Tình người làng Chăm ở xã Thuận Lợi

Từ lời mời gọi chân tình của 2 ông Chàm Sa, Chàm Sahot, đồng bào dân tộc Chăm sống đơn lẻ tại nhiều nơi lần lượt tụ hội về tổ 6, ấp Tân Phú (xã Thuận Lợi, tỉnh Đồng Nai) lập làng. Ông Chàm Sahot chia nhỏ khu đất khai khẩn được để người tới sau dựng chòi tranh làm nơi ở. Còn ông Chàm Sa tất tả kết nối với chính quyền để đồng bào được an cư.

Ông Chàm Sahot thăm hỏi thanh niên trong làng. Ảnh: Diễm Quỳnh

Ông Chàm Sahot thăm hỏi thanh niên trong làng. Ảnh: Diễm Quỳnh

Làng Chăm nơi tổ 6, ấp Tân Phú, xã Thuận Lợi hiện có 56 hộ, với 172 nhân khẩu. Tìm về vùng đất này sinh sống từ những năm 1986-1990, 2 ông Chàm Sa và Chàm Sahot sau đó lần lượt mời gọi 12 hộ đồng bào Chăm từ các xóm, làng Chăm trong và ngoài tỉnh về cùng lập xóm, lập làng.

Kết nối cộng đồng

Con đường bê tông nhựa bạc màu từ trung tâm xã Thuận Lợi dẫn vào làng Chăm rợp bóng cây xanh. Thánh đường Masjid Nurul Islam im ắng dưới tán cao su tiểu điền của một hộ dân. 2 ông Chàm Sa và Chàm Sahot là người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số và cũng là chức sắc của Thánh đường Masjid Nurul Islam.

Là người đến trước, tuy không khá giả, nhưng 2 ông Chàm Sa và Chàm Sahot vẫn mở rộng vòng tay cưu mang tất cả những hộ Chăm lưu lạc khát khao sống cộng đồng về tụ hội. Khu đất rẻo rộng trên 5 sào các ông khai khẩn lần lượt được phân nhỏ ra chia cho các hộ dựng tạm cái chòi tranh làm nơi trú ngụ. Khi đã ổn định nơi ở, đồng bào Chăm được 2 ông Chàm Sa, Chàm Sahot hướng dẫn cho cách thức tìm đất khai hoang trồng tỉa đậu, bắp, mì, lúa rẫy, làm thuê cho các hộ người Kinh, nông trường cao su.

Ông Chàm Saro (ngụ tổ 6, ấp Tân Phú, xã Thuận Lợi) bộc bạch: “Tôi cũng như các hộ khác trong làng đều không có tài sản gì quý giá ngoài sức lao động khi được các ông Chàm Sa, Chàm Sahot gọi về cùng nhau định cư. Sau khi được cộng đồng chung tay cắt tranh, tìm cây rừng về dựng cho vợ chồng tôi cái chòi nhỏ, không đòi hỏi vợ chồng tôi lo cho họ bữa cơm trắng để trả công”.

Còn ông Chàm Saloa (ngụ tổ 6, ấp Tân Phú, xã Thuận Lợi) tâm sự: Cuộc sống buổi ban đầu ai cũng khó khăn. Việc động viên, cưu mang nhau nhằm thuận tiện sinh hoạt tôn giáo để giữ truyền thống, bản sắc… Tất cả 11 hộ đồng bào Chăm đều phấn khởi, quyết tâm vượt khó.

Đồng bào Chăm nơi tổ 6, ấp Tân Phú, xã Thuận Lợi luôn sống đoàn kết, lớp trẻ Chăm giờ rất cầu thị, ham học hỏi cái mới, tiến bộ và yêu lao động. Nhờ vậy, làng Chăm đang chuyển mình theo từng bước chân con em đến trường, đi làm trong các khu công nghiệp.

Trưởng ấp Tân Phú, xã Thuận Lợi, tỉnh Đồng Nai LÊ MINH TÚ

Đổi thay qua những mùa cao su thay lá

Nhìn lại gần 40 mùa cao su thay lá, ông Chàm Sa cho biết: Trong làng giờ không còn hộ nghèo, tất cả đều có cuộc sống ổn định, nơi ở khang trang. Có được điều đó là nhờ sự nỗ lực của mỗi đồng bào và sự hỗ trợ, quan tâm đầu tư của xã, tỉnh về đường, điện, nhà ở, nước sạch, cây trồng, vật nuôi, nhu yếu phẩm… Nét nổi bật của làng trong 10 năm gần đây là tất cả con em đủ tuổi đến trường đều được huy động ra lớp học, được chăm lo về sức khỏe qua chính sách hỗ trợ bảo hiểm y tế. Đặc biệt, giới trẻ đều tìm được việc làm phù hợp tại các công ty, khu công nghiệp để giúp đỡ gia đình. Lao động trung niên vẫn dễ dàng tìm kiếm việc làm tại các rẫy cao su tiểu điền, nông trường hoặc làm các công việc phù hợp khác.

Chỉ tay về những ngôi nhà xây hướng ra mặt đường và Thánh đường Masjid Nurul Islam, ông Chàm Sahot tỏ bày: Những ngôi nhà xây đó đều còn nguyên vẹn cái nền, tường gạch của các chương trình 134, 135 do Nhà nước xây tặng đồng bào từ 10-15 năm về trước. Nay nó đẹp và to hơn là nhờ đồng bào làm ăn được, người trẻ đi làm công ty gửi tiền về cho cha mẹ sửa sang, xây tô lại. Xưa đồng bào chấp nhận cảnh chòi tranh, nhà cửa tạm bợ để cộng cư. Nhờ vậy, làng Chăm tại tổ 6, ấp Tân Phú mới được thêm đông đúc, đoàn kết và hạnh phúc.

Đường vào làng Chăm tổ 6, ấp Tân Phú đều được bê tông nhựa, bê tông xi măng nên xe cộ, người qua lại khá nhiều. Điều đó góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho con em đi học, thanh niên đi làm, người dân trao đổi, vận chuyển hàng hóa. Đặc biệt, những tuyến đường bê tông nhựa, bê tông xi măng tô điểm thêm nét văn minh, hiện đại. Cuộc sống của đồng bào Chăm luôn khát vọng vươn lên, đoàn kết, trẻ biết yêu quý người già và người Chăm luôn biết ơn và quý trọng cán bộ, chính quyền.

Những ngày cuối tháng 11-2025, làng Chăm chờ cao su thay lá mới để từng ngôi nhà tiếp tục được tô lên lớp vôi, lớp sơn mới. Bao mùa cao su thay lá kể từ ngày mời gọi đồng bào Chăm về lập làng, ông Chàm Sa, Chàm Sahot và người Chăm trong làng vẫn mong mỏi một điều cháy bỏng: Con em người Chăm trong làng có người học đại học, chứ không chỉ dừng lại ở mức như các ông đã cùng chính quyền làm được là phổ cập tiểu học, tạo điều kiện con em tiếp tục học tiếp lên THCS, THPT.

"Tôi còn nhớ, hồi xưa tôi thường xuyên ra UBND xã để làm hộ khẩu, khai sinh, chế độ cho bà con đến mức cán bộ xã hỏi sao không để bà con tự đi làm. Lúc đó, tôi chỉ biết cười và giải thích với cán bộ xã vì bà con bận đi làm thuê kiếm tiền, lại không rành đường sá, không giỏi tiếng Việt nên được cán bộ xã hỗ trợ giải quyết".

Ông CHÀM SA, tổ 6, ấp Tân Phú, xã Thuận Lợi, tỉnh Đồng Nai

Diễm Quỳnh

Nguồn Đồng Nai: https://baodongnai.com.vn/xa-hoi/202511/tinh-nguoi-lang-cham-o-xa-thuan-loi-ff92e2e/