Thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh mù

Thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường Ozempic của Novo Nordisk

Mùa hè năm ngoái, các bác sĩ tại Bệnh viện Mắt và Tai Massachusetts (Mass Eye and Ear) nhận thấy một sự gia tăng bất thường các bệnh nhân mắc chứng tắc nghẽn động mạch trước không viêm của dây thần kinh thị giác (NAION). Đây là một dạng đột quỵ ở mắt gây mất thị lực đột ngột, không đau, ở một bên mắt.

Trên thực tế, tình trạng này là tương đối hiếm - chỉ khoảng 10 trên 100.000 người trong dân số nói chung có thể gặp phải - nhưng các bác sĩ đã ghi nhận liên tiếp ba trường hợp trong một tuần và các bệnh nhân đó đều có điểm chung là đang dùng thuốc semaglutide.

Nhìn lại hồ sơ y tế 6 năm qua cho thấy, những người mắc bệnh tiểu đường có khả năng được chẩn đoán NAION cao hơn 4 lần nếu họ dùng semaglutide và những người thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bảy lần nếu họ cũng đang dùng thuốc.

Tuy nhiên, theo một báo cáo được công bố hôm 3/7 trên tạp chí y khoa JAMA Ophthalmology, vẫn chưa có đủ bằng chứng để khẳng định rằng thuốc semaglutide gây ra NAION. Và số lượng nhỏ bệnh nhân - trung bình khoảng 100 trường hợp được xác định mỗi năm - từ một trung tâm y tế chuyên khoa khó có thể áp dụng cho dân số rộng hơn.

Novo Nordisk, nhà sản xuất thuốc semaglutide duy nhất ở Mỹ, nhấn mạnh rằng các dữ liệu hiện tại là không đủ để thiết lập mối liên hệ giữa việc sử dụng thuốc semaglutide và bệnh NAION.

Với hiệu quả đáng kể, semaglutide đang ngày càng được sử dụng rộng rãi ở Mỹ, từ đó có thể làm tăng số người có nguy cơ gặp tác dụng phụ tiềm ẩn.

“Những loại thuốc này mang lại những lợi ích rất đáng kể về nhiều mặt, nhưng các cuộc thảo luận trong tương lai giữa bệnh nhân và bác sĩ nên đề cập đến NAION như một nguy cơ tiềm ẩn. Những phát hiện của chúng tôi là có ý nghĩa nhưng chỉ mang tính thăm dò, vì cần có những nghiên cứu trong tương lai để xem xét khả năng này trên một nhóm dân số lớn hơn và đa dạng hơn”, Tiến sĩ Joseph Rizzo, giám đốc của thần kinh nhãn khoa tại Bệnh viện Mắt và Tai Massachusetts kiêm giáo sư tại Trường Y Harvard, cho biết trong một thông cáo báo chí.

Các chuyên gia cùng đồng tình rằng nguy cơ tiềm ẩn của NAION sẽ không ngăn cản việc sử dụng thuốc semaglutide để điều trị bệnh tiểu đường hoặc béo phì, bởi lẽ, ngay cả khi nguy cơ có gia tăng nhưng tình trạng này vẫn là tương đối hiếm gặp.

Hiện tại, cách thức mà semaglutides tác động lên mắt vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Và nguyên nhân chính xác của NAION cũng chưa được biết. Tình trạng này gây tổn thương dây thần kinh thị giác nhưng thường không có dấu hiệu cảnh báo trước khi mất thị lực.

Tiến sĩ Disha Narang, bác sĩ nội tiết và giám đốc y học béo phì tại Endeavour Health ở Chicago cho biết, những thay đổi về lượng đường trong máu có thể ảnh hưởng đến hình dạng thủy tinh thể của mắt và có thể ảnh hưởng đến thị lực. Và việc sử dụng semaglutides, vốn giúp cơ thể tạo ra nhiều insulin hơn để giảm lượng đường trong máu, trước đây từng liên quan đến những thay đổi thị lực tạm thời – ví dụ như bệnh võng mạc mới hoặc tổn thương mạch máu ở phía sau mắt.

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đang theo dõi chặt chẽ tình hình. “Sự an toàn của bệnh nhân là điều tối quan trọng tại FDA và chúng tôi liên tục xem xét các nguồn dữ liệu hiện có cũng như diễn biến mới về rủi ro tiềm ẩn của thuốc. Đồng thời, FDA luôn sẵn sàng cập nhật nhãn mác khi cần thiết để truyền tải thông tin tới nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và bệnh nhân càng sớm càng tốt”, Chanapa Tantibanchachai, đại diện truyền thông của FDA nói với CNN qua email.

Các chuyên gia khuyến cáo những bệnh nhân đang dùng semaglutide hoặc đang cân nhắc điều trị bằng semaglutide nên thảo luận kỹ lưỡng về những rủi ro và lợi ích với bác sĩ, đặc biệt là những người có các vấn đề về thần kinh thị giác, như bệnh tăng nhãn áp hoặc mất thị lực, từ trước.

Hạnh Chi - Hạnh Chi