Tin thế giới 7/10: Israel tưởng niệm 2 năm vụ tấn công của Hamas, ngành thép châu Âu bên bờ sụp đổ, Campuchia triệt phá lao động bất hợp pháp

Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sử dụng Đạo luật chống nổi loạn nếu tiếp tục bị tòa án ngăn cản khai triển quân đội ở các thành phố trên khắp nước Mỹ. (Nguồn: EPA)

Châu Á-Thái Bình Dương

* Kinh tế khu vực Đông Á và Thái Bình Dương tăng trưởng chậm: Ngân hàng Thế giới (WB) nâng dự báo tăng trưởng kinh tế khu vực Đông Á và Thái Bình Dương trong năm 2025 lên 4,4%, tăng 0,2 điểm phần trăm so với dự báo trước đó, nhưng vẫn giữ nguyên mức dự báo 4,5% cho năm sau.

Theo báo cáo triển vọng kinh tế với khu vực Đông Á và Thái Bình Dương công bố ngày 7/10, WB cho rằng nguyên nhân dẫn đến đà tăng trưởng chậm lại là do rào cản thương mại, bất ổn trong chính sách kinh tế toàn cầu, cùng biến động về chính trị ở một số nước.

Dù WB nâng dự báo tăng trưởng kinh tế Trung Quốc năm 2025 lên 4,8%, nhưng cảnh báo đà tăng trưởng sẽ chậm lại trong năm tới (4,2%) do niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp thấp, cũng như số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới giảm sút.

(WB)

* Nhật Bản công bố ban lãnh đạo mới: Sáng 7/10, đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền tổ chức cuộc họp toàn thể đầu tiên kể từ sau khi bà Takaichi Sanae được bầu làm Chủ tịch LDP, đồng thời công bố danh sách ban lãnh đạo mới.

Danh sách ban lãnh đạo mới của LDP có cựu Thủ tướng Taro Aso, người làm Cố vấn cao cấp dưới thời Chủ tịch Shigeru Ishiba, được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch. Trong khi đó, ông Shunichi Suzuki, Chủ tịch Hội đồng chung dưới thời Chủ tịch Ishiba được bổ nhiệm làm Tổng thư ký và chức danh Chủ tịch Hội đồng chung được trao lại cho bà Haruko Arimura, cựu Bộ trưởng phụ trách thúc đẩy vai trò phụ nữ.

Các vị trí khác gồm có, cựu Bộ trưởng Kinh tế, thương mại và công nghiệp Hiroshi Kajiyama giữ chức Chủ tịch Ủy ban đối sách quốc hội; cựu Bộ trưởng phụ trách Tái thiết kinh tế Yosshitaka Shindo giữ chức Chủ tịch Ủy ban tổ chức phong trào; cựu Thứ trưởng Ngoại giao Takako Suzuki giữ chức Chủ tịch Ủy ban quan hệ công chúng.

(Japan Times)

* Campuchia triệt phá lao động bất hợp pháp: Ngày 7/10, cảnh sát Campuchia bắt giữ khoảng 290 công dân Pakistan, Bangladesh và Nepal cư trú và làm việc bất hợp pháp tại tỉnh Preah Sihanouk ở khu vực Tây Nam nước này.

Chiến dịch triển khai theo chỉ thị của Tổng cục trưởng Tổng cục Công an quốc gia Campuchia Sar Thet, phối hợp với lực lượng hiến binh và chính quyền địa phương. Theo đó, Phnom Penh đã bắt giữ 216 người Pakistan, 68 người Bangladesh và 6 người Nepal.

(Khmer Times)

Châu Âu

* UNHCR có nguy cơ cạn kiệt tài chính: Ngày 6/10, phát biểu tại phiên họp của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (LHQ), người đứng đầu Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR) Filippo Grandi cho biết cơ quan này cần được hỗ trợ ít nhất 300 triệu USD vào cuối năm nay để tránh tình trạng thâm hụt ngân sách trong năm 2026.

Ông Grandi nêu rõ nếu không được bổ sung kinh phí, cơ quan này sẽ phải đối mặt với “sự khởi đầu rất khó khăn vào năm 2026”.

UNHCR hiện đối mặt với việc cắt giảm ngân sách từ Mỹ và một số quốc gia khác, có thể gây cạn kiệt nguồn tài chính.

Năm nay, UNHCR đã thông báo cắt giảm nhân sự từ 3.500 đến 4.000 vị trí. Con số này hiện tăng lên gần 5.000 vị trí và dự kiến cơ quan này còn tiến hành thêm nhiều đợt cắt giảm nhân sự.

(Euronews)

* Ngành thép châu Âu bên bờ sụp đổ: Ngày 7/10, Liên minh châu Âu (EU) công bố kế hoạch tăng mạnh thuế nhập khẩu thép và cắt giảm hạn ngạch.

Theo đề xuất của Ủy ban châu Âu, thuế đánh vào thép nhập khẩu sẽ tăng gấp đôi lên 50%, trong khi lượng thép được phép nhập trước khi áp thuế sẽ bị giảm gần một nửa. Ủy viên phụ trách công nghiệp EU Stephane Sejourne cho biết: “Ngành thép châu Âu đang bên bờ sụp đổ. Chúng tôi hành động để bảo vệ, giúp ngành đầu tư, khử carbon và lấy lại năng lực cạnh tranh”.

Ngành thép có vai trò trọng yếu trong tiến trình khử carbon của châu Âu, phục vụ sản xuất thiết bị năng lượng tái tạo và xe điện. Chủ tịch Hiệp hội thép châu Âu Henrik Adam cảnh báo EU cần có hành động khẩn cấp để tránh nguy cơ ngành thép cùng các chuỗi giá trị liên quan rơi vào tình trạng đình trệ.

(Bloomberg)

* UNESCO bầu tân Tổng giám đốc: Giành tới 55/58 phiếu, cựu Bộ trưởng Du lịch và Cổ vật Ai Cập Khaled El-Enany được bầu giữ chức Tổng giám đốc UNESCO, thay cho tiền nhiệm người Pháp Audrey Azoulay sau nhiệm kỳ 8 năm.

Cuộc bầu chọn diễn ra ngày 6/10 tại Paris và kết quả sẽ được trình lên Hội nghị toàn thể UNESCO quy tụ 193 quốc gia thành viên, dự kiến nhóm họp tại Samarcande (Uzbekistan) vào ngày 6/11 để chính thức phê chuẩn.

Là một nhà Ai Cập học danh tiếng, ông El-Enany tốt nghiệp Đại học Hélouan và có nhiều năm giảng dạy tại Đại học Paul-Valéry Montpellier (Pháp). Trong thời gian làm Bộ trưởng Du lịch và Cổ vật (2016-2022), ông góp phần hiện đại hóa hoạt động đón tiếp khách tại các di tích, khởi xướng chương trình “thẻ ưu đãi di sản” cho người dân Ai Cập và chỉ đạo phục hồi nhiều bảo tàng quan trọng.

(Arab News)

Trung Đông-châu Phi

* Iran phản đối hành động của châu Âu: Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei ngày 7/10 bác bỏ các cáo buộc mà Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) và EU đưa ra liên quan đến chương trình hạt nhân cũng như hoạt động quốc phòng của Tehran.

Trong tuyên bố, ông Baghaei lên án mạnh mẽ và phản đối hành động “can thiệp không phù hợp” vào các chương trình quốc phòng và hạt nhân của Iran, đồng thời cảnh báo về những hành vi "gây chia rẽ” của một số quốc gia châu Âu trong các vấn đề của khu vực Tây Á.

Đại diện Bộ Ngoại giao Iran cho rằng sự can thiệp của EU sẽ không góp phần giải quyết vấn đề, mà còn thể hiện chính sách gây chia rẽ của khối này với Tehran và toàn bộ khu vực.

(IRNA)

* Syria siết chặt an ninh vùng Đông Bắc: Bộ Quốc phòng Syria ngày 7/10 thông báo quân đội nước này đã tái triển khai lực lượng dọc theo nhiều tuyến tiếp giáp với nhóm vũ trang Lực lượng dân chủ Syria (SDF) tại khu vực Đông Bắc.

Động thái này không nhằm chuẩn bị cho chiến dịch quân sự, mà để ngăn chặn các vụ tấn công lặp lại của lực lượng người Kurd với mục đích mở rộng kiểm soát lãnh thổ.

Căng thẳng leo thang sau khi SDF tăng cường truy quét tại một số thị trấn có đa số cư dân là người Arab, với mục tiêu tiêu diệt các tay súng thánh chiến thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Tuy nhiên, chiến dịch này vấp phải phản ứng dữ dội từ các bộ tộc Arab trong khu vực, cáo buộc SDF có hành vi phân biệt đối xử.

(Arab News)

* Israel tưởng niệm 2 năm vụ tấn công của Hamas: Ngày 7/10, người dân Israel tổ chức hàng loạt nghi thức tưởng niệm trên khắp cả nước, đánh dấu tròn 2 năm vụ tấn công bất ngờ của phong trào Hồi giáo Hamas vào lãnh thổ Israel (7/10/2023). Năm nay, ngày tưởng niệm trùng với lễ Sukkot – một trong những dịp lễ tôn giáo quan trọng nhất của người Do Thái.

Lễ tưởng niệm đầu tiên diễn ra sáng sớm tại Kibbutz Kfar Aza - khu dân cư chịu thiệt hại nặng nề nhất.

Hàng trăm người dân và thân nhân các nạn nhân đã tập trung trước tòa nhà từng là kho vũ khí cộng đồng, nơi nhóm tự vệ địa phương giao chiến với các tay súng Hamas hai năm trước. Đúng 6h29 – thời điểm vụ tấn công bắt đầu, mọi người cùng đứng mặc niệm trong im lặng.

(Al Jazeera)

Châu Mỹ

* Tổng thống Mỹ Donald Trump trấn áp nổi loạn trong nước: Tổng thống Donald Trump ngày 6/10 đe dọa sử dụng Đạo luật chống nổi loạn nếu tiếp tục bị tòa án ngăn cản khai triển quân đội ở các thành phố trên khắp nước Mỹ.

Phát biểu với báo giới tại Nhà Trắng, ông Trump nhấn mạnh: “Tới giờ vẫn chưa cần thiết, nhưng chúng ta có Đạo luật chống nổi loạn là có lý do. Nếu phải sử dụng, tôi sẽ làm. Nếu người dân đang thiệt mạng, mà tòa cứ ngăn cản chúng tôi, hay thống đốc hoặc thị trưởng cứ ngăn cản chúng tôi, chắc chắn tôi sẽ làm. Tôi muốn bảo đảm người dân không thiệt mạng. Chúng tôi muốn bảo đảm thành phố của chúng ta an toàn”.

Tổng thống Trump đưa ra lời đe dọa này giữa lúc giới chức bang Illinois và Oregon tiến hành khởi kiện nhằm ngăn Washington đưa vệ binh quốc gia tới Chicago và Portland, cho rằng kế hoạch này “bất hợp pháp rõ ràng”. Ra đời năm 1807, Đạo luật chống nổi loạn cho phép Tổng thống khai triển quân đội hoặc sử dụng vệ binh quốc gia của tiểu bang để trấn áp nổi loạn chống lại nước Mỹ.

(CNN)

* Venezuela bảo vệ Đại sứ quán Mỹ: Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro ngày 6/10 cho biết nước này đã ngăn chặn một âm mưu do “nhóm khủng bố trong nước” thực hiện nhằm đặt thuốc nổ tại Đại sứ quán Mỹ ở Caracas.

Phát biểu trong chương trình truyền hình hàng tuần, ông Maduro cho hay "có khả năng một nhóm khủng bố trong nước tìm cách đặt thiết bị nổ tại Đại sứ quán Mỹ ở Caracas” để khoét sâu bất đồng với Washington. Tổng thống Maduro nhấn mạnh: “Đó vẫn là một Đại sứ quán được bảo vệ, bất chấp mọi bất đồng với chính quyền Mỹ”.

Trước đó, trưởng đoàn đàm phán với Mỹ của chính phủ Venezuela Jorge Rodriguez cho biết Caracas đã cảnh báo Washington về “một mối đe dọa nghiêm trọng” từ các phần tử cực đoan. Ông nói thêm: “Chúng tôi đã tăng cường các biện pháp an ninh tại cơ quan ngoại giao này”.

(AFP)

Xuân Sơn