Thực hiện chính sách tín dụng cho người chấp hành xong án phạt tù tại Lạng Sơn
Ngày 17-8-2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg (Quyết định 22) về tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù. Đây là chính sách nhân văn, nhằm tạo điều kiện giúp những người lầm lỗi có nguồn vốn đầu tư phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống.
Tại tỉnh Lạng Sơn, việc triển khai Quyết định 22 đã được thực hiện một cách chủ động và hiệu quả. Công an tỉnh Lạng Sơn đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để lập danh sách những người đủ điều kiện vay vốn. Sự phối hợp đồng bộ ngay từ cấp cơ sở này đã giúp quá trình xác minh, thẩm định hồ sơ được diễn ra nhanh chóng, bảo đảm đúng đối tượng, tạo điều kiện thuận lợi nhất để họ sớm ổn định cuộc sống và hòa nhập cộng đồng.
Có mặt tại đồi cây của anh Vi Văn Đức ở xã Đình Lập, chúng tôi thấy những hàng thông non xanh mướt, vươn mình trong nắng sớm. Đó không chỉ là thành quả từ sức lao động, mà còn là hình ảnh của sự nghị lực của một người từng lầm lỗi. Sau khi chấp hành xong án phạt tù, nhờ nguồn vốn vay 100 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội theo Quyết định 22, anh Đức đã mạnh dạn trồng 5.000 cây thông con trên diện tích 5ha đất đồi. Dù hiện tại cây chưa lớn và chưa có thu nhập, nhưng sự khởi đầu đầy quyết tâm này chính là lời khẳng định mạnh mẽ về một tương lai mới, nơi màu xanh của hy vọng đang nảy mầm và lớn lên từng ngày. Anh Vi Văn Đức cho biết: "Lúc mới về, tôi còn khá ngại ngùng, mặc cảm, tự ti nên ít giao tiếp. May mắn được chính quyền và các đoàn thể thường xuyên động viên, khích lệ, tôi dần tự tin hơn. Giờ đây, ngoài việc trồng rừng, tôi còn chủ động đi làm thêm để tăng thu nhập, ổn định cuộc sống”.
Cũng là người được giải ngân nguồn vốn vay trên, anh Hoàng Văn Thắng, ở xã Vạn Linh chia sẻ: “Nhiều khi nghĩ về quá khứ bản thân tôi cảm thấy mặc cảm. Năm 2023, sau khi chấp hành xong án phạt tù, trở về tái hòa nhập cộng đồng, vốn liếng phát triển kinh tế không có, tôi thấy khá bế tắc. Được Ngân hàng Chính sách xã hội tạo điều kiện cho vay số tiền 50 triệu đồng, tôi rất phấn khởi. Từ số tiền này, tôi đã đầu tư trồng na, trồng cây mắc ca và nhập phân bón về bán cho bà con trên địa bàn. Nhờ chăm sóc tích cực, đúng kỹ thuật, đến nay, rừng na và mắc ca của gia đình đang phát triển tốt. Đây là động lực để tôi vươn lên trong cuộc sống”.

Mô hình trồng cây ăn quả tại xã Vạn Linh, tỉnh Lạng Sơn với nguồn vốn tín dụng được vay từ Quyết định 22.
Câu chuyện thực tế của anh Đức và anh Thắng cho thấy, khi được tiếp thêm động lực và tạo cơ hội bằng chính sách hỗ trợ thiết thực, những người từng lầm lỗi hoàn toàn có thể vươn lên làm lại cuộc đời. Quyết định 22 không chỉ mở ra cơ hội tiếp cận nguồn vốn, mà quan trọng hơn là tháo gỡ rào cản tâm lý, khơi dậy khát vọng tái hòa nhập cộng đồng. Từ đó, mỗi người từng lầm lỡ có thể viết tiếp hành trình mới bằng mồ hôi, công sức của mình, vừa nuôi dưỡng niềm tin cho gia đình, vừa góp phần kiến tạo tương lai tươi sáng cho cộng đồng.
Được biết, Quyết định 22 là cơ chế tín dụng đầu tiên dành riêng cho người chấp hành xong án phạt tù, thể hiện tính nhân văn của Đảng và Nhà nước, giúp người lầm lỗi xóa bỏ mặc cảm, tìm kiếm việc làm khi trở về địa phương, từng bước tái hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống. Quyết định này quy định 2 nhóm đối tượng được vay vốn gồm: Người chấp hành xong án phạt tù và người được đặc xá; cơ sở sản xuất kinh doanh có sử dụng lao động là người chấp hành xong án phạt tù. Cụ thể, người chấp hành xong án phạt tù được vay tối đa 4 triệu đồng/tháng/người đối với vay vốn để đào tạo nghề và tối đa 100 triệu đồng/người đối với vay vốn để sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm, thông qua hệ thống Ngân hàng Chính sách xã hội. Lãi suất cho vay bằng lãi suất cho vay đối với hộ nghèo quy định theo từng thời kỳ.
Ngay sau khi quyết định được ban hành và có hiệu lực, Công an tỉnh Lạng Sơn đã ban hành Kế hoạch số 211/KH-UBND, ngày 1-11-2023 về việc triển khai thực hiện Quyết định 22. Công an tỉnh đã chủ động đề xuất Sở Tài chính tham mưu UBND tỉnh bố trí nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội để phục vụ công tác tái hòa nhập cộng đồng theo Quyết định 22. Đảng ủy Công an tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo Công an các xã rà soát, phối hợp với các đơn vị có liên quan lập danh sách đối với 220 trường hợp đủ điều kiện vay vốn gửi Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Lạng Sơn và đã giải ngân cho vay được 215 trường hợp người chấp hành xong án phạt tù với số tiền là 20.166.000.000 (hai mươi tỷ một trăm sáu mươi sáu triệu đồng). Qua kiểm tra, các trường hợp vay đều sử dụng nguồn vốn đúng mục đích, bước đầu cho thấy triển vọng kinh tế nhất định về các mô hình như: chăn nuôi gà, lợn, ngựa, trâu, bò; trồng rừng, trồng cây ăn quả...
Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Thượng tá Trần Quốc Tiến, Trưởng phòng Phòng Cảnh sát Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp, Công an tỉnh Lạng Sơn cho biết: “Thực hiện Quyết định 22 và Nghị quyết số 66-NQ/ĐUCA, ngày 2-7-2024 của Đảng ủy Công an tỉnh Lạng Sơn về nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy đảng trong công tác quản lý giam giữ, phát huy hiệu quả công tác thi hành án hình sự và tái hòa nhập cộng đồng; là Cơ quan thường trực tham mưu trực tiếp với Đảng ủy, lãnh đạo Công an tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc các biện pháp tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù; phối hợp rà soát các trường hợp đủ điều kiện để họ vay vốn nhanh chóng ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế. Nhờ sự quan tâm, lãnh đạo sát sao của cấp ủy đảng và sự vào cuộc đồng bộ của các sở, ban ngành, người chấp hành xong án phạt tù có thêm niềm tin, động lực để tái hòa nhập cộng đồng. Thực tiễn cho thấy, nhiều người đã phát huy được ý chí vươn lên, làm ăn lương thiện, làm kinh tế giỏi, góp phần hạn chế đáng kể tình trạng tái phạm tội, giữ vững an ninh trật tự tại địa phương”.
Việc triển khai Quyết định 22 tại Lạng Sơn đã và đang mở ra những cánh cửa mới cho những người từng lầm lỗi. Nguồn vốn vay không chỉ là sự hỗ trợ về kinh tế, mà còn là điểm tựa tinh thần, giúp họ thêm tự tin, khát vọng để làm lại cuộc đời. Chính sách nhân văn này, cùng với sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành sẽ tiếp tục trở thành “chiếc cầu nối”đưa những người chấp hành xong án phạt tù trở về với cộng đồng, đóng góp thiết thực cho sự phát triển kinh tế - xã hội và giữ vững bình yên nơi biên cương Xứ Lạng.
Bài và ảnh: DƯƠNG ĐÌNH ĐIỀU