Thực hiện Chương trình số 01-CTr/TU, nhiệm kỳ 2020-2025:Bước chuyển mạnh về chất và những 'dư địa' đổi mới
LTS: Chương trình số 01-CTr/TU ngày 17-3-2021 về 'Tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị thành phố trong sạch, vững mạnh; đẩy mạnh cải cách hành chính giai đoạn 2021-2025' là 'xương sống' trong 10 chương trình công tác toàn khóa của Thành ủy Hà Nội khóa XVII.
Hơn 4 năm qua, kết quả thực hiện chương trình đã tạo động lực cho Thủ đô phát triển. Loạt bài "Thực hiện Chương trình số 01-CTr/TU, nhiệm kỳ 2020-2025: Bước chuyển mạnh về chất và những “dư địa” đổi mới" đưa tới những đánh giá cụ thể về kết quả và những bài học quan trọng được rút ra trong quá trình thực hiện chương trình.

Sự vào cuộc quyết liệt của các cấp ủy, chính quyền thành phố Hà Nội đã giúp môi trường nước sông Tô Lịch ngày càng trong, xanh. Ảnh: Thạch Thảo
Bài 1: Củng cố nền móng, nâng tầm bộ máy và cán bộ
Thực hiện Chương trình số 01-CTr/TU, Hà Nội đã nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy Đảng và hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức ngày càng được nâng cao và cho thấy những bước tiến mới.
Hiệu quả giải quyết việc khó
Những ngày này, nhiều người dân vẫn chưa hết ngạc nhiên bởi sự hồi sinh của dòng sông Tô Lịch. Dòng sông mang đậm dấu ấn văn hóa, lịch sử Thăng Long - Hà Nội, từng là nỗi nhức nhối vì ô nhiễm, giờ trở nên sạch hơn, xanh hơn.
Trước đó, ngày 27-11-2024, tại cuộc làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh yêu cầu khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, duy trì và phát huy giá trị của các dòng sông, trong đó có sông Tô Lịch. Thực hiện chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, ngay trong Hội nghị lần thứ 20 Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội (ngày 4-12-2024), Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài đã chỉ đạo rõ 7 nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025, trong đó nhấn mạnh yêu cầu kiên quyết xử lý tận gốc nguồn gây ra ô nhiễm, hồi sinh các dòng sông, trước hết là sông Tô Lịch.
Trên tinh thần đó, hàng loạt cuộc họp chuyên đề, hoạt động của tổ công tác liên ngành được triển khai. UBND thành phố đã đưa dự án cải tạo sông Tô Lịch vào diện “làn xanh” - mức ưu tiên cao nhất để giải quyết nhanh mọi thủ tục đầu tư và triển khai ngoài hiện trường. Lãnh đạo thành phố, trực tiếp đồng chí Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố thường xuyên kiểm tra, đôn đốc... Các cấp ủy địa phương, các sở, ngành như Sở Xây dựng đã phát huy trách nhiệm của người đứng đầu và tinh thần gương mẫu của cán bộ, đảng viên cùng vào cuộc.
Cải tạo dòng sông vốn ô nhiễm nặng, hồi sinh dòng sông "chết" là một nhiệm vụ khó. Tuy nhiên, trước mệnh lệnh chính trị, sự đổi mới phương thức lãnh đạo, cùng sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, ngành, chỉ trong chưa đầy một năm, hàng loạt hạng mục trọng điểm liên tiếp hoàn thành, khẳng định quyết tâm “thần tốc” của toàn hệ thống chính trị: Nạo vét khơi thông dòng chảy; thu gom 345 cửa xả thải; xây dựng đập dâng; dẫn cấp nước từ hồ Tây; dẫn nước sau xử lý từ Nhà máy Xử lý nước thải Yên Xá trở lại sông... Ngày dòng sông trở nên trong xanh, có cá bơi đã đem lại niềm vui to lớn cho người dân. Phát biểu tại hội nghị tiếp xúc cử tri Hà Nội ngày 23-9 vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ghi nhận, biểu dương Thành ủy, UBND thành phố về kết quả này.
Đây là một trong những kết quả rõ nét, chứng minh cho hiệu quả đổi mới phương thức lãnh đạo, vai trò “nhạc trưởng” của cấp ủy và hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền thành phố, đã biến “cam kết chính trị” thành hiện thực.
Chú trọng công việc "gốc" của Đảng

Cán bộ Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội chi nhánh Cầu Giấy tận tình hướng dẫn người dân làm thủ tục hành chính. Ảnh: Nguyễn Quang
Chất lượng bộ máy thể hiện trong kết quả xử lý việc khó như việc hồi sinh sông Tô Lịch trên đây bắt nguồn từ nỗ lực bền bỉ của Hà Nội trong xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh và cải cách hành chính - nội dung cốt lõi của Chương trình số 01-CTr/TU.
Hơn 4 năm qua, Ban Chỉ đạo Chương trình số 01-CTr/TU đã triển khai 33 đề án, các cấp ủy cụ thể hóa thành 900 chương trình, kế hoạch, đề án, dự án thực hiện ở địa phương, cơ sở. Điểm nhấn nổi bật phải kể đến là Nghị quyết số 04-NQ/TU ngày 31-5-2021 của Thành ủy về “Tập trung xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 và những năm tiếp theo”. Đây là nghị quyết chuyên đề đầu tiên của nhiệm kỳ, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Thành ủy tới công việc "gốc" của Đảng.
Nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, nguyên Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội Vũ Đức Bảo cho biết, Nghị quyết số 04-NQ/TU đã tạo ra những thay đổi căn bản về công tác cán bộ, trước hết là hoàn thiện các quy định, quy trình. Hệ thống văn bản mới vừa cập nhật các quy định của Trung ương, vừa khắc phục những hạn chế tồn tại, đồng thời bảo đảm đầy đủ cơ sở pháp lý để triển khai thực hiện công tác xây dựng Đảng, công tác tổ chức cán bộ một cách bài bản, chuẩn hóa.
Chất lượng đội ngũ cán bộ thành phố đã được nâng lên một bước đáng kể nhờ công tác đào tạo, bồi dưỡng. Một trong những giải pháp quan trọng là Ban Thường vụ Thành ủy đã tập trung chỉ đạo củng cố tổ chức, bộ máy, nâng cao chất lượng hoạt động của Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong. Theo PGS.TS Phạm Minh Anh, Hiệu trưởng Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, nhà trường đã đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương pháp đào tạo, bồi dưỡng. Chương trình đào tạo đã bám sát yêu cầu đối với từng nhóm đối tượng học viên, đề cao đào tạo giải quyết vấn đề, xử lý tình huống, gắn với trải nghiệm thực tiễn...
Xác định muốn nâng cao chất lượng đội ngũ phải tăng cường kỷ cương, kỷ luật, Thành ủy Hà Nội là đơn vị đầu tiên ban hành chỉ thị nhằm khắc phục tình trạng cán bộ đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm. Đặc biệt là đã “lượng hóa” bằng 25 biểu hiện cụ thể làm căn cứ kiểm tra, giám sát và xử lý trách nhiệm (Chỉ thị số 24-CT/TU ngày 7-8-2023 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về “Tăng cường kỷ cương, kỷ luật và trách nhiệm giải quyết công việc trong hệ thống chính trị thành phố Hà Nội”). Chỉ thị đã tạo nên sức bật mới về kỷ cương, kỷ luật và trách nhiệm giải quyết công việc trong hệ thống chính trị thành phố. Song song, Hà Nội còn quyết liệt đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đánh giá cán bộ. Ngay từ năm 2022, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã sửa đổi, bổ sung 9 nội dung quy định đánh giá, xếp loại hằng tháng đối với cán bộ, bảo đảm đánh giá đúng người, đúng việc, “ai giao việc, người ấy đánh giá”...
Nhờ những giải pháp hiệu quả từ Chương trình số 01-CTr/TU, hơn 4 năm qua, tỷ lệ tổ chức Đảng, đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên hằng năm đạt 93%, vượt chỉ tiêu đề ra (trên 75%).
Chính quyền đổi mới, phục vụ, vì dân
Cùng với cấp ủy Đảng, thực hiện Chương trình số 01-CTr/TU, HĐND và UBND thành phố đã tập trung triển khai hàng loạt các biện pháp đổi mới nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động. HĐND thành phố đổi mới từ khâu tổ chức các kỳ họp, thay vì các kỳ họp định kỳ, xuất hiện nhiều hơn các kỳ họp chuyên đề, kịp thời giải quyết các yêu cầu, nhiệm vụ chính trị từ thực tiễn đặt ra. Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Hà Nội Phùng Thị Hồng Hà cho biết, chỉ tính riêng từ đầu năm 2025 đến nay, HĐND thành phố đã tổ chức 4 kỳ họp chuyên đề, kịp thời xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng, cấp thiết; đã thông qua 48 nghị quyết, đều là những nội dung quan trọng, có tác động sâu rộng đến hiệu lực, hiệu quả của các cấp chính quyền, đặc biệt là đáp ứng được các cơ sở pháp lý để triển khai thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp... Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND thành phố đã thông qua hơn 300 nghị quyết về các vấn đề quan trọng.
Đặc biệt, các hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình có nhiều đổi mới theo hướng thực chất. HĐND thành phố đã đẩy mạnh việc theo dõi, rà soát, tái giám sát, tái chất vấn đối với các cơ quan, đơn vị, cá nhân có trách nhiệm thực hiện các nghị quyết, kết luận, kiến nghị, “lời hứa” theo hướng “đi đến cùng vấn đề”. Nhờ đó, nhiều vấn đề sau giám sát, chất vấn, giải trình đã được khắc phục khó khăn, tháo gỡ vướng mắc và có những chuyển biến tích cực. Từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, HĐND thành phố Hà Nội đã chất vấn và có yêu cầu thời hạn hoàn thành đối với 67 nội dung. UBND thành phố đã chỉ đạo tập trung hoàn thành 30 nội dung, 37 nội dung khác đã hoàn thành một phần hoặc đang tiếp tục thực hiện. Trong đó có các dự án đầu tư công trọng điểm của thành phố, như: Dự án tuyến đường đê từ nút giao đường Thanh Niên - An Dương đến nút giao cầu Nhật Tân, Dự án Bệnh viện Nhi Hà Nội giai đoạn 1, Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá, Dự án đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội... Với những kết quả đó, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định: “HĐND thành phố Hà Nội tiếp tục là điểm sáng, tiêu biểu trong hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố”.
Trong khi đó, UBND thành phố đã đổi mới mạnh mẽ phương pháp chỉ đạo, điều hành theo hướng sâu sát, quyết liệt, gắn với xây dựng chính quyền số, gần dân, sát với dân, phục vụ dân. Từ cuối năm 2024, thành phố đã triển khai thí điểm mô hình Trung tâm Phục vụ hành chính công, tổ chức lại 673 bộ phận “một cửa” thành 12 chi nhánh, không phụ thuộc vào địa giới hành chính trong giải quyết thủ tục hành chính và thí điểm mô hình đại lý Dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn. Từ ngày 1-7-2025, Trung tâm tiếp tục chuyển đổi phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Hiện nay, Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội đang thí điểm mô hình “Điểm phục vụ hành chính công cộng đồng” ngay tại các khu dân cư. Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội Cù Ngọc Trang cho biết: Việc triển khai thí điểm “Điểm phục vụ hành chính công cộng đồng” không chỉ giúp giảm tải cho chính quyền cơ sở, mà còn thể hiện rõ tinh thần chính quyền phục vụ, mang dịch vụ công đến gần hơn với người dân.
(Còn nữa)
Qua 4 năm thực hiện Chương trình số 01-CTr/TU, hơn 90% cán bộ, công chức của thành phố đã qua bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, phù hợp với vị trí việc làm. Đội ngũ cán bộ cơ bản có mặt bằng chung về trình độ tin học, ngoại ngữ đáp ứng yêu cầu công việc. 100% cán bộ cấp sở, ngành, đảng bộ trực thuộc quản lý có trình độ chuyên môn đại học, lý luận chính trị từ trung cấp trở lên. Đáng chú ý, trình độ cán bộ tiếp tục được nâng lên với 40% cán bộ diện Ban Thường vụ Thành ủy quản lý có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ.