Thượng tướng Lê Huy Vịnh nói về trận thắng đầu tiên ở Tây Nguyên

Ngày 18/11, tại phường Pleiku, Bộ Quốc phòng phối hợp với Tỉnh ủy Gia Lai tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Chiến thắng Plei Me - Tầm vóc, ý nghĩa và bài học lịch sử” nhân kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Plei Me (26/11/1965-26/11/2025).

Chủ trì hội thảo có Thượng tướng, TS. Lê Huy Vịnh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng ban Chỉ đạo Hội thảo; Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Thái Đại Ngọc - Trưởng ban Chỉ đạo Hội thảo; Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn - Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam; Thượng tướng Trương Thiên Tô - Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam; Trung tướng Đào Tuấn Anh - Tư lệnh Quân đoàn 34; Thiếu tướng Lương Đình Chung - Chính ủy Quân khu 5; Trung tướng Vũ Cương Quyết - Viện trưởng Viện Chiến lược và Lịch sử quốc phòng Việt Nam.

Đặc biệt, dự hội thảo có Đại tướng Phạm Văn Trà - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

Thượng tướng, TS. Lê Huy Vịnh phát biểu khai mạc hội thảo.

Phát biểu khai mạc, Thượng tướng, TS.Lê Huy Vịnh nhấn mạnh: Mùa khô năm 1965, trên chiến trường Tây Nguyên đã diễn ra chiến dịch tiến công đầu tiên của chủ lực Quân đội nhân dân Việt Nam với quân viễn chinh Mỹ. Chiến dịch nhằm tìm ra cách đánh để thực hiện thành công mục tiêu đánh bại đế quốc Mỹ xâm lược, giành lại độc lập, thống nhất non sông. Với tinh thần tích cực, chủ động, quyết tâm giành thắng lợi, lực lượng vũ trang cách mạng cùng nhân dân trên địa bàn đã làm nên Chiến thắng Plei Me lịch sử, viết nên trang sử hào hùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Thượng tướng Lê Huy Vịnh nhắc lại, trên chiến trường Tây Nguyên, với việc chính quyền ngụy Sài Gòn thành lập Biệt khu 24 (gồm 2 tỉnh Kon Tum, Gia Lai) và chuyển giao nhiệm vụ tác chiến chủ yếu ở Tây Nguyên cho quân Mỹ, tháng 9/1965, Bộ Chỉ huy quân Mỹ quyết định điều Sư đoàn 1 kỵ binh bay và 1 lữ đoàn dù (Sư đoàn 101) lên chiếm đóng An Khê, thực hiện nhiệm vụ ngăn chặn hoạt động của chủ lực quân giải phóng, chia cắt Tây Nguyên với vùng đồng bằng ven biển miền Trung, cắt đứt sự chi viện của hậu phương lớn miền Bắc cho cách mạng miền Nam qua hệ thống đường Hồ Chí Minh và từ Lào sang.

Để đối phó với âm mưu của địch, Bộ Tư lệnh Mặt trận Tây Nguyên thay đổi chủ trương giải phóng Bắc Tây Nguyên để tập trung lực lượng mở Chiến dịch Plei Me, tiêu diệt một bộ phận quan trọng quân chủ lực ngụy Sài Gòn. Từ đây kéo quân Mỹ tham chiến để tìm hiểu khả năng tác chiến của chúng, xây dựng cách đánh Mỹ cho bộ đội ta. Lực lượng tham gia chiến dịch gồm 3 trung đoàn bộ binh (320, 33 và 66) cùng 1 tiểu đoàn đặc công, 1 tiểu đoàn pháo binh, 1 tiểu đoàn súng máy phòng không 12,7mm và lực lượng vũ trang địa phương.

Sau hơn 1 tháng chiến đấu (19/10 - 26/11/1965), Chiến dịch Plei Me đã giành được thắng lợi vang dội, loại khỏi vòng chiến đấu gần 3.000 quân địch, trong đó có 1.700 quân Mỹ, tiêu diệt 1 tiểu đoàn bộ binh cơ giới hỗn hợp quân đội ngụy Sài Gòn, diệt và đánh thiệt hại 2 tiểu đoàn quân Mỹ, phá hủy 89 xe quân sự, bắn rơi 59 máy bay. Lập nên thắng lợi đầu tiên trong cuộc đối đầu với quân Mỹ trên địa bàn chiến lược Tây Nguyên.

Thượng tướng Lê Huy Vịnh nhấn mạnh, Chiến thắng Plei Me có ý nghĩa vô cùng quan trọng, mở ra khả năng đánh bại quân xâm lược viễn chinh Mỹ, khẳng định hiệu quả của phương châm "nắm thắt lưng địch mà đánh" của quân và dân miền Nam; củng cố quyết tâm đánh Mỹ, thắng Mỹ của nhân dân ta. Đây là chỉ dấu thất bại chiến lược "Chiến tranh cục bộ" của Mỹ, đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc về ý chí quyết tâm, về trình độ chỉ huy, khả năng tác chiến của các lực lượng vũ trang; đóng góp lớn lao của lực lượng vũ trang địa phương cùng đồng bào dân tộc các tỉnh Gia Lai, Quảng Ngãi, Đắk Lắk.

Đoàn Chủ tịch chủ trì hội thảo.

Phát biểu tại hội thảo, Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Thái Đại Ngọc đã khái quát những thành tựu nổi bật mà tỉnh Gia Lai đạt được trong những năm qua và khẳng định đó là kết tinh của trí tuệ, tâm huyết, công sức của các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân các dân tộc trong tỉnh.

Ông Thái Đại Ngọc nhấn mạnh, trong những thành quả ấy có sự đóng góp rất quan trọng của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh đã tham gia và làm nên Chiến thắng Plei Me trên chiến trường Tây Nguyên giữa Thu-Đông năm 1965.

Theo Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai, Chiến thắng Plei Me mãi là một dấu son trong lịch sử đấu tranh cách mạng của dân tộc, của Đảng và cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của Đảng bộ, quân và dân các dân tộc tỉnh Gia Lai. Tinh thần Chiến thắng Plei Me luôn in đậm trong mỗi con người Gia Lai, trở thành niềm tự hào, nguồn cảm hứng, động lực mạnh mẽ của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc tỉnh Gia Lai trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Thái Đại Ngọc phát biểu tại hội thảo.

Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai cũng mong muốn, thông qua hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học, các nhân chứng lịch sử sẽ có những nhận định, đánh giá toàn diện, sâu sắc, chính xác hơn về vai trò, vị trí, ý nghĩa, tầm vóc to lớn cũng như đúc kết được những bài học kinh nghiệm quý báu của Chiến thắng Plei Me đối với tiến trình cách mạng nước nhà nói chung, tỉnh Gia Lai nói riêng.

Các tham luận cũng đi sâu làm rõ quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức và thực hành chiến dịch; sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa bộ đội chủ lực với LLVT địa phương và nhân dân trên địa bàn tác chiến; tinh thần chiến đấu anh dũng, mưu trí của các lực lượng tham gia chiến dịch; khẳng định tầm vóc, ý nghĩa lịch sử và thời đại của chiến thắng; đúc rút những bài học kinh nghiệm vận dụng vào thực tiễn xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân và phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Gia Lai hiện nay.

Tiền Lê