hát “Tự hào tiến bước dưới cờ”.

Tám mươi năm sau Cách mạng Tháng Tám, ngọn lửa yêu nước vẫn cháy sáng qua từng giai điệu. Từ khúc ca bi tráng của “Mưa đỏ” đến biển người hát Quốc ca ở Mỹ Đình, từ những bài ca cách mạng bất hủ đến những sáng tác trẻ trung hôm nay, tất cả đều cùng chung một mạch nguồn. Đó là tình yêu Tổ quốc - ngọn lửa soi đường cho dân tộc, nối quá khứ hào hùng với hiện tại tươi đẹp và tương lai rạng rỡ.

Nếu thế hệ trước đã gieo thanh xuân nơi chiến trường, thì thế hệ hôm nay có trách nhiệm viết tiếp bằng trí tuệ và sáng tạo. Âm nhạc sẽ còn là nhịp cầu nối, để mỗi người Việt, dù ở đâu, cũng luôn cảm thấy trong tim mình ngân vang một giai điệu: giai điệu của Tổ quốc.

Lòng yêu nước của dân tộc Việt Nam đã bắt nguồn từ hàng nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước. Từ buổi đầu lập quốc, tinh thần ấy được hun đúc qua những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, khi Nhân dân đoàn kết dưới ngọn cờ độc lập để bảo vệ từng tấc đất, giữ gìn văn hóa và bản sắc dân tộc.

Tình yêu nước Việt Nam, vì thế, không hề trừu tượng. Nó hiện hữu trong từng khúc ca, trong giọt nước mắt rơi khi nhớ về Thành cổ, trong nụ cười hân hoan và trong niềm tin của hàng triệu trái tim Việt Nam. Những giai điệu ấy sẽ còn ngân vang mãi, để mỗi thế hệ, mỗi con người đều tìm thấy trong đó một phần hồn Việt, một niềm tự hào và một tình yêu mãnh liệt dành cho Tổ quốc, dải đất hình chữ S thân yêu...

Trong một con hẻm nhỏ ở Hà Nội, người dân kể rằng mỗi dịp lễ, họ lại cùng nhau treo cờ, bật nhạc - để trẻ nhỏ chạy nhảy dưới lá cờ đỏ. Âm nhạc ở đời thường không ồn ào, nhưng bền bỉ. Nó thấm dần, nuôi dưỡng lòng tự hào trong mỗi người. Một nhà báo nước ngoài từng nhận xét: “Tinh thần dân tộc ở Việt Nam chắc chắn đã thấm từ ngàn đời, trở thành truyền thống được kế thừa qua nhiều thế hệ”. Quả đúng vậy. Khi âm nhạc cất lên, dù ở đâu, trong hoàn cảnh nào, trái tim Việt đều chung một nhịp đập. Không ai dạy, không ai bắt buộc, nhưng khi Quốc ca vang lên, cả dân tộc đều hát. Đó là mạch ngầm của tình yêu nước - âm thầm, kiên định, bất tận.

Miên Thảo