Thực học - thực nghiệp định hướng nghề cho lao động trẻ

Hoạt động tư vấn hướng nghiệp dành cho học sinh, sinh viên tại Lâm Đồng.

Xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao

Thực tế cho thấy, tư duy chọn nghề của thanh niên Lâm Đồng đang dần chuyển biến theo hướng thực tế, linh hoạt và gắn với năng lực cá nhân. Nhiều bạn trẻ không còn bó buộc vào con đường đại học truyền thống, mà chủ động chuyển hướng sang học nghề, song bằng, học chứng chỉ chuyên sâu hoặc khởi nghiệp.

Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT lựa chọn học nghề thay vì tiếp tục đại học hiện đạt khoảng 45-50%, tập trung vào các ngành phù hợp với điều kiện địa phương như: du lịch, nông nghiệp công nghệ cao, chế biến thực phẩm, công nghệ thông tin. Tại các xã vùng sâu như: Đam Rông, Di Linh... tỷ lệ này dao động khoảng 20%, cho thấy sự lan tỏa rõ nét của mô hình “Thực học - thực nghiệp” trong cộng đồng học sinh nông thôn.

Từ góc độ đào tạo nghề, trong giai đoạn 2022-2025, toàn tỉnh đã có trên 21.000 học viên tốt nghiệp từ các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, chiếm gần 18% tổng số lao động được đào tạo, góp phần cung ứng nguồn nhân lực kỹ thuật có tay nghề, đáp ứng trực tiếp nhu cầu của doanh nghiệp.

Tuy vậy, vẫn tồn tại tình trạng không ít sinh viên lựa chọn ngành nghề mang tính xu hướng nhất thời bất chấp năng lực cá nhân và khả năng tìm kiếm việc làm sau tốt nghiệp. Do vậy, nhiều sinh viên buộc phải rẽ hướng, chuyển ngành hoặc học thêm chứng chỉ để phù hợp với thị trường. Sinh viên Trần Văn Hải, vừa tốt nghiệp đại học, cho biết: “Sau khi nhận ra chuyên ngành cũ không phù hợp với sở thích và nhu cầu thị trường lao động, em buộc phải chuyển sang logistics và học thêm chứng chỉ Big Data”.

Linh hoạt thích nghi thị trường lao động

Trong nỗ lực phát triển nguồn nhân lực chất lượng, các hoạt động liên kết giữa nhà trường, doanh nghiệp và cơ quan quản lý lao động đã và đang phát huy hiệu quả rõ rệt tại Lâm Đồng. Các chương trình như: ngày hội tư vấn việc làm, tư vấn hướng nghiệp tại trường học, hay tọa đàm trực tuyến giúp học sinh, sinh viên có cơ hội tiếp xúc sớm với thực tế thị trường lao động, từ đó đưa ra quyết định đúng đắn về định hướng nghề nghiệp.

Ông Hoàng Trọng Vinh - Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Lâm Đồng cho biết: “Cơ hội việc làm rất cao cho tất cả các ngành, đặc biệt là du lịch - dịch vụ, tài chính, kinh doanh và công nghệ thông tin, với nhu cầu tuyển dụng lên đến hơn 2.000 vị trí mỗi năm”.

Từ phía doanh nghiệp, nhiều đơn vị địa phương cũng đang tích cực tham gia vào quá trình hướng nghiệp cho thanh niên. Đại diện Hiệp hội Du lịch Lâm Đồng chia sẻ: “Chúng tôi cần lao động trẻ có kỹ năng thực tiễn, đặc biệt trong du lịch bền vững và ứng dụng công nghệ. Giới trẻ Lâm Đồng nên ưu tiên học nghề liên quan đến lợi thế địa phương để nắm bắt cơ hội việc làm ngay sau tốt nghiệp”.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, đại diện Công ty TNHH Hoàng Nguyên Garden, đơn vị tuyển dụng tại Ngày hội việc làm năm 2025 cho biết: “Chúng tôi luôn có nhu cầu tuyển dụng ở các ngành nông nghiệp - thế mạnh của địa phương. Ngoài ra, cũng cần sinh viên có kỹ năng mềm như: giao tiếp, truyền thông đa phương tiện, nhằm thích ứng với môi trường số hóa và các nền tảng thương mại điện tử. Để bắt nhịp thị trường, sinh viên cần chủ động chuyển hướng hoặc học bổ sung kỹ năng mới khi cần thiết”.

Những chuyển biến tích cực trong tư duy nghề nghiệp của thanh niên, cùng với sự đồng hành của nhà trường, doanh nghiệp... đang từng bước hình thành lực lượng lao động trẻ có năng lực, đáp ứng yêu cầu phát triển trong thời kỳ hội nhập và chuyển đổi số.

Ánh Nguyệt .