Thúc đẩy ngừng bắn ở Dải Gaza

Khủng hoảng nhân đạo ở Dải Gaza đang gia tăng áp lực lên các nhà lãnh đạo thế giới trong việc tìm kiếm thỏa thuận nhằm chấm dứt xung đột giữa Israel và nhóm vũ trang Hamas.

Trong diễn biến mang lại ít nhiều hy vọng về một kịch bản như thế, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 1-7 cho biết Israel đã đồng ý với các điều kiện cho một lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày tại Dải Gaza. Nhà lãnh đạo này cũng cảnh báo Hamas nên chấp nhận thỏa thuận này trước khi tình hình trở nên tồi tệ hơn.

Theo đài Al Jazeera, ông Donald Trump tiếp tục khẳng định rằng một thỏa thuận ngừng bắn đang ở rất gần và ông hy vọng điều đó sẽ được hoàn tất "vào một thời điểm nào đó trong tuần tới", trùng với chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Ngoài ra, Tổng thống Mỹ nhấn mạnh Washington sẽ làm việc "với tất cả các bên" để chấm dứt xung đột tại Dải Gaza trong thời gian ngừng bắn.

Ông Donald Trump đưa ra thông tin trên theo sau cuộc họp kéo dài nhiều giờ giữa đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff và Bộ trưởng Các vấn đề Chiến lược Israel Ron Dermer, một cố vấn hàng đầu của Thủ tướng Netanyahu, tại Nhà Trắng.

Theo trang Axios, hai bên đã thảo luận về đề xuất cập nhật liên quan đến lệnh ngừng bắn và việc thả con tin do Qatar đưa ra. Ông Dermer đã thông báo với ông Witkoff rằng Israel chấp nhận đề xuất của Qatar và sẵn sàng bắt đầu các cuộc đàm phán gián tiếp với Hamas để hoàn tất thỏa thuận. Theo trang Axios, dự thảo thỏa thuận hình dung rằng trong 60 ngày ngừng bắn, Israel và Hamas sẽ đàm phán để vừa chấm dứt xung đột hoàn toàn, vừa xây dựng lộ trình quản lý Dải Gaza trong giai đoạn hậu xung đột.

Người Palestine mang theo các bao bột mì cứu trợ tại TP Khan Younis, phía Nam Dải Gaza hôm 26-6. Ảnh: AP

Cũng trong ngày 1-7, Bộ trưởng Ngoại giao Ai Cập Badr Abdelatty và Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani đã điện đàm về các nỗ lực hòa giải chung nhằm thúc đẩy việc đạt thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza. Hai bộ trưởng đã trao đổi về các nỗ lực của Ai Cập và Qatar, cùng với Mỹ, nhằm khôi phục lệnh ngừng bắn, bảo đảm việc thả con tin và những người bị giam giữ, cũng như bảo đảm hàng viện trợ nhân đạo khẩn cấp được chuyển đến Dải Gaza một cách thông suốt.

Theo Bộ trưởng Abdelatty, Ai Cập đang chuẩn bị đăng cai hội nghị phục hồi sớm và tái thiết Dải Gaza, phối hợp với chính quyền Palestine và Liên hợp quốc, một khi đạt được thỏa thuận ngừng bắn.

Theo AP, các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas nhiều lần thất bại do bất đồng lớn: liệu xung đột có chấm dứt hoàn toàn trong khuôn khổ một thỏa thuận ngừng bắn hay không. Hiện còn khoảng 50 con tin bị giam giữ tại Dải Gaza, trong đó chưa đến một nửa được cho là còn sống.

Hamas tuyên bố sẵn sàng thả toàn bộ con tin nếu Israel rút quân hoàn toàn và chấm dứt xung đột. Israel đã bác bỏ đề xuất này trong lúc yêu cầu Hamas phải đầu hàng, giải giáp và rời khỏi Gaza. Đòi hỏi này cũng bị Hamas kiên quyết từ chối.

Theo trang Axios, hiện chưa rõ liệu đề xuất mới nhất nói trên có giải quyết được điểm mấu chốt đang gây bế tắc, đó là Hamas đòi hỏi một cam kết chắc chắn từ phía Mỹ rằng lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày sẽ dẫn đến chấm dứt xung đột vĩnh viễn.

Trong các vòng đàm phán trước đó, các đề xuất được Mỹ, Qatar và Israel thống nhất trước với nhau nhưng cuối cùng vẫn không đáp ứng được kỳ vọng của Hamas. Lần này, quan chức cấp cao của Hamas, ông Sami Abu Zuhri, cho biết áp lực từ phía ông Donald Trump đối với Israel sẽ là yếu tố then chốt để phá vỡ bế tắc hiện nay trong tiến trình đàm phán ngừng bắn.

Hoàng Phương