Tiền đời Lê Mẫn Đế (1787 - 1788)

Năm 1786, vua Lê Hiển Tông mất, Thái tử Lê Duy Kỳ nối ngôi (tức vua Lê Mẫn Đế), đặt niên hiệu là Chiêu Thống. Lúc này, dòng họ Trịnh bị quân Tây Sơn lật đổ, quyền lực được trao trả lại cho nhà Lê. Tuy nhiên, vua Lê Mẫn Đế không nắm được thực quyền, phải dựa vào Nguyễn Hữu Chỉnh. Để có nguồn lực bảo vệ chính quyền, vua Lê Mẫn Đế theo đề nghị của Nguyễn Hữu Chỉnh, cho tận thu đồ đồng trong dân gian và trong các chùa, đền để đúc tiền Chiêu Thống thông bảo. Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳 được phân làm 2 loại:

- Loại thứ nhất: Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳, lưng tiền trơn

Tiền bằng đồng. Mặt tiền đúc nổi 4 chữ “Chiêu Thống thông bảo”- 昭統通寶 theo kiểu Chân thư, đọc chéo. Khổ chữ nhỏ, nét mảnh, rõ ràng. Chữ “Thống”- 統 có loại chữ to và loại chữ rất nhỏ. Lưng tiền để trơn. Không kể loại tiền có kích thước to hay nhỏ, đều có biên tiền rộng. Đường kính 23,5 - 25,5mm.

Ảnh 1.8.44. Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳, kiểu Chân thư, lưng tiền trơn, đường kính 23,5 - 25,5mm

- Loại thứ hai: Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳, Lưng tiền đúc chữ

Tiền bằng đồng. Mặt tiền đúc nổi 4 chữ “Chiêu Thống thông bảo”- 昭統通寳 theo kiểu Chân thư, đọc chéo. Khổ chữ nhỏ, nét chữ mảnh hoặc đậm, rõ ràng. Lưng tiền có các chữ “Nhất”- 一, “Chính”- 正, “Trung”- 中, “Thái”- 太, “Quang”- 光, “Sơn”- 山, “Sơn Nam”- 山南… Đường kính 25-26mm.

Ảnh 1.8.45. Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳,kiểu Chân thư, lưng tiền đúc chữ “Sơn Nam”- 山南, đường kính 25mm

Ảnh 1.8.46.Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳, kiểu Chân thư, lưng tiền đúc chữ “Nhất” - 一, đk 25mm

Ảnh 1.8.47. Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳,kiểu Chân thư, lưng tiền đúc chữ “Trung”- 中,đường kính 25mm

Ảnh 1.8.48. Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳, kiểu Chân thư, lưng tiền đúc chữ “Chính”- 正, đường kính 25mm

Ảnh 1.8.49. Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳, kiểu Chân thư, lưng tiền đúc chữ “Sơn”- 山, đường kính 25mm

Ảnh 1.8.50. Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳, kiểu Chân thư, lưng tiền đúc chữ “Quang” - 光, đường kính 26mm

Ảnh 1.8.51. Tiền Chiêu Thống thông bảo 昭統通寳, kiểu chữ Chân, lưng tiền đúc chữ “Thái”- 太, đk 26mm

Theo nhận định của các nhà nghiên cứu, những chữ này có thể là ký hiệu của nơi đúc tiền.

Cuối năm 1788, đầu năm 1789, quân Tây Sơn do Hoàng đế Quang Trung kéo quân ra Bắc đánh tan quân xâm lược nhà Thanh. Vua Lê Mẫn Đế chạy sang Trung Quốc, nhà Hậu Lê sụp đổ hoàn toàn. Tiền Chiêu Thống cũng kết thúc.

Nguồn: Tác phẩm: ''Lịch sử đồng tiền Việt Nam'' của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Biên tập: Mạnh - Thắng | Đồ họa:Văn Lâm

Lâm.TV