Tiến hành cuộc khai quật Đàn tế cổ tại Thành Nhà Hồ lớn nhất từ trước tới nay

Ngày 11/ 11, trao đổi với phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật, ông Nguyễn Văn Long - Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (Thanh Hóa), cho biết, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có quyết định cho phép trung tâm phối hợp khai quật khảo cổ học toàn bộ khu vực nền 4 và nền 5 của Đàn tế Nam Giao - Tây Đô, một công trình đàn tế cổ hơn 600 năm trong quần thể di sản thế giới Thành nhà Hồ.

Ông Long cho biết, đây là đợt khai quật lớn nhất từ trước đến nay, thời gian khai quật từ ngày 25/10/2025 đến ngày 25/7/2026; với diện tích khai quật là 9.909m², gồm 94 hố.

Cổng phía Nam Di sản Thế giới Thành Nhà Hồ.

Cơ quan được cấp giấy phép khai quật khảo cổ có trách nhiệm xây dựng kế hoạch và tiến độ khai quật khảo cổ phù hợp với mục đích, yêu cầu, giải pháp khai quật, bảo tồn của dự án khai quật đã được phê duyệt.

Trong thời gian khai quật khảo cổ, các cơ quan được cấp giấy phép cần chú ý bảo vệ địa tầng của di tích; lập giải pháp bảo vệ di tích, di vật và hiện trường khai quật khảo cổ, gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xem xét, theo dõi; có trách nhiệm tuyên truyền cho Nhân dân về việc bảo vệ di sản văn hóa ở địa phương, không công bố kết luận chính thức khi chưa có sự thỏa thuận của cơ quan chủ quản và Cục Di sản văn hóa.

Được biết, để có được danh hiệu thế giới, di sản phải tuân theo các yêu cầu của Luật di sản văn hóa và các yêu cầu nghiêm ngặt trong việc nghiên cứu và bảo tồn di sản cũng như phát huy tốt các giá trị của di sản. Nếu không làm tốt công tác nghiên cứu và bảo tồn, di sản có thể bị UNESCO xem xét, tước bỏ danh hiệu di sản thế giới.

Chính vì vậy, ngay sau khi di sản được UNESCO vinh danh, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ngay lập tức bắt tay vào xây dựng và thực hiện những nhiệm vụ mang tính chất chiến lược trong công tác quản lý và bảo tồn khu di sản này. Trong đó, khai quật, khảo cổ học toàn diện, chiến lược tại các khu vực được công nhận thuộc đàn tế Nam Giao Tây Đô là một trong những nội dung cam kết phải thực hiện.

Hình ảnh mặt bằng kiến trúc khai quật, khảo cổ năm 2007.

Khai quật khảo cổ Đàn tế Nam Giao - Tây Đô (phần còn lại) thuộc Di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ là yêu cầu bắt buộc để cung cấp cơ sở khoa học cho công tác bảo tồn, phục dựng di tích này, đồng thời tiếp tục từng bước tìm lại dấu tích các kiến trúc của kinh đô xưa, qua đó tiếp tục làm rõ thêm các giá trị nổi bật toàn cầu của khu Di sản.

Theo tìm hiểu, Đàn tế Nam Giao - Tây Đô đã được khai quật trong các năm trước đây nhằm phục vụ việc xây dựng hồ sơ Di sản Thế giới năm 2010. Khi đó, cuộc khai quật đã phát hiện nhiều dấu tích quan trọng. Vì điều kiện thời gian và kinh phí, cuộc khai quật tạm thời dừng lại chưa khai quật khu vực nền 4 và nền 5 thuộc di tích đàn tế Nam Giao - Tây Đô.

Hình ảnh Hố thám sát khai quật năm 2004.

Do vậy, việc tiếp tục tiến hành khai quật Đàn tế Nam Giao - Tây Đô (phần còn lại) là bước tiếp theo trong việc xây dựng và thực hiện kế hoạch Khảo cổ học tổng thể Di sản Thành Nhà Hồ; đồng thời, phục vụ các kế hoạch bảo tồn và phát huy giá trị di tích quan trọng tiếp theo của toàn bộ khu di sản trong tổng thể Quy hoạch đã được phê duyệt.

Đinh Huê