Thúc đẩy hợp tác xuyên biên giới - Kết nối tiềm năng, khai mở tương lai

Tiềm năng từ vị trí địa lý và tài nguyên phong phú

Nằm ở vùng núi Đông Bắc của Tổ quốc, Cao Bằng được thiên nhiên ưu ái ban tặng cảnh quan hùng vĩ, tài nguyên phong phú và sở hữu vị trí đặc biệt quan trọng với nhiều cửa khẩu quốc tế, quốc gia như: Trà Lĩnh, Tà Lùng, Sóc Giang, trở thành cầu nối giao thương quan trọng giữa Việt Nam và Trung Quốc, mở ra cơ hội hợp tác kinh tế quốc tế. Nhờ vào lợi thế này, các doanh nghiệp của hai bên có thể rút ngắn thời gian vận chuyển và tăng hiệu quả chuỗi cung ứng.

Bên cạnh đó, tỉnh còn sở hữu nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng và phong phú như: mangan, sắt, thiếc, chì, kẽm, đá vôi… Đây là nguồn lực quan trọng để phát triển công nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản, nhiều mỏ khoáng sản quy mô lớn còn có thể trở thành nguồn cung chiến lược cho các nhà máy luyện kim, năng lượng sạch của Trung Quốc nếu được khai thác và chế biến hiệu quả. Với khí hậu ôn hòa, thổ nhưỡng đặc thù và nguồn nước dồi dào, tỉnh có lợi thế lớn trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao, đặc biệt là các sản phẩm như: Dược liệu, cây ăn quả, rau sạch… là những mặt hàng được thị trường Trung Quốc ưa chuộng.

Không thể không nhắc đến tiềm năng du lịch sinh thái, lịch sử và biên giới. Cao Bằng tự hào là địa phương thứ hai trong cả nước đón nhận danh hiệu Công viên địa chất (CVĐC) toàn cầu do Hội đồng UNESCO công nhận vào năm 2018. CVĐC UNESCO Non nước Cao Bằng được bình chọn là 1 trong 50 địa điểm có tầm nhìn ngoạn mục, nổi bật nhất trong những kỳ quan và phong cảnh thiên nhiên hấp dẫn trên khắp thế giới. Năm 2024, hai bên đã ký kết Thỏa thuận hợp tác giữa CVĐC Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng (Việt Nam) và CVĐC Toàn cầu UNESCO Lạc Nghiệp - Phượng Sơn (Trung Quốc). Những thắng cảnh như: Khu cảnh quan thác Bản Giốc - Đức Thiên (liên quốc gia), khu di tích lịch sử Pác Bó… mang sức hút đặc biệt với du khách Trung Quốc. Nếu được kết nối với các tuyến du lịch liên vùng từ Quảng Tây, những giá trị này sẽ được phát huy mạnh mẽ.

Tăng tốc hợp tác trên nhiều lĩnh vực

Những năm gần đây, hai bên tiếp tục tăng cường các chuyến thăm, giao lưu các cấp, duy trì thường xuyên theo cơ chế hội đàm định kì, tăng cường giao lưu hữu nghị, văn hóa, xã hội góp phần củng cố sự tin cậy chính trị giữa hai tỉnh/thành phố. Một trong những nhận thức chung quan trọng giữa lãnh đạo hai tỉnh/thành phố là việc thúc đẩy thương mại biên mậu và phát triển hạ tầng giao thông nhằm tối ưu hóa lợi thế về vị trí địa lý của khu vực biên giới. Đây là bước đi quan trọng để tạo ra một khu vực kinh tế biên mậu sôi động và hiệu quả.

Trong đó, tập trung phát triển cửa khẩu và logistics để thúc đẩy lưu thông hàng hóa, giảm chi phí logistics, tăng trưởng xuất nhập khẩu; cải thiện môi trường đầu tư và thương mại, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp hai bên. Tăng cường phối hợp xây dựng chuỗi sản xuất - tiêu thụ nông sản công nghệ cao, hướng đến mô hình “nông sản sạch - tiêu thụ biên mậu”; việc phát triển các chương trình liên kết xuất khẩu nông sản của tỉnh sang Trung Quốc thông qua các kênh chính ngạch cũng được coi là mục tiêu ưu tiên trong hợp tác kinh tế giữa hai bên.

Giao lưu, thi kỹ năng hướng dẫn viên du lịch giữa Công đoàn các đơn vị lữ hành phụ trách đưa, đón khách qua lại Khu cảnh quan thác Bản Giốc (Việt Nam) - Đức Thiên (Trung Quốc).

Hai bên nhận thức việc hợp tác du lịch và giao lưu văn hóa sẽ không chỉ thúc đẩy kinh tế mà còn là cầu nối quan trọng trong việc tăng cường hiểu biết và gắn kết nhân dân. Ngày 15/10/2024, Khu cảnh quan thác Bản Giốc (Việt Nam) - Đức Thiên (Trung Quốc) chính thức vận hành. Đây là mô hình mới, chưa có tiền lệ, là khu cảnh quan du lịch qua biên giới đầu tiên của Việt Nam và Trung Quốc. Đồng thời là thành phần chính cấu thành sáng kiến hợp tác “vành đai, con đường”, đánh dấu mốc quan trọng trong quan hệ hợp tác phát triển du lịch giữa hai nước. Bên cạnh đó, sau khi cặp cửa khẩu Trà Lĩnh - Long Bang được nâng cấp thành cửa khẩu quốc tế (tháng 12/2023), chương trình du lịch Cao Bằng - thành phố Tịnh Tây (khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc) đã và đang là một trong những sản phẩm thu hút du khách.

Những bước đi quyết liệt từ thực tiễn

Từ những thành quả bước đầu, có thể thấy rằng, hợp tác giữa Cao Bằng và Bách Sắc đang trên đà phát triển mạnh mẽ, mở ra một tương lai tươi sáng cho cả hai bên. Không chỉ dừng lại ở các tuyên bố, Cao Bằng đã và đang triển khai nhiều giải pháp thực chất để hiện thực hóa các định hướng hợp tác. Tập trung đầu tư, nâng cấp hệ thống giao thông, thúc đẩy kết nối giao thông tuyến vận tải đường bộ quốc tế từ các tỉnh Tây Nam, Trung Quốc (Trùng Khánh, Tứ Xuyên, Quý Châu) qua Bách Sắc - Cao Bằng, nối với Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng. Đặc biệt, khi tuyến cao tốc Trà Lĩnh - Đồng Đăng hoàn thành, thời gian di chuyển từ Cao Bằng đến Hà Nội sẽ rất thuận lợi. Dự án được kỳ vọng tạo ra một tuyến cao tốc huyết mạch kết nối giao thương hàng hóa từ cảng Quốc tế Lạch Huyện (Hải Phòng) đi Trùng Khánh, Urumqi, Khorgos (Trung Quốc) - Kazakhstan sang các nước châu Âu và ngược lại. Theo đó, thúc đẩy hợp tác và liên kết thương mại, đầu tư khu vực biên giới, là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Tỉnh có đường biên giới dài với nhiều cửa khẩu, lối mở, cặp chợ biên giới thông thương sang Trung Quốc là điều kiện thuận lợi để hàng hóa từ Việt Nam, ASEAN và quốc tế đi vào thị trường Trung Quốc. Vì vậy, tỉnh quan tâm đầu tư nâng cấp hệ thống cửa khẩu và logistics biên giới, hạ tầng cặp cửa khẩu quốc tế Tà Lùng - Thủy Khẩu bao gồm các khu như: Dịch vụ thương mại cửa khẩu, khu quản lý kiểm soát cửa khẩu, các khu vực kho tàng bến bãi, cụm công nghiệp… được quan tâm đầu tư đồng bộ, cải thiện môi trường kinh doanh, đồng hành cùng doanh nghiệp trong và ngoài nước đến tìm hiểu cơ hội đầu tư. Từng bước xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu trở thành vùng động lực tăng trưởng mới, tập trung vào công nghiệp chế biến khoáng sản, năng lượng sạch và logistics.

Với hơn 110.000 ha đất sản xuất nông nghiệp, trên 510.000 ha đất lâm nghiệp, có điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu thuận lợi để phát triển nông nghiệp, tỉnh khuyến khích và tạo điều kiện hỗ trợ để các doanh nghiệp trong tỉnh liên kết với đối tác Trung Quốc, nhất là trong các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp công nghệ cao và tiêu thụ nông sản. Thúc đẩy công tác kêu gọi, xúc tiến đầu tư vào các sản phẩm nông nghiệp có tiềm năng và giá trị như: các loại cây ăn quả (hạt dẻ, quýt, lê, mận); cây dược liệu như: Xỏm đeng (Chàm tía), Hà thủ ô đỏ, quế, hồi, nấm linh chi...; các lại cây có giá trị kinh tế cao (thuốc lá, cây trúc sào). Tiếp tục hợp tác phát triển trồng dâu, nuôi tằm, trồng mía xuất khẩu theo các bản cam kết đã ký giữa hai bên. Tổ chức hội chợ thương mại, kết nối cung cầu xuyên biên giới hàng năm, góp phần đưa hàng Việt ra thị trường Trung Quốc theo hình thức chính ngạch.

Triển khai có hiệu quả thỏa thuận hợp tác giữa 2 CVĐC Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng và Lạc Nghiệp - Phượng Sơn (Trung Quốc). Đồng thời, nghiên cứu, hợp tác xây dựng tuyến du lịch đỏ từ Pác Bó, Hà Quảng đến Mạch Ma, Nà Po, Quảng Tây và ngược lại; hợp tác tuyến du lịch “Du xuồng trên sông” qua Mốc 589 Thiêng Qua (Bảo Lạc) - Khe Hổ Nhảy, huyện Nà Po, thành phố Bách Sắc. Thực hiện tốt Bản ghi nhớ về hợp tác bảo vệ Vượn Cao vít và sinh cảnh loài vượn qua biên giới…

Lam Giang