Tìm hướng bảo tồn văn hóa Raglai bền vững

Ngày 31-7, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP. Hồ Chí Minh phối hợp với UBND xã Bác Ái Tây tổ chức Hội thảo khoa học nhận diện các giá trị văn hóa bản địa của các cộng đồng tộc người Raglai tại khu vực nam Khánh Hòa. Hội thảo có sự tham gia của các nhà khoa học, giảng viên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh; Trường Đại học Thái Bình Dương và các nhà nghiên cứu, lãnh đạo xã, doanh nghiệp làm du lịch tại địa phương.

Giáo sư, Tiến sĩ Ngô Thị Phương Lan phát biểu kết luận tại hội thảo.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Giáo sư, Tiến sĩ Ngô Thị Phương Lan - Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn cho biết, khu vực nam Khánh Hòa là kho tàng di sản văn hóa sống động với sự chung sống hài hòa của nhiều cộng đồng tộc người. Trong đó, người Chăm với nghệ thuật múa, kiến trúc tháp, lễ hội Katê; người Raglai với nhạc cụ truyền thống và lễ cúng rừng,… đã tạo nên những cơ tầng văn hóa đan xen, bồi tụ qua nhiều thế kỷ. Đây chính là nguồn tài nguyên mềm sẽ mang lại sự khác biệt, chiều sâu văn hóa và khả năng cạnh tranh cho các điểm đến nông thôn. Qua hội thảo sẽ cung cấp thêm luận cứ khoa học, khung lý thuyết và thực tiễn, cũng như các mô hình gợi mở để tỉnh Khánh Hòa và các địa phương có cơ sở hoạch định chính sách phát triển du lịch nông thôn dựa vào văn hóa bản địa - một mô hình phát triển vừa nhân văn, vừa kinh tế, vừa bền vững.

Lãnh đạo UBND xã Bác Ái Tây trình bày tham luận.

Tại hội thảo, các đại biểu trình bày nhiều tham luận chất lượng về nhận diện thế mạnh, khó khăn, vướng mắc trong việc phát triển, bảo tồn giá trị văn hóa Raglai gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Trong đó, các đại biểu đã nêu khá đầy đủ các thế mạnh của văn hóa Raglai; đưa văn hóa của tộc người vào khai thác du lịch; xác định những giá trị cốt lõi như tri thức dân gian, nghề thủ công, tín ngưỡng, tập tục. Bên cạnh đó, các đại biểu cũng nhận diện những hạn chế trong công tác bảo tồn văn hóa hiện nay.

Quang cảnh hội thảo.

Thông qua hội thảo, các đại biểu xác định, muốn bảo tồn văn hóa Raglai tốt nhất cần dựa vào phát triển du lịch cộng đồng trên nền tảng văn hóa bản địa. Ngoài ra, các giải pháp để gắn văn hóa với sinh kế cũng được đưa ra nhằm tạo nguồn thu cho người dân; những giải pháp để Nhà nước, nhà khoa học, doanh nghiệp và người dân cùng phát huy các giá trị văn hóa, kết hợp làm du lịch, trong đó người dân phải là trung tâm. Các doanh nghiệp đã kiến nghị với chính quyền địa phương tạo điều kiện, cơ chế, chính sách để doanh nghiệp có điều kiện tham gia sâu vào quá trình phát huy giá trị văn hóa bản địa vào du lịch.

UBND xã Bác Ái Tây tặng quà lưu niệm cho Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh.

Bà Nguyễn Thị Minh Nguyên - Chủ tịch UBND xã Bác Ái Tây chia sẻ, tại vùng đất này, trong mỗi cộng đồng tộc người, những giá trị văn hóa bản địa không chỉ hiện diện trong các nghi lễ, lễ hội, kiến trúc, ẩm thực, mà còn lan tỏa qua cách sống, cách nghĩ và niềm tự hào của người dân. Tất cả đã tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo, sống động và vô cùng quý giá. Thông qua sự hiến kế của các nhà khoa học, hy vọng văn hóa Raglai sẽ được bảo tồn hiệu quả và bền vững.

Phát biểu kết luận hội thảo, Giáo sư, Tiến sĩ Ngô Thị Phương Lan nhận định, hội thảo đã nhận được rất nhiều đóng góp chất lượng từ các nhà khoa học. Sau hội thảo, nhóm nghiên cứu sẽ bổ sung vào công trình nghiên cứu các ý kiến đóng góp và thiết kế các mô hình bảo tồn văn hóa Raglai một cách hoàn chỉnh nhằm góp phần bảo tồn văn hóa của người Raglai ở Khánh Hòa một cách hữu hiệu, gắn với phát triển du lịch cộng đồng.

Chiều cùng ngày, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh phối hợp với UBND xã Bác Ái Tây tiếp tục tổ chức tọa đàm góp ý xây dựng mô hình thí điểm du lịch nông thôn gắn với văn hóa bản địa trong phát triển du lịch nông thôn tỉnh Khánh Hòa.

TH. XUÂN - Đ. LÂM