Thượng đỉnh EU: Gióng hồi chuông thay đổi tư duy, thúc đẩy tự chủ và tăng cường năng lực quốc phòng

Các nhà lãnh đạo tại Thượng đỉnh EU họp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 26/6. (Nguồn: EC)

Tuyên bố chung được đưa ra tại Hội nghị thượng đỉnh EU tại Brussels (Bỉ) khẳng định, châu Âu cần “trở nên có chủ quyền hơn, có trách nhiệm hơn đối với khả năng phòng thủ của chính mình” và “được trang bị tốt hơn để hành động một cách tự chủ và phối hợp trước các mối đe dọa tức thời và trong tương lai, với cách tiếp cận toàn diện 360 độ”.

Hội đồng châu Âu tái khẳng định cam kết củng cố năng lực phòng thủ trong vòng 5 năm tới, xem đây là bước đi chiến lược trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang thay đổi sâu sắc.

Các nhà lãnh đạo nhấn mạnh, một EU mạnh mẽ hơn trong lĩnh vực an ninh - quốc phòng không chỉ hỗ trợ trực tiếp cho các quốc gia thành viên, mà còn đóng góp tích cực vào an ninh toàn cầu và quan hệ xuyên Đại Tây Dương.

Dù Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tiếp tục giữ vai trò nền tảng trong phòng thủ tập thể, EU khẳng định vai trò ngày càng quan trọng của mình trong lĩnh vực này.

Một trong những bước đi đáng chú ý là việc thông qua Hành động An ninh cho châu Âu (SAFE), khuôn khổ tài chính quy mô lớn nhằm thúc đẩy công nghiệp quốc phòng EU, với khoản vay lên tới 150 tỷ Euro để hỗ trợ các hoạt động mua sắm chung và phát triển năng lực quân sự. Cùng với đó, Hội đồng châu Âu kêu gọi tăng chi tiêu quốc phòng, thúc đẩy hội nhập thị trường quốc phòng và đẩy mạnh đầu tư vào nghiên cứu - đổi mới.

Hội đồng châu Âu yêu cầu các quốc gia thành viên phối hợp chặt chẽ thông qua Cơ quan quốc phòng châu Âu nhằm đẩy nhanh tiến độ trong các lĩnh vực năng lực ưu tiên, tiêu chuẩn hóa và mua sắm chung. Đổi mới công nghệ và tăng cường các yếu tố hỗ trợ chiến lược cũng được xác định là trụ cột cần được ưu tiên.

Về mặt địa lý-chiến lược, Hội đồng châu Âu đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ biên giới, nhất là tại sườn phía Đông của EU. Các nhà lãnh đạo kêu gọi đẩy nhanh tiến độ xây dựng các đề xuất nhằm tăng cường khả năng cơ động quân sự và bảo đảm an ninh tại mọi tuyến biên giới.

Về hợp tác quốc tế, Hội đồng châu Âu hoan nghênh các thỏa thuận an ninh - quốc phòng gần đây với Vương quốc Anh và Canada, đồng thời khẳng định tầm quan trọng của việc mở rộng hợp tác với các đối tác cùng chí hướng, những nước chia sẻ mục tiêu chính sách đối ngoại và an ninh của EU.

Hội nghị thượng đỉnh EU đã phát đi một tín hiệu chiến lược rõ ràng rằng, châu Âu đang chuyển từ tư duy phòng thủ phụ thuộc sang mô hình chủ động, phối hợp và tự chủ hơn trong bảo vệ an ninh. Những cam kết và sáng kiến mới là bước đi cụ thể nhằm xây dựng một EU vững vàng hơn, sẵn sàng đối phó với mọi thách thức an ninh trong tương lai gần.

Bảo Minh