Tích cực thúc đẩy chuyển đổi xanh trong giao thông đô thị

Lắng nghe thông tin đa chiều để có giải pháp phù hợp

Theo Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 12/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường (Chỉ thị 20/CT-TTg), UBND TP. Hà Nội cần tập trung chỉ đạo, triển khai ngay một số giải pháp trọng tâm với lộ trình cụ thể. Cụ thể như: lập, công bố đề án về vùng phát thải thấp; tập trung phát triển mạng lưới giao thông công cộng đa phương thức, phủ rộng trên các tuyến, kết nối địa bàn trọng điểm, hệ thống trạm sạc, dịch vụ cho phương tiện sử dụng năng lượng sạch, ưu tiên sử dụng xe buýt điện, tàu điện; ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp, người dân thực hiện chuyển đổi xanh trong lĩnh vực giao thông đô thị...

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền báo cáo với Đoàn giám sát tại cuộc làm việc. Ảnh: Phạm Thắng

Quan tâm tới việc thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg trên địa bàn Thủ đô, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy - Phó trưởng đoàn Thường trực Đoàn giám sát đề nghị, đại diện UBND Thành phố và các sở, ngành trên địa bàn thành phố báo cáo về lộ trình và giải pháp thực hiện Chỉ thị này? Nêu rõ những khó khăn, vướng mắc nếu có và đề xuất, kiến nghị nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, nhất là về cơ chế, chính sách cũng như trong tổ chức thực hiện công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn.

Báo cáo tại cuộc làm việc, Phó chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, Thành phố đang nghiêm túc triển khai Chỉ thị 20/CT-TTg, lắng nghe thông tin đa chiều để có biện pháp, giải pháp phù hợp, thể hiện quyết tâm chuyển đổi xanh trong lĩnh vực giao thông đô thị và phục vụ mục tiêu bảo vệ môi trường Thủ đô, đồng thời tính đến điều kiện khó khăn của người dân. Các sở, ngành trên địa bàn thành phố đang được chỉ đạo xây dựng các dự thảo Nghị quyết về chính sách hỗ trợ quá trình chuyển đổi để trình HĐND thành phố xem xét quyết định tại Kỳ họp vào tháng 9 tới đây.

UBND TP. Hà Nội kiến nghị, cần tập trung ban hành và triển khai đồng bộ các giải pháp về chuyển đổi xanh trong lĩnh vực giao thông đô thị. Cụ thể như: hoàn thiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật đối với các trụ sạc xe điện; cân nhắc quy định về cấp biển số riêng nhằm nhận diện phương tiện xanh để khuyến khích lưu thông nội đô với chi phí thấp hoặc bằng 0…

Đại diện UBND TP. Hà Nội đề nghị Trung ương quan tâm chỉ đạo để các địa phương có lộ trình thực hiện đồng bộ, không chỉ Hà Nội mà cả các tỉnh thành khác. Đơn cử, chuyển đổi phương tiện taxi thân thiện với môi trường, cần có lộ trình và ưu tiên để thủ đô và các thành phố lớn triển khai trước.

Ban hành giải pháp hỗ trợ chuyển đổi xanh trong giao thông đô thị

Báo cáo, làm rõ thêm nội dung này, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hà Nội Nguyễn Chí Long cho biết, liên quan đến Chỉ thị 20/CT-TTg, thành phố được giao 22 nhiệm vụ, trong đó có 13 nhiệm vụ chung, 9 nhiệm vụ riêng. Thời gian qua, HĐND Thành phố đã chủ động xây dựng và ban hành Nghị quyết 47/2024/NQ-HĐND quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn TP. Hà Nội; xây dựng, điều chỉnh các chính sách về hỗ trợ đơn vị vận tải hành khách công cộng chuyển đổi sang phương tiện xanh cho phù hợp.

Đại diện Sở Xây dựng TP. Hà Nội cũng cho biết, thực hiện Quyết định số 876/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí metan của ngành giao thông vận tải, Hà Nội đã có đề án “chuyển đổi phương tiện giao thông cơ giới sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch, năng lượng xanh” đối với vận tải khách công cộng.

Phát triển hạ tầng xanh trong quy hoạch đô thị Ảnh: Nguyễn Cao

Theo đó, phấn đấu đến năm 2030 đạt 100% số xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh (trước đây mục tiêu của Kế hoạch 876 là năm 2050). Xây dựng định mức kinh tế - kỹ thuật và đơn giá vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt điện; báo cáo, đề xuất UBND Thành phố ban hành trong năm 2025. Nghiên cứu tổ chức các tuyến mini buýt, sử dụng phương tiện năng lượng điện trong khu vực vành đai 1 để phục vụ người dân và khách du lịch.

Đối với phương tiện taxi, đại diện Sở Xây dựng TP. Hà Nội cho biết, hiện thành phố có 65 đơn vị với 18.612 xe. Tính đến tháng 6/2025, đã có 8.831 xe taxi điện, chiếm 47,4% tổng số taxi đang hoạt động. Có 23 đơn vị đăng ký kế hoạch chuyển đổi 100% taxi điện trước năm 2030.

Vấn đề được người dân và dư luận quan tâm liên quan đến Chỉ thị 20 là chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông xanh. Nhấn mạnh điều này, đại diện Sở Xây dựng TP. Hà Nội cho biết, Sở đang xây dựng các dự thảo Nghị quyết về chính sách hỗ trợ gồm: hỗ trợ trực tiếp bằng tiền, phí, lệ phí cho người dân, hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất/lắp ráp xe xanh và hỗ trợ đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông xanh để trình HĐND Thành phố xem xét tại kỳ họp tháng 9 tới.

Cùng với đó, Thành phố đã thành lập tổ công tác liên ngành để rà soát toàn bộ quỹ đất, phân loại nhóm đất và xây dựng trình tự, nguyên tắc, thủ tục để lựa chọn đầu tư hạ tầng giao thông xanh. Đại diện Sở Xây dựng TP. Hà Nội nhấn mạnh, việc triển khai chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông xanh là vấn đề mới, nhạy cảm, phức tạp và tác động đến nhiều yếu tố. Vì thế, từ nay đến quý I/2026, Thành phố sẽ được thực hiện theo trình tự các bước theo giai đoạn, bao gồm việc rà soát quỹ đất, xây dựng cơ chế chính sách, tuyên truyền cho người dân....

Thanh Chi