Thuế mới của Mexico có thể gây áp lực nhưng không phá vỡ lợi thế của ô tô Trung Quốc

Mức tăng thuế được đề xuất cao hơn gấp đôi mức hiện tại là 20%, đã được đưa vào dự thảo luật về việc tăng thuế đối với khoảng 1.400 sản phẩm từ các quốc gia mà Mexico chưa có thỏa thuận thương mại. Bộ trưởng Kinh tế Marcelo Ebrard cho biết, dự luật đã được đệ trình lên Quốc hội của nước này hôm thứ Tư (10/9).

Theo dự luật, phụ tùng ô tô nhập khẩu cũng sẽ phải chịu mức thuế từ 10% đến 50%.

Theo thống kê từ sàn giao dịch ô tô trực tuyến Yiche.com của Trung Quốc, Mexico là điểm đến xuất khẩu ô tô số một của Trung Quốc trong bảy tháng đầu năm 2025, với khối lượng hàng hóa xuất khẩu tăng 25,5% so với cùng kỳ năm trước, đạt 272.100 xe.

Cui Dongshu, Tổng thư ký Hiệp hội Xe khách Trung Quốc (CPCA) cho biết, thuế quan sẽ có tác động nhất định đến ngành ô tô Trung Quốc,

“Mexico cũng là một cơ sở sản xuất lớn, với lượng nhập khẩu ô tô và phụ tùng ô tô đặc biệt đáng kể… Do đó, việc tăng thuế quan chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của hàng xuất khẩu châu Á”, ông cho biết.

Tuy nhiên, đối với các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có hoạt động toàn cầu, họ vẫn còn khoảng trống để xoay sở, vì xe của các hãng này không nhất thiết phải được sản xuất tại châu Á mà có thể lắp ráp ở các khu vực khác trên thế giới trước khi xuất khẩu sang Mexico.

Hôm thứ Năm (11/9), người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiến phát biểu tại một cuộc họp báo rằng, chính phủ phản đối bất kỳ bên ngoài nào “hạn chế Trung Quốc dưới nhiều lý do khác nhau và làm tổn hại đến các quyền và lợi ích hợp pháp của Trung Quốc”, đồng thời sẽ “kiên quyết bảo vệ” những quyền và lợi ích đó.

“Trung Quốc coi trọng việc thúc đẩy quan hệ với Mexico và hy vọng Mexico sẽ hợp tác với Trung Quốc để cùng thúc đẩy phục hồi kinh tế toàn cầu và thương mại quốc tế”, ông nói thêm.

Victor Gonzalez, cố vấn cấp cao về các vấn đề pháp lý Trung Quốc - Mỹ Latinh tại công ty luật PC Woo & Zhonglun Wende có trụ sở tại Thâm Quyến cho biết, động thái mới nhất từ Mexico phản ánh mong muốn của Tổng thống Claudia Sheinbaum trong việc hòa giải với Mỹ trước khi Hiệp định Mỹ-Mexico-Canada (USMCA) về thương mại ba chiều được xem xét vào năm tới.

“Khi đợt đánh giá chung USMCA 2026 đang đến gần, mối quan tâm chính của Mexico là đảm bảo duy trì và củng cố mối quan hệ song phương suôn sẻ với đối tác thương mại quan trọng nhất của mình”, ông cho biết.

Tuy nhiên, bất chấp áp lực của Mỹ, Mexico đã quyết định áp thuế đối với các sản phẩm dựa trên việc xem xét các ngành công nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề nhất của nước này, mà không nhằm vào bất kỳ quốc gia cụ thể nào và bằng cách tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Trong đó, mức thuế 50% được đề xuất đối với ô tô là mức cao nhất mà Mexico có thể áp dụng trong khuôn khổ tuân thủ các quy định của WTO.

Cui Fan, giáo sư chuyên ngành thương mại quốc tế tại Đại học Kinh doanh và Kinh tế Quốc tế cho biết, mức trần thuế quan của Mexico trong WTO vốn rất cao, với mức trung bình cộng số học là 36,2%, trong khi mức thuế suất thực tế áp dụng năm 2024 chỉ là 7,4%, điều này cho thấy vẫn còn dư địa đáng kể để nước này tăng thuế.

“Việc tăng thuế quan như vậy có thể gây ra những tác động tiêu cực đáng kể đến các sản phẩm và đầu tư của Trung Quốc”, ông cho biết.

James Chin, giáo sư nghiên cứu châu Á tại Đại học Tasmania ở Úc cho biết, mặc dù việc Mexico tăng thuế quan có thể là mối lo ngại lớn đối với Trung Quốc, nhưng nó cũng có thể nằm trong dự đoán của họ.

Theo ông Victor Gonzalez, mặc dù tất cả các thương hiệu ô tô quốc tế lớn đều có dây chuyền lắp ráp tại Mexico, nhưng các thương hiệu Trung Quốc là những thương hiệu duy nhất chưa xây dựng nhà máy lắp ráp mà chỉ xuất khẩu trực tiếp. Do đó, khó có thể kết luận liệu việc tăng thuế quan có thúc đẩy nhiều nhà sản xuất ô tô Trung Quốc xây dựng nhà máy ở Mexico hay không.

Giá ô tô Trung Quốc rất cạnh tranh, đến nỗi ngay cả sau khi tính đến việc tăng thuế quan, một số thương hiệu và mẫu xe, đặc biệt là những mẫu xe giá cả phải chăng nhất vẫn có lãi.

Theo các nguồn tin trong ngành, BYD gần đây đã gác lại kế hoạch xây dựng một nhà máy sản xuất tại Mexico sau khi chịu áp lực từ cả chính phủ Trung Quốc và Mexico trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng.

Victor Cadena, Phó chủ tịch điều hành Phòng Thương mại Mexico tại Trung Quốc cho biết, mặc dù sắc lệnh tăng thuế quan vẫn chưa được chính phủ Mexico chính thức ban hành, nhưng chắc chắn một số mức thuế quan sẽ được áp dụng như một phần của việc sửa đổi Hiệp định USMCA.

Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài