Thuế thu nhập cá nhân cao nhất 35%, áp thuế giao dịch vàng miếng

Quốc hội thông qua luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi, giảm còn 5 bậc, mở rộng giảm trừ gia cảnh. Ảnh minh họa: TL

Sáng 10-12, Quốc hội đã thông qua Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi với hơn 92% đại biểu tán thành, có hiệu lực từ 1-7-2026.

Biểu thuế lũy tiến từng phần được rút từ 7 bậc xuống còn 5 bậc, nới rộng khoảng cách giữa các bậc. Thuế suất thấp nhất vẫn là 5% cho thu nhập đến 10 triệu đồng một tháng; mức cao nhất giữ ở 35% nhưng chỉ áp với thu nhập trên 100 triệu đồng, thay vì 80 triệu đồng hiện nay.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, cách thiết kế mới giúp người nộp thuế giảm nghĩa vụ hơn so với hiện hành và tránh tình trạng “nhảy bậc” đột ngột.

Chính phủ cũng đánh giá mức thuế trần 35% nằm trong nhóm trung bình của thế giới: Thái Lan, Indonesia và Philippines đều áp dụng mức tối đa 35%, còn Trung Quốc là 45%. Nếu giảm xuống 30% như một số đề xuất trước đây, dễ bị nhìn nhận là thiên về lợi ích nhóm thu nhập cao.

Về giảm trừ gia cảnh, Quốc hội giao Chính phủ linh hoạt điều chỉnh tùy biến động giá cả và thu nhập. Theo đó, mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế sẽ tăng lên 15,5 triệu đồng một tháng; cho mỗi người phụ thuộc lên 6,2 triệu đồng. Các mức này áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026.

Với ngưỡng giảm trừ mới, người có thu nhập 17 triệu đồng một tháng (không có người phụ thuộc) sau khi trừ bảo hiểm và giảm trừ bản thân sẽ không phải nộp thuế. Mức đóng bảo hiểm (10,5%) tương đương 1,785 triệu đồng, cộng với giảm trừ bản thân thành tổng giảm trừ 17,285 triệu đồng, cao hơn thu nhập chịu thuế.

Tương tự, người có 1 người phụ thuộc và thu nhập 24 triệu đồng một tháng, hoặc người có 2 người phụ thuộc với thu nhập 31 triệu đồng một tháng, đều chưa phát sinh nghĩa vụ thuế khi áp dụng biểu thuế mới từ năm 2026.

Luật vừa được thông qua cũng làm rõ cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng bất động sản. Thuế phải nộp được xác định bằng giá chuyển nhượng nhân với thuế suất 2%.

Thời điểm tính thuế là lúc hợp đồng chuyển nhượng có hiệu lực theo quy định hoặc khi hoàn tất thủ tục đăng ký quyền sử dụng, quyền sở hữu bất động sản.

Về đề xuất áp thuế với giao dịch vàng, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, cơ quan soạn thảo đã nghiên cứu đầy đủ và tiếp thu các ý kiến liên quan.

Luật mới quy định đánh thuế đối với vàng miếng với thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần. Chính phủ được giao thiết lập ngưỡng chịu thuế, thời điểm bắt đầu thu và điều chỉnh thuế suất theo lộ trình quản lý thị trường vàng.

Bộ trưởng Thắng cho rằng việc trao quyền cho Chính phủ nhằm tránh tác động đến những cá nhân mua bán vàng để tích trữ chứ không kinh doanh.

Đây là quy định lần đầu được đưa vào luật, phạm vi ảnh hưởng rộng nên cách thiết kế này được xem là bước đi phù hợp với chủ trương siết chặt quản lý thị trường vàng, hạn chế đầu cơ và hướng dòng tiền quay lại nền kinh tế.

Gia Nghi