Thúc đẩy ESG giúp các doanh nghiệp niêm yết nâng cao uy tín, tạo ra giá trị lâu dài
Thúc đấy ESG trong các doanh nghiệp niêm yết không chỉ giúp các doanh nghiệp phát triển bền vững nâng cao uy tín, tạo ra giá trị lâu dài cho cổ đông và các bên liên quan mà còn góp phần nâng cao chất lượng, sức hấp dẫn, tính cạnh tranh cho thị trường chứng khoán (TTCK) và đưa TTCK tiếp cận với các chuẩn mực quốc tế.
ESG yếu tố then chốt đánh giá và đưa ra quyết định đầu tư
Ngày 26/11/2024, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) tổ chức Hội thảo khoa học Thúc đẩy thực hành ESG trên thị trường chứng khoán Việt Nam – Thực tiễn và giải pháp.
Phát biểu tại hội thảo, ông Bùi Hoàng Hải – Phó Chủ tịch UBCKNN cho biết, trong các năm gần đây ESG đã trở thành yếu tố then chốt trong việc đánh giá và đưa ra quyết định đầu tư trên thị trường tài chính toàn cầu.
Theo báo cáo PRI - mạng lưới các chức tài chính quốc tế được hỗ trợ bởi Liên Hợp quốc, tính đến hết tháng 3 năm 2024 đã có trên 5.345 tổ chức đầu tư trên thế giới với trên 128 nghìn tỷ USD giá trị tài sản quản lý đã cam kết tích hợp tiêu chí ESG vào quá trình lựa chọn và ra quyết định đầu tư. Xu hướng này không chỉ giới hạn ở các quốc gia phát triển mà còn lan tỏa mạnh mẽ tới các thị trường như thị trường Việt Nam.
Theo khảo sát do PwC và Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD) thực hiện trên 234 đối tượng tham gia, 80% doanh nghiệp Việt Nam cam kết hoặc dự định thực hiện cam kết về ESG trong 2 - 4 năm tới.
Phó Chủ tịch UBCKNN nhấn mạnh, thúc đẩy ESG trong các doanh nghiệp (DN) niêm yết không chỉ giúp các DN phát triển bền vững nâng cao uy tín, tạo ra giá trị lâu dài cho cổ đông và các bên liên quan mà còn góp phần nâng cao chất lượng, sức hấp dẫn, tính cạnh tranh cho TTCK và đưa TTCK tiếp cận với các chuẩn mực quốc tế. Ở phương diện quốc gia việc thực hành tốt ESG được xem là công cụ hỗ trợ cho Chính phủ thực hiện các cam kết về bảo vệ môi trường cho phát triển bền vững, đặc biệt là mục tiêu phác thải ròng bằng 0 mà Thủ tướng Chính phủ đã cam kết tại Hội nghị COP26. Bên cạnh đó, Việt Nam đang hội nhập sâu và rộng vào nền kinh tế toàn cầu, đòi hỏi các DN phải nhanh chóng đáp ứng các tiêu chí của ESG để duy trì năng lực cạnh tranh.
Cũng theo Phó Chủ tịch UBCKNN, thực tiễn triển khai ESG tại Việt Nam thời gian qua mặc dù có những kết quả ban đầu nhưng vẫn còn nhiều thách thức đòi hỏi sự chung tay của tất cả các bên có liên quan. Thực tế cho thấy có nhiều yếu tố chủ quan khách quan tác động chi phối đến việc thực hành ESG. Hành trình này cần sự chung tay của tất cả các bên liên quan từ cơ quan quản lý, các sở giao dịch chứng khoán, các tổ chức kinh doanh, các nhà đầu tư và cả cộng đồng.
Nhận thức rõ điều này, UBCKNN đã sớm có những động thái liên quan đến việc thúc đẩy thực hành ESG và đang ngày càng nỗ lực hiện thực hiện thực hóa mục tiêu đó bằng những hành động cụ thể. Bên cạnh đó các quy định về chính sách, UBCKNN và các sở giao dịch chứng khoán cũng triển khai nhiều chương trình đào tạo nâng cao năng lực và nhận thức của nhà đầu tư, DN về ESG.
ESG sẽ trở nên quan trọng hơn khi thị trường chứng khoán được nâng hạng
Tham luận lại hội thảo, ông Lê Trung Hải – Phó Vụ trưởng Vụ Giám sát công ty đại chúng, UBCKNN chia sẻ, việc thực hành ESG trên TTCK hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng quản trị công ty niêm yết trên mức bình quân khu vực Đông Nam Á. Bên cạnh đó, phấn đấu đến năm 2025 nâng hạng TTCK Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi theo tiêu chuẩn phân hạng TTCK của các tổ chức quốc tế.
Tuy nhiên theo ông Lê Trung Hải, ESG tại Việt Nam vẫn còn đang ở giai đoạn sơ khai với sự tham gia chủ yếu từ các DN lớn. Một số DN áp dụng ESG một cách bị động và đối phó, phần lớn làm vì phải tuân thủ luật pháp và yêu cầu từ phía đối tác kinh doanh. Chất lượng quản trị công ty còn chưa đồng đều giữa các DN. Các DN niêm yết cần cải thiện nhiều yếu tố, trong đó có công bố thông tin (CBTT) bằng tiếng Anh, hiện nay chỉ có 80 trong khoảng gần 800 doanh nghiệp niêm yết thực hiện CBTT bằng tiếng Anh.
Phó Vụ trưởng Vụ Giám sát công ty đại chúng nhấn mạnh, các yêu cầu về ESG sẽ trở nên quan trọng hơn khi TTCK được nâng hạng. Nâng hạng TTCK sẽ giúp các DN niêm yết thu hút được nhiều vốn đầu tư từ các quỹ quốc tế, nâng cao tính thanh khoản của cổ phiếu và cải thiện hình ảnh của DN trên thị trường quốc tế. Các DN niêm yết cần chú trọng đến các vấn đề ESG để nâng cao chất lượng quản trị công ty minh bạch, gắn các tiêu chí ESG đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.
Cơ quan quản lý đã ban hành nhiều chính sách và quy định khuyến khích các DN thực hành ESG. Tuy nhiên để thực hành tốt ESG, DN cần thay đổi nhận thức, tư duy trong hoạt động sản xuất kinh doanh, ngoài yếu tố về lợi nhuận còn cần bổ sung các yếu tố về thực hành ESG trong chiến lược phát triển DN dài hạn. Tăng cường nghiên cứu, tìm hiểu các chuẩn mực quốc tế liên quan đến thực hành ESG tại DN để cải thiện chất lượng công bố thông tin gắn liền với các yêu tố ESG.
Bên cạnh đó, tuân thủ các quy định về CBTT, quản trị công ty theo quy định pháp luật chứng khoán hiện hành, khuyến khích DN thực hiện công bố thông tin vượt lên trên sự tuân thủ, sử dụng có hiệu quả Bộ Nguyên tắc.Tuân thủ quy định lập báo cáo của DN bằng tiếng Anh theo lộ trình của Thông tư 68/2024/TT-BTC, tạo điều kiện cho nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận thông tin một cách minh bạch và thuận lợi, gia tăng cơ hội thu hút vốn đầu tư nước ngoài cho DN.
Để các DN có thể thực hành ESG một các hiệu quả, bà Trần Thị Thúy Ngọc – Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH Deloitte cho rằng, DN cần xác định các mục tiêu phát triển bền vững, đưa nội dung phát triển bền vững vào chiến lược ngắn và dài hạn của DN để có sự cam kết cao nhất từ Ban lãnh đạo đến nhân viên. Bên cạnh đó, văn bản hóa các quy định liên quan đến các trụ cột của phát triển bền vững. Đo lường và xây dựng cơ sở dữ liệu về tác động môi trường - xã hội của DN. Tăng cường thực hiện thuyết minh minh bạch, đầy đủ (vượt trên quy định bắt buộc tại Việt Nam – theo hướng thông lệ tốt trên thế giới)...