Tinh thần Hiến chương Liên hợp quốc vẫn là nền tảng cho hòa bình thế giới

Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79, ông Philemon Yang. (Nguồn: TTXVN)

Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79, ông Philemon Yang, mới đây khẳng định các mục tiêu và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc vẫn giữ vai trò cốt lõi trong việc định hình trật tự quốc tế hậu Chiến tranh Thế giới thứ hai và tiếp tục là nền tảng không thể thiếu để duy trì hòa bình và an ninh toàn cầu.

Trong cuộc phỏng vấn với hãng tin Tân Hoa xã, ông Yang nhấn mạnh rằng Hiến chương Liên hợp quốc, được đại diện của 50 quốc gia ký kết tại San Francisco (Mỹ) vào năm 1945, là kết quả của sự đồng thuận quốc tế nhằm ngăn chặn thảm họa chiến tranh tái diễn.

Hiến chương thể hiện cam kết tập thể nhằm “giải cứu các thế hệ tương lai khỏi thảm họa chiến tranh”, thông qua hợp tác quốc tế, tôn trọng chủ quyền bình đẳng giữa các quốc gia và đề cao phẩm giá con người.

Theo ông, trong suốt 80 năm qua, các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc đã hỗ trợ nền ngoại giao đa phương, thúc đẩy quá trình phi thực dân hóa, giảm nghèo và tạo ra diễn đàn để giải quyết các thách thức toàn cầu.

Trong bối cảnh thế giới tiếp tục đối mặt với những cuộc khủng hoảng nghiêm trọng, vai trò của Liên hợp quốc như một cơ chế đối thoại và gìn giữ hòa bình càng trở nên quan trọng.

Mặc dù thừa nhận rằng Liên hợp quốc vẫn còn những điểm hạn chế, ông Yang nhấn mạnh giá trị cốt lõi của tổ chức nằm ở việc ưu tiên giải pháp ngoại giao thay vì bạo lực và thúc đẩy hành động tập thể vì một thế giới công bằng, hòa bình và an toàn hơn.

Ông nêu rõ: “Chúng ta cần tiếp tục phát huy tinh thần San Francisco – nơi Hiến chương Liên hợp quốc được ký kết – để truyền cảm hứng cho những hành động hợp tác, táo bạo và có nguyên tắc, vì lợi ích của các thế hệ tương lai.”

Trong phần khác của cuộc phỏng vấn, Chủ tịch Yang cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác giữa Đại hội đồng và Hội đồng Bảo an (HĐBA) Liên hợp quốc nhằm nâng cao uy tín và năng lực ứng phó của tổ chức đa phương này trước các cuộc khủng hoảng toàn cầu.

Theo Chủ tịch Đại hội đồng, khi Hội đồng Bảo an lâm vào bế tắc, Đại hội đồng cần có khả năng can thiệp để duy trì sứ mệnh và uy tín của Liên hợp quốc, trong khuôn khổ quyền hạn được Hiến chương quy định.

Ông cho biết Điều 42 của "Hiệp ước vì tương lai", được thông qua vào tháng 9/2024, đã thể hiện cam kết chính thức của các quốc gia thành viên trong việc tăng cường vai trò và thẩm quyền của Đại hội đồng trong giải quyết các thách thức toàn cầu đang thay đổi, phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc.

Một nội dung then chốt trong hiệp ước là lời kêu gọi cải cách Hội đồng Bảo an. Ông Yang cho rằng quá trình đàm phán liên chính phủ tại Đại hội đồng có thể tạo điều kiện để Hội đồng Bảo an thực hiện tốt hơn vai trò của mình.

Ngoài ra, một bước tiến quan trọng có thể được xây dựng dựa trên những nỗ lực hiện hành như Sáng kiến Quyền phủ quyết, được Đại hội đồng thông qua năm 2022, nhằm tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm khi các thành viên thường trực sử dụng quyền phủ quyết.

Theo đó, các quyết định phủ quyết cần được giải trình công khai và đưa ra xem xét, qua đó góp phần ngăn chặn việc lạm dụng quyền này trong những tình huống khẩn cấp.

Theo Chủ tịch Yang, Đại hội đồng hiện đã thể hiện vai trò tích cực hơn trong các thời điểm Hội đồng Bảo an rơi vào bế tắc. Ông viện dẫn các phiên họp khẩn cấp đặc biệt về Ukraine, Trung Đông và các phiên thảo luận về Sudan, Syria và Mali trong những năm gần đây.

Ông nhấn mạnh rằng những diễn biến này phản ánh sự công nhận ngày càng tăng về vai trò không thể thiếu của Đại hội đồng trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.

Ông Yang kết luận việc củng cố mối quan hệ hợp tác giữa Đại hội đồng và Hội đồng Bảo an sẽ góp phần nâng cao uy tín và năng lực ứng phó hiệu quả của Liên hợp quốc./.

(TTXVN/Vietnam+)